Էդուարդ Մաուտներ (գերմ.՝ Eduard Mauthner, 13 նոյեմբերի, 1824, Բուդապեշտ2 հուլիսի, 1889, Բադեն, Ստորին Ավստրիա), ավստրիացի գրող, բանաստեղծ, դրամատուրգ, լրագրող։

Էդուարդ Մաուտներ
գերմ.՝ Eduard Mauthner
Ծնվել էնոյեմբերի 13, 1824(1824-11-13)[1]
ԾննդավայրՊեշտ, Պեշտ, Հունգարիա[1]
Վախճանվել էհուլիսի 2, 1889(1889-07-02) (64 տարեկան)
Վախճանի վայրԲադեն, Ստորին Ավստրիա, Ավստրո-Հունգարիա
Մասնագիտությունգրող, լրագրող, բանաստեղծ և գրական քննադատ
Լեզուգերմաներեն
Քաղաքացիություն Հունգարիա
 Eduard Mautner Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Էդուարդ Մաուտերը ծնվել է 1924 թ. նոյեմբերի 13-ին Բուդապեշտում, առևտրականի ընտանիքում։ Պրահայի համալսարանում հաճախել է փիլիսոփայության դասախոսությունների (1843)։ Ուսանողական տարիներին «Ost und West» թերթում տպագրել է իր մի քանի բանաստեղծություններն ու մի պատմվածքը։ Վերադարձել է Վիեննա, որտեղ սկսել է ուսումնասիրել բժշկություն, իրավունք, հետագայում՝ բանասիրություն ու գրականություն։ 1844 թվականին Լայպցիգում ուսումնասիրել է փիլիսոփայություն ու բարոյագիտություն։ Գրել է բանաստեղծություններ, հեքիաթներ, հանդես է եկել գրականության վերաբերյալ քննադատական հոդվածներով, որոնք դրական արձագանք են ստացել քննադատների կողմից։ 1847 թվականի աշնանը վերադարձել է Վիեննա։

1848 թվականի հեղափոխական իրադարձությունների ժամանակ Էդուարդ Մաունտերը հանդես է եկել որպես ակտիվ լրագրող, որ գրել է «Sonntagsblatt» լրագրի համար։ Որպես ֆելիետոնիստ ու քննադատ հանդես է եկել «Ostdeutsche Post» «Presse» ու «Wanderer» լրագրերում։

1851 թվականին Էդուարդ Մաունտերի «Das Preislustspiel» կատակերգությունը երկրորդ տեղն է գրավում թատերական մրցույթում Վիեննայի Հոֆբուրգում։ 1853 թվականին նա ճանապարհորդումէ Գերմանիայում, Բելգիայում, Ֆրանսիայում ու Անգլիայում և վերադառնում Վիեննա 1854 թվականին։ Ուղևորության արդյունքում հրատարակում է հոդվածների ու նոթերի շարք «Ostdeutsche Post» և «Familienbuch des Oesterreichischen Lloyd» թերթերում։

1855 թվականից մինչ 1864 թվականը համագործակցել է Staatsbahngesellschaft թերթի հետ։ Այդ շրջանում հրատարակել է մի շարք բանաստեղծություններ ու մի քանի կատակերգություններ, որ բեմադրվել են Վիեննայի թատրոններում։

1865 թվականի սկզբին Էդուարդ Մաունտերը որպես օգնական աշխատել է Վիեննայի կայսերական ապարանքի գրադարանում, ապա զբաղվել է Արտաքին գործերի նախարարության գրականության բյուրոյում։

Ստեղծագործությունը խմբագրել

Էդուարդ Մաունտերը նշանակալի հաջողության հասած գրող է, բանաստեղծ ու դրամատուրգ։ Մեծ հաջողության են արժանացել նրա պիեսները՝ «Das Preis-Lustspiel», «Gräfin Aurora», «Eglantine», «Während der Börse», «Die Sanduhr», «Eine Kriegslist»։ Հայտնի են նաև նրա սոնետները՝ «Gegen Napoleon. In Catilinam» (1859)։ Նրա «Gedichte» (1847 և 1858) բանաստեղծությունները գրված են քաղաքական միտումնավորությամբ։

Ընտրյալ ստեղծագործություններ խմբագրել

  • «Gräfin Aurora» (Վիեննա, 1852);
  • «Kleine Erzählungen» (Վիեննա, 1858),
  • «In Catilinam, ein Kranz Geharnischter Sonette» (1859),
  • «Während der Börse» (պիես, Բեռլին, 1863),
  • «Eine Frau, die an der Börse Spielt» (պիես, Վիեննա),
  • «Eglantine» (դրամա, Վիեննա, 1863),
  • «Die Sanduhr» (Բեռլին, 1871),
  • «Eine Kriegslist» (կատակերգություն, 1878),
  • "Von der Aar zur Donau, (պիես, 1881),
  • «Ausgewählte Gedichte» (Վիեննա, 1889)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Wurzbach D. C. v. Mautner, Eduard (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien: 1856. — Vol. 17. — S. 158.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Մաուտներ» հոդվածին։