Զայնաբ բինթ Ջահշ (արաբ. زينب بنت جحش; ծնվ. 592, Մեքքա - 642, Մեդինա), Մուհամմադ մարգարեի յոթերորդ կինը, կրել է «հավատացյալների մայր» պատվանունը[2]։

Զայնաբ բինթ Ջահշ
արաբ․՝ زَيْنَبُ بِنْتُ جَحْشِ‎‎
Դիմանկար
Ծնվել է592
ԾննդավայրՄեքքա, Հիջազ
Մահացել է642[1]
Մահվան վայրՄադինա, Ուղղահավատ խալիֆների պետություն
ԳերեզմանԱլ Բաքի
Կրոնիսլամ
ԱմուսինZayd ibn Haritha al-Kalbi? և Մուհամմադ մարգարե
Ծնողներհայր՝ Jahsh ibn Riyab?, մայր՝ Umama bint Abdulmuttalib?
 Zaynab bint Jahsh Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Զայնաբ բինթ Ջահշը ծագում էր կուրայշիների ցեղից. նա առաջին կին մուսուլմաններից է համարվում. ծնվել է Մուհամմադի՝ մարգարեությունը սկսելուց մոտ 20 տարի առաջ։ Ծնվելուց նրա համար Բառռա անունն է ընտրվել, սակայն մարգարեն նրան այլ անուն է տվել՝ Զայնաբ[3]։

Լինելով չամուսնացած աղջիկ՝ Զայնաբը Մեդինա առաջինը տեղափոխվածներից էր։ Մուհամմադը ցանկանում էր նրա հետ ամուսնացնել իր հոգեզավակ և ստրկությունից ազատված Զեյդ իբն Հարիսային՝ դրանով իսկ չեղյալ համարելով հեթանոսության (ջահիլիա) ժամանակաշրջանի ավանդույթները՝ համաձայն որոնց ազատ կինը չէր կարող ամուսնանալ նախկին ստրուկի հետ։ Զայնաբն ու իր եղբայրները դեմ էին այդ ամուսնությանը, սակայն ալ Ազհաբ սուրայի 36-րդ այաթի առաքումից հետո համաձայնություն է տվել։ Ըստ որոշ աղբյուրների՝ նրա ամուսնությունը Զեյդ իբն Հարիսայի հետ երջանիկ չի եղել, և Զեյդը որոշել է ամուսնալուծվել։ Այլ աղբյուրներ հայտնում են, որ Զեյդն իմացել է, որ իր հոգեհայրն էլ է սիրել Զայնաբին և այդ պատճառով որոշել է զիջել նրան Մուհամմադին։ Չնայած մարգարեի բոլոր հորդորներին՝ նրանք մեկ տարի անց ամուսնալուծվել են։

Ամուսնալուծությունից հետո սպասելով սահմանված ժամկետը՝ Մուհամմադը ցանկացել է ամուսնանալ Զայնաբի հետ, սակայն արաբները, հաշվի առնելով գործող ավանդույթները, այդ կապն արյունապղծություն էին համարում, ինչն էլ առաջին մուսուլմանների դժգոհության պատճառ է դարձել։ Այդ ժամանակ է, որ Ղուրանում նոր դրույթ է ավելացվել, որն արյունակցության և խորթ ազգակցության տարբերակում էր մտցնում՝ միևնույն ժամանակ արգելելով որդեգիրներին իրենց խնամակալների անուններով կոչել, այսինքն Մուհամմադի որդի Զեյդը, նորից ստացել էր իր հոր անունը։ Դրանից հետո, հիջրայի 5 թվականին Մուհամմադ մարգարեն ամուսնանում է Զայնաբ բինթ Ջահշի հետ։ Հետագայում Զայնաբը շատ էր հպարտանում, որ Մուհամմադի հետ իր ամուսնությունը տեղ է գտել Ղուրանի հայտնությունների շարքում։

Զայնաբն աշխատասեր, առաքինի և աստվածավախ կին էր։ Նա շատ ժամանակ էր հատկացնում աղոթքների և պահքի համար։ Զայնաբը մահացել է 53 տարեկանում, Մեդինայում։ Նա մարգարեի առաջին կինն էր, որը մահկանացուն կնքել է Մուհամմադի մահվանից հետո։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Али-заде А. Зайнаб бинт Джахш (ռուս.) // Исламский энциклопедический словарьМ.: Ансар, 2007. — ISBN 978-5-98443-025-8
  2. Abdulmalik ibn Hisham. Notes to Ibn Ishaq's "Life of the Prophet", Note 918. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad, p. 793. Oxford: Oxford University Press.
  3. Äli-zadä, Aydın (2007). Islamskij ėnciklopedičeskij slovarʹ. Serija "Zolotoj fond islamskoj mysli". Moskva: Izdat. Dom "Ansar". ISBN 978-5-98443-025-8.

Գրականություն խմբագրել

  • Большаков О.Г. «История Халифата. Том 1. Ислам в Аравии, 570-633». — М.: «Восточная литература РАН», 2000.
  • Вашингтон Ирвинг. «Жизнь пророка Мухаммеда». — М.: «Ломоносовъ», 2012.
Մուհամմադի կանայք

Խադիջա բինթ ԽուայլիդՍաուդա բինթ ԶամաԱիշա բինթ Աբու ԲաքրԽաֆսա բինթ ՈւմարԶայնաբ բինթ ԽուզայմաՈւմմ ՍալամաԶայնաբ բինթ ՋահշՋուայրիա բինթ ալ ՀարիսՄարիա ալ-ԿիբտիաՈւմմ ՀաբիբաՌայհանա բինթ ԶայդՍաֆիա բինթ Հույայյի Մայմունա բինթ ալ Հարիս

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զայնաբ բինթ Ջահշ» հոդվածին։