Վիքիպեդիա

Դարյա Չուլցովա

բելառուս լրագրող

Դարյա Դմիտրևնա Չուլցովա (բելառուս․՝ Дар’я Дзмітрыеўна Чульцова, փետրվարի 20, 1997(1997-02-20)[1], Շկլով, Մոգիլյովի մարզ, Բելառուս[2]), բելառուս լրագրող և քաղբանտարկյալ։

Դարյա Չուլցովա
բելառուս․՝ Дар’я Чульцова
Ծնվել էփետրվարի 20, 1997(1997-02-20)[1] (27 տարեկան)
ԾննդավայրՇկլով, Մոգիլյովի մարզ, Բելառուս[2]
Քաղաքացիություն Բելառուս
ԿրթությունԱ․ Կուլեշովի անվան Մոգիլևի պետական համալսարան (2020)
Մասնագիտությունլրագրող, լրագրող և Քաղաքական բանտարկյալ
ԱշխատավայրBelsat TV?
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Darja Čulcova Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Դարյան ծնվել է Շկլովում։ Մանկուց հետաքրքրվել է լրագրությամբ։ Դեռևս համալսարանում սովորելիս աշխատել է «Մոգիլև։ Առցանց» նախագծում, իսկ 2020 թվականին Արկադի Կուլեշովի անվան Մոգիլևի պետական համալսարանն ավարտելուց հետո տեղափոխվել է «Белсат» հեռուստաալիք, որտեղ աշխատել է որպես թղթակից[5]։

Քրեական հետապնդում խմբագրել

Լրագրող Եկատերինա Անդրեևայի հետ միասին Չուլցովան դարձել է հասարակական կարգը կոպտորեն խախտող գործողություններ կազմակերպելու քրեական գործի մասնակից՝ Մինսկում սպանված Ռոման Բոնդարենկոյի հիշատակը հարգելու նպատակով 2020 թվականի նոյեմբերի 15-ին «Փոփոխությունների հրապարակում» կազմակերպված հանրահավաքը անվտանգության ուժերի կողմից դաժանորեն ցրելու տեսանյութը ուղիղ եթեր հեռարձակելուց հետո[6]։

Վարչական կալանքից հետո նրան ազատ չեն արձակել։ Դարյային տեղափոխել են Ժոդինոյի քննչական մեկուսարան, որտեղ նա մնացել է մինչև դատավարությունը։ 2020 թվականի նոյեմբերի 24-ին տասը կազմակերպությունների համատեղ հայտարարությամբ, այդ թվում՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանության «Վեսնա» կենտրոնը, Բելառուսի լրագրողների ասոցիացիան, Բելառուսի Հելսինկյան կոմիտեն, Բելառուսի ՊԵՆ կենտրոնը, նրան ճանաչել են քաղբանտարկյալ[7]։ 2021 թվականի փետրվարի 18-ին Մինսկի Ֆրունզենսկի շրջանի դատարանում (դատավոր՝ Նատալյա Բուգուկ, դատախազ՝ Ալինա Կասյանչիկ, քննիչ՝ Իգոր Կուրիլովիչ[8]) հրապարակվել է դատավճիռ, ըստ որի Դարյա Չուլցովան դատապարտվել է 2 տարվա ազատազրկման ընդհանուր ռեժիմի գաղութում[9][10]։

Մինսկի քաղաքային դատարանի կողմից քննված դատավճռի դեմ բերված բողոքը 2021 թվականի ապրիլի 23-ին չի բավարարվել[11]։

Արձագանք խմբագրել

2021 թվականի փետրվարի 8-ին Բելառուսում ԱՄՆ դեսպանատունը հայտարարություն է տարածել՝ կոչ անելով ազատ արձակել Չուլցովային և Անդրեևային[12]։ 2021 թվականի փետրվարի 15-ին բրիտանական խորհրդարանի Համայնքների պալատի անդամ Թոնի Լլոյդը ստանձնեց քաղբանտարկյալի հովանավորությունը[13]։ 2021 թվականի փետրվարի 18-ին դատավճռի կայացումից հետո Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդան համաներում է պահանջել Չուլցովայի և Անդրեևայի համար[14]։ Եվրոպական միության խորհրդի 2021 թվականի հունիսի 21-ի որոշման համաձայն՝ դատավոր Նատալյա Բուգուկն ընդգրկվել է «ԵՄ սև ցուցակում», «լրագրողների և ցուցարարների դեմ բազմաթիվ քաղաքական դրդապատճառներով որոշումներ կայացնելու, մասնավորապես Եկատերինա Բախվալովայի (Անդրեևա) և Դարյա Չուլցովայի դատավճռի» կայացման, նրանց պաշտպանության և արդար դատավարության իրավունքների խախտումների համար[8]։ Նույն որոշմամբ պատժամիջոցների ցուցակում էին ընդգրկվել է նաև Մինսկի Ֆրունզենսկի շրջանի դատախազի օգնական՝ Ալինա Կասյանչիկը, ի թիվս այլ բաների, լրագրողներին պատասխանատվության ենթարկելու համար «խաղաղ ցույցերի տեսագրման համար՝ «դավադրության» և «հասարակական կարգի խախտման» անհիմն մեղադրանքների» համար, Մինսկի Ֆրունզենսկի շրջանային դատարանի ավագ քննիչ Իգոր Կուրիլովիչը՝ խաղաղ բողոքի ցույցեր արձանագրած լրագրողների դեմ քաղաքական դրդապատճառներով քրեական գործ նախապատրաստելու համար[8]։

Պարգևներ խմբագրել

  • 2020 թվականի դեկտեմբերի 10-ին բելառուս իրավապաշտպանները նրան անվանել են «Տարվա լրագրող»[15][16][17],
  • 2021 թվականի մարտի 10-ին Դարյային շնորհվել է Դարիուշ Ֆիկուսի մրցանակ[18],
  • 2021 թվականի ապրիլի 9-ին նա դարձել է Ալես Լիպայի անվան «Гонар журналістыкі» (բելոռ.՝ «Լրագրության պատիվ») մրցանակի դափնեկիր[19],
  • 2021 թվականի հունիսի 7-ին դարձել է Axel-Springer-Preis մրցանակի դափնեկիր[20],
  • 2021 թվականի հունիսի 10-ին դարձել է «Լրագրության մեջ խիզախություն համար» մրցանակի դափնեկիր[21],
  • 2021 թվականի հուլիսի 29-ին նա ընտրվել է «ԶԼՄ-ների ազատության և ապագայի համար» մրցանակի դափնեկիր[22][23],
  • 2021 թվականի օգոստոսի 12-ին արժանացել է Գերդ Բուցերիուսի անվան «Արևելյան Եվրոպայի ազատ մամուլ» մրցանակի[24],
  • 2021 թվականի հոկտեմբերի 15-ին դարձել է PrixEuropa մրցանակի դափնեկիր, «Եվրոպայի 2021 թվականի տարվա լրագրող» անվանակարգում[25][26]։

Գնահատականներ խմբագրել

«Ուժեղ ոգով, վստահ իրենց արդարության մեջ, ընկերներին, գործընկերներին և բոլորովին անծանոթներին աջակցող, այդպիսին կընդգրկվեն Կատյան և Դաշան դասագրքերում», - գրել է «Նոր ժամ »-ի գլխավոր խմբագիր Օկսանա Կոլբը, Եկատերինա Անդրեևայի և Դարյա Չուլցովայի դատավճռի արձակման նախօրեին[27]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 https://prisoners.spring96.org/be/person/darja-czulcova
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 https://blstv.eu/news/09-02-2021-geta-i-yosts-lyubou-da-belarusi-yak-dasha-chultsova-yakuyu-sudzyats-za-strym-pryjshla-u-zhurnalistyku/
  3. ↑ https://www.iwmf.org/awards/courage-in-journalism-awards/
  4. ↑ https://www.radabnr.org/medal-03-2023/
  5. ↑ Васільева, Вольга (2021 թ․ փետրվարի 9). ««Гэта і ёсць любоў да Беларусі». Як Даша Чульцова, якую судзяць за стрым, прыйшла ў журналістыку» (բելառուսերեն). Белсат. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 25-ին.
  6. ↑ Панкавец, Зміцер (2020 թ․ նոյեմբերի 21). «Хто такая журналістка Кацярына Андрэева? Расказваюць яе муж і дзядуля» (բելառուսերեն). Наша Ніва. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 25-ին.
  7. ↑ «Правозащитники признали политзаключенными журналисток Борисевич, Андрееву и Чульцову» (ռուսերեն). Naviny.by]archiveurl=https://web.archive.org/web/20201124164502/https://naviny.media/new/20201124/1606235777-pravozashchitniki-priznali-politzaklyuchennymi-zhurnalistok-borisevich. 2020 թ․ նոյեմբերի 24. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 COUNCIL IMPLEMENTING REGULATION (EU) 2021/997 - EUR-Lex, 21.06.2021
  9. ↑ Спевак, Дарья (2021 թ․ փետրվարի 18). «Журналисток «Белсата» приговорили к 2 годам лишения свободы». Onliner.by (ռուսերեն). ex-press.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 27-ին.
  10. ↑ «Журналістак «Белсату» Андрэеву і Чульцову пакаралі 2 гадамі турмы за стрым з «плошчы Перамен». ФОТА і ВІДЭА» (բելառուսերեն). Радио «Свобода». 2021 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 16-ին.
  11. ↑ «Суд пакінуў без зменаў вырак Кацярыне Андрэевай і Дар'і Чульцовай. Каці і Дашы ў зале не было» (բելառուսերեն). БелСат]archiveurl=https://web.archive.org/web/20210423151045/https://belsat.eu/news/23-04-2021-sud-pakinuu-bez-zmenau-prysud-katsyaryne-andreevaj-i-dar-i-chultsovaj-katsi-i-dashy-u-zali-ne-bylo/. 2021 թ․ ապրիլի 23. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  12. ↑ «ЗША заклікалі вызваліць журналістак Кацярыну Андрэеву і Дар'ю Чульцову перад судом» (բելառուսերեն). Радио «Свобода». 2021 թ․ փետրվարի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 16-ին.
  13. ↑ «Members of Parliament from Great Britain, Switzerland and Germany take over godparenthood for Darya Chultsova, Viktar Aktsistau and Aleh Hrableuski» (անգլերեն). Libereco. 2021 թ․ փետրվարի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 24-ին.
  14. ↑ «Польскі прэзыдэнт заклікаў улады Беларусі амніставаць асуджаных журналістак «Белсату»» (բելառուսերեն). Радио «Свобода». 2021 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 16-ին.
  15. ↑ «Названы лауреаты Национальной правозащитной премии» (ռուսերեն). Правозащитный центр «Весна». 2020 թ․ դեկտեմբերի 10. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  16. ↑ «Есть такая профессия! "Журналистами года" правозащитники пр» (ռուսերեն). Белорусский партизан. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  17. ↑ ««Журналистами года» правозащитники назвали трех арестованных по уголовным делам журналисток, в том числе и Катерину Борисевич» (ռուսերեն). 2020 թ․ դեկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. {{cite web}}: Text "publisher[TUT.BY" ignored (օգնություն)
  18. ↑ «Кацярына Андрэева і Дар'я Чульцова сталі лаўрэаткамі прэміі імя Дар'юша Фікуса» (բելառուսերեն). Будзьма беларусамі!. 2021 թ․ մարտի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին.
  19. ↑ «Катерина Борисевич, Катерина Андреева и Дарья Чульцова удостоены премии «Гонар журналістыкі»» (ռուսերեն). [рестская газета. 2021 թ․ ապրիլի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 10-ին.
  20. ↑ «Axel-Springer-Preis an Nachwuchsjournalisten verliehen» (գերմաներեն). Die Welt. 2021 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 8-ին.
  21. ↑ «Журналистки Андреева и Чульцова стали лауреатами журналистской премии за мужество» (ռուսերեն). Хартия’97. 2021 թ․ հունիսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 10-ին.
  22. ↑ «- Leipziger Medienpreis geht an belarussische Journalistinnen» (գերմաներեն). Deutschlandfunk Kultur. 2021 թ․ հուլիսի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  23. ↑ «„Zeichen der Ermutigung" nach Belarus» (գերմաներեն). Medienstiftung der Sparkasse Leipzig. 2021 թ․ հուլիսի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  24. ↑ Кепински, Ольга (2021 թ․ օգոստոսի 12). «Все награды Free Media Awards присуждены белорусским журналистам» (ռուսերեն). euronews. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  25. ↑ Ik, Adom (2021 թ․ հոկտեմբերի 16). «Kaciaryna Andrejewa i Daria Czulcowa europejskim dziennikarzem roku» (լեհերեն). TVP Info. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  26. ↑ «PRIX EUROPA 2021 European Journalist of the Year 2021» (անգլերեն). Prix Europa. 2021 թ․ հոկտեմբերի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  27. ↑ Колб, Аксана (2021 թ․ փետրվարի 12). «Помста за праўду». Новы Час (բելառուսերեն) (6 (714)): 1.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դարյա Չուլցովա» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դարյա_Չուլցովա&oldid=9510363» էջից