Դավիթ ապ Գվիլիմ
Դավիթ ապ Գվիլիմ (վալլիերեն՝ Dafydd ap Gwilym) 14-րդ դարի ուելսցի բանաստեղծ։ Համարվել է ուելսցի բոլոր բանաստեղծներից մեծագույնը՝ Ուելսի Պետրարք մականունով։
Դավիթ ապ Գվիլիմ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մոտ 1320[1] |
| Ծննդավայր | Ceredigion, Ուելս, Անգլիայի թագավորություն կամ Trefeurig, Ceredigion, Ուելս, Անգլիայի թագավորություն[2] |
| Վախճանվել է | մոտ 1380 |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ և գրող |
| Քաղաքացիություն | Ուելս |
 Dafydd ap Gwilym Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Դավիթ ապ Գվիլիմի կյանքի մասին գրեթե ոչինչ հայտնի չէ։ Տեղական ավանդույթների համաձայն նա ծնվել է Լանբադարն Վաուր (Կերեդիգիոն, ոչ հեռու Աբերիստուիթ) ծխական Պենրի Կոխ փոքրիկ ուելսյան գյուղում։ Հայտնի հետազոտող Ռ. Գերեյնտ Գրիֆիդը նրա ծննդյան տարեթիվը նշում է մոտ 1315-1350 թվականները, իսկ մահը՝ 1350 թվականը։ Ըստ Գրիֆիդի՝ բանաստեղծը դարձել է սև մահվան զոհը։ Այլ գիտնականներ նրա կյանքը թվագրում են մի փոքր ավելի ուշ՝ մոտավորապես 1320-1370 թվականներին։ Դավիթ ապ Գվիլիմը սերում էր ազնվական տոհմից[3]։ Նա չէր պատկանում շրջագայող բանաստեղծների դասին, բայց նրա ընտանիքի շատ անդամներ զբաղվում էին պոեզիայով։
Գործունեություն խմբագրել
Դավիթ ապ Գվիլիմը որպես բանաստեղծ մեծ մասամբ պատկանում էր եվրոպական պալատական ավանդույթին։ Վարկած կար, որ նա եղել է Ֆրանսիայում կամ Պրովանսում։ Նրա ստեղծագործության մեջ էական տեղ են գրավում սիրային տեքստերը[4]։ Ի տարբերություն վաղ ավանդույթի, որը հիմնականում կենտրոնացած էր հովանավորի գովասանքի վրա, նրա բանաստեղծությունները չափազանց անձնական սկիզբ ունեին, որոնցից շատերը պատմում էին պատմություններ հենց բանաստեղծի կյանքից կամ ուղղված էին նրա սիրելիին։ Օրինակ՝ Մորվիդը՝ վաճառականի կինը, որը Ուելսի քաղաքներից մեկից՝ Աբերիստուիդից էր։ Դավիթ ապ Գվիլիմը նույնպես առանցքային դեր է խաղացել կիվիդական բանաստեղծական ձևի հանրահռչակման գործում, որը նրանից հետո դարձել է գերիշխող ուելսյան պոեզիայում։ Հենց իրենք էլ, այդ ազնվական պոետները հաճախ կոչվել են Հեծանվորդներ վալլիերեն՝ Cywyddwyr։
Մահ խմբագրել
Դավիթ ապ Գվիլիմը ըստ լեգենդի՝ թաղվել է Ֆլորիդայի Ստրատա աբբայությունում, որտեղ էլ հուշարձան է կանգնեցվել[5]։
Գրականություն խմբագրել
- Parry Thomas. Gwaith Dafydd ap Gwilym. Caerdydd։ Gwasg Prifysgol Cymru, 1952 (1963, 1979) — наиболее известное издание
- Bell, H. Idris. The development of Welsh poetry. Oxford։ OUP, 1936
- Bromwich, Rachel. Dafydd ap Gwilym. (Серия «Writers of Wales»). Cardiff, 1974.
- Edwards, Huw Meirion. Dafydd ap Gwilym: influences and analogues. Oxford։ OUP, 1996.
- Fulton, Helen. Dafydd ap Gwilym and the European context. Cardiff։ University of Wales Press, 1989.
- Jackson, W. T. H. Dafydd ap Gwilym // Medieval literature։ a history and a guide. London, 1966.
- Lewis, Saunders. Braslun o hanes llenyddiaeth Gymraeg hyd at 1535. Caerdydd։ Gwasg Prifysgol Cymru։ 1932.
- Сухачёв, Н. Л. Давид ап Гвилим (язык, метрика, опыт перевода) // Язык и культура кельтов. Материалы IX коллоквиума. СПб., 2003. С. 105—113.
На русском языке выходил следующий перевод։
- Сухачёв, Н. Л. Давид ап Гвилим: четыре стихотворения // Литературный альманах Urbi. № 36/38. 2002. С. 40—51
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #119420139 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Dictionary of Welsh Biography, Y Bywgraffiadur Cymreig — 1997. — 319 p. — ISBN 978-0-900439-86-5
- ↑ Dafydd ap Gwilym, activeth century (1996). «Selections from the Dafydd ap Gwilym apocrypha». Gomer Press. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
- ↑ «Cambridge Medieval Celtic Studies» (անգլերեն). J. Hall. 1985. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
- ↑ Dafydd ap Gwilym (1834). «Translations into English verse from the poems of Davyth ap Gwilym, a Welsh bard of the fourteenth century». Poems of Davyth ap Gwilym. H. Hooper. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «BBC - History - Timelines». www.bbc.co.uk. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
- «LibriVox». librivox.org. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դավիթ ապ Գվիլիմ» հոդվածին։ |