Գևորգ Խատիսյան

Հայ քաղաքաղան գործիչ

Գևորգ Խատիսյան (հայտնի է նաև որպես՝ Գիգա Խատիսյան, 1876, Թիֆլիս, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - 1932, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), հայ իրավաբան, փաստաբան, քաղաքական և պետական գործիչ, Հայաստանի Հանրապետության Խորհրդարանի 2-րդ գումարման պատգամավոր[1]։

Գևորգ Խատիսյան
Դրոշ
Դրոշ
ՀՀ Խորհրդարանի 2-րդ գումարման պատգամավոր
1919 հունիսի 4 - 1920 դեկտեմբերի 2
 
Կրթություն՝ Մոսկվայի պետական համալսարան
Մասնագիտություն՝ փաստաբան
Ծննդյան օր 1876
Ծննդավայր Թիֆլիս, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Վախճանի օր 1932
Վախճանի վայր Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Թաղված Թիֆլիս
Քաղաքացիություն  Ռուսական կայսրություն և  Հայաստան
Ամուսին Աշխեն Թումանյան

Ալեքսանդր Խատիսյանի և Կոստանդին Խատիսյանի կրտսեր եղբայրը[2]։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1876 (որոշ տվյալներով՝ 1879) թվականին Թիֆլիսում[2]։

Կրթություն խմբագրել

Ավարտել է Մոսկվայի համալսարանը[2]։

Աշխատանքային գործունեություն խմբագրել

 
Լուսանկարում՝ ձախից աջ նստած են Գևորգ Խատիսյան, զորավար Գաբրիել Ղորղանյան, Ավետիս Ահարոնյան, Մուխթար բեյ, Ալեքսանդր Խատիսյան, Հակոբ Քոչարյան, Մենտոր Բունիաթյան։ Ձախից աջ կանգնած են թուրք պաշտոնյաներ՝ հավանաբար Նուրի բեյ և Ահմեդ բեյ, ապա՝ Դ․ Շահբաղով, Ա․ Աղաբաբյան, Տ․ Միրզոյան, Լևոն Լիսիցյան, 1918 հունիսի 19, Կոստանդնուպոլիս

Թիֆլիսում աշխատել է որպես փաստաբան, զբաղվել հասարակական-քաղաքական գործունեությամբ։

Դաշնակցականների գործ խմբագրել

«Դաշնակցության գործը» Ս.Պետերբուրգի սենատում լսելու ժամանակ Գևորգ Խատիսյանը 1911 թվականի դեկտեմբերի 9-ին նշանակվել է այդ գործով մեղադրյալ, կալանքի տակ գնտվող Հովհաննես Թումանյանի պաշտոնական դատապաշտպան[2][3]։ Հովհաննես Թումանյանը դստերը` 1912 թվականի փետրվարի 23-ին Նվարդին ուղղված նամակում գրում է.

  Գիգան այնպես լավ պաշտպանեց Ղարաբաղի Համազասպի (Սրվանձտյան) և հաշտարխանցիների գործը — որ բոլորը զարմացան — միանգամայն հրաշալի ամենաառաջնակարգների նման։ Բոլոր փաստաբանները շատ գովեցին[3]։  

1912-1913 թվականների ընթացքում Հովհաննես Թումանյանն ու Գևորգ Խատիսյանը քանիցս դիմել են Թիֆլիսի նահանգի Գյուղատնտեսության և Պետական գույքերի վարչությանը` Բորչալուի գավառի Խաչիգեղ բնակավայրի մերձակայքում հողամաս ձեռք բերելու նպատակով, որտեղ նրանք մտադիր էին օխրայի հանքանյութի հայտնաբերման հետախուզական աշխատանքներ ծավալել։ Ի վերջո նրանց խնդրանքը մերժվել է[3]։

Եղել է Թիֆլիսի քաղաքային դումայի պատգամավոր (1912)։ Մասնակցել է Անդրկովկասի վարչական վերաբաժանման հանձնաժողովի աշխատանքներին (1916 — 1918), հեղինակ` առաջարկվող մի նախագծի ու քարտեզի, կամավորական շարժման գործուն կազմակերպիչներից։ Հայաստանի Առաջին հանրապետության պաշտոնյա՝ Կառավարության գործերի կառավարիչ (1919 — 1920), Կարսի մարզի Պետական գույքերի վարչության լիազոր (1920), Խորհրդարանի պատգամավոր (1919)[3]։

Առաջին համաշխարհային պատերազմի (1914-1918) ժամանակ գործուն կերպով մասնակցել է կամավոր շարժմանը։ 1917 թվականի սեպտեմբեր-հոկտեմբերին մասնակցել է Արևելահայերի ազգային համախորհրդակցությանը։ 1919 թվականին նշանակվել է Հայաստանի Հանրապետության (1918-1920) Նախարարների խորհրդի գործերի կառավարիչ, ընտրվել Հայաստանի Հանրապետության Խորհրդարանի 2-րդ գումարման պատգամավոր, 1920 թվականի դեկտեմբերից՝ խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո եղել է Թիֆլիսի համալսարանի դոցենտ[2]։

Զոհվել է երկաթուղու վթարից 1932 թվականին Մոսկվայում։ Թաղված է Թիֆլիսում[2]։

Ընտանիք խմբագրել

Ամուսնացած է եղել Հովհաննես Թումանյանի Աշխեն դստեր հետ, ունեցել են մի որդի, որը կրել է բանաստեղծ պապի ազգանունը՝ Հովիկ Թումանյան (19141945)[2][3]:

Հետաքրքիր փաստեր խմբագրել

  • Հովհաննես Թումանյանը Գևորգ Խատիսյանին ընտանեվարի անվանել է Գիգա[3]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Հայաստանի Հանրապետության նիստերի արձանագրություններ։ 191-1920թթ. (խմբ. Գլխավոր խմբագիր և կազմող՝ Ա. Վիրաբյան), Երևան, «Հայաստանի ազգային արխիվ», 2009 — 593-597, էջեր 593-597 — 616 էջ. — 1000 հատ, ISBN 978-99941-878-3-6։
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 "Ով ով է. Հայեր", կենս. հանրագիտ., հատոր Ա., Երևան, 2005
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Հովհաննես Թումանյանը և Խատիսյան ընտանիքը