Գրկախառնություն
Գրկախառնություն, մարդկային հասարակություններին հատուկ ֆիզիկական մտերմության ձև, երբ երկու կամ ավելի մարդիկ իրենց ձեռքերը փաթաթում են միմյանց պարանոցի կամ իրանի շուրջը և ամուր բռնում իրարից: Եթե գրկախառնությանը մասնակցում է երկուսից ավելի մարդ, այն կոչվում է խմբային գրկախառնություն:
ԲնութագրումԽմբագրել
Գրկախառնությունը, որ երբեմն զուգակցվում է համբույրի հետ, ոչ վերբալ հաղորդակցության ձևերից մեկն է: Կախված մշակույթից, կապերից ու հարաբերություններից՝ գրկախառնությունը կարող է նշանակել ծանոթություն, սեր, մտերմություն, ընկերություն, եղբայրություն կամ կարեկցություն[1], ինչպես նաև աջակցություն, սփոփանք և ապրումակցում, հատկապես այնտեղ, որտեղ խոսքերը բավարար չեն: Գրկախառնությունը սովորաբար ցուցադրում է սեր ու հոգևոր ջերմություն, երբեմն բխում է երկարատև բաժանումից հետո տեղի ունեցած վերամիավորման կամ հանդիպման ուրախությունից կամ երջանկությունից: Ոչ փոխադարձ գրկախառնությունը կարող է ցույց տալ հարաբերությունների հետ կապված խնդիրներ: Գրկախառնության տևողությունն ունի սոցիալական և մշակութային պայմանավորվածություն:
Ի տարբերություն ֆիզիկական շփումների այլ տեսակների՝ գրկախառնությունը կարող է կատարվել հրապարակայնորեն և մասնավոր կերպով առանց ստիգմայի շատ երկրներում, կրոններում ու մշակույթներում, ընտանիքներում, ինչպես նաև տարիքային ու գենդերային սկզբունքով[2], բայց, որպես կանոն, գրկախառնությունը նշանակում է, որ մարդիկ ծանոթ են միմյանց:
Անսպասելի գրկախառնությունը կարող է որակվել որպես մարդու ներխուժում անձնական տարածք, սակայն դրա փոխադարձությունը նշանակում է, որ այն ողջունելի է: Արևմուտքի մշակույթի որոշ հետազոտողներ խորհուրդ են տալիս խուսափել աշխատանքի վայրում գրկախառնվելուց, որպեսզի կանխվեն տհաճ պահերը հատկապես այն մարդկանց հետ, ովքեր չեն սիրում գրկախառնվել[3]:
Երեխան կարող է գրկել նաև տիկնիկին կամ փափուկ խաղալիքը: Փոքր երեխաները գրկում են իրենց ծնողներին, երբ վտանգ են զգում անծանոթ մարդուց, չնայած դա կարելի է նաև գրկախառնություն չհամարել, որովհետև այդպիսի վարքն արտահայտում է պաշտպանվելու պահանջմունք, ոչ թե սիրո:
Մշակութային ասպեկտներԽմբագրել
Ավելի հազվադեպ գրկախառնությունն այս կամ այն սոցիալական խմբերի ինիցիացիայի արարողության մասն է: Որոշ մշակույթներում, ինչպիսիք են Ֆրանսիան, Իսպանիան և Լատինական Ամերիկան, արական սեռի ընկերների համար գրկախառնությունն ու մեջքին խփելը համարվում է ուրախ ողջույն[4]: Այդպիսի գրկախառնությունը, որը, որպես կանոն, ուղեկցվում է այտը համբուրելով, արևմտյան կանանց սովորական պահվածքն է, երբ միմյանց հանդիպում կամ հրաժեշտ են տալիս: Պորտուգալիայում և Բրազիլիայում «գրկում եմ» արտահայտությունը տղամարդկանց նամակներն ավարտելու քաղաքավարի ձև է: Հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցու պատարագի ծիսակատարության ժամանակ գրկախառնությունը կարող է փոխարինել համբույրին կամ հաշտության ձեռքսեղմմանը:
2009 թվականի մայիսին Նյու Յորք Թայմս օրաթերթը հաղորդել է, որ «գրկախառնությունը դարձել է այսօրվա ԱՄՆ-ի դեռահասների սիրելի սոցիալական ողջույնը»[5]: ԱՄՆ-ի մի շարք դպրոցներում ընդունվել են գրկախառնության արգելքներ, որոնք որոշ դեպքերում առաջացրել են սովորողների բողոքներն այդ արգելքների դեմ[6][7]:
2015 թվականին Կանադայի լրագրողական ուսումնասիրությունները նշել են տղամարդկանց ընկերական գրկախառնության ժողովրդականությունը Քվեբեկի ֆրանսախոս երիտասարդների շրջանում[8]:
Առողջարար նշանակությունԽմբագրել
Ապացուցվել է գրկախառնության օգտակարությունն առողջության համար: Ուսումնասիրություններից մեկը ցույց է տվել, որ գրկախառվելը բարձրացնում է օքսիտոցինի մակարդակը և իջեցնում արյան ճնշումը[9]:
Խմբային գրկախառնությունԽմբագրել
Խմբային գրկախառնությունը խմբային թերապիայի օգտակար գործիք է սեսիայից հետո մասնակիցների համախմբվածության զգացումն ամրապնդելու համար[10], սակայն դա կարող է անհարմարավետություն առաջացնել խմբի այն մասնակիցների մոտ, որոնք ամաչում են ֆիզիկական շփումներից:
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Kathleen Keating (1994)։ The Hug Therapy Book։ Hazelden PES։ ISBN 1-56838-094-1
- ↑ Duranti Alessandro (June 1997)։ «Universal and Culture-Specific Properties of Greetings»։ Journal of Linguistic Anthropology 7 (1): 63–97
- ↑ «A New Rule For The Workplace: 'Hug Sparingly'»։ NPR։ 2014-01-11
- ↑ William Cane, The Art of Hugging: The World-Famous Kissing Coach Offers Inspiration and Advice on Why, Where, and How to Hug, St. Martin’s Griffin, US, 2013
- ↑ Kershaw Sarah (2009-05-27)։ «For Teenagers, Hello Means 'How About a Hug?'»։ The New York Times։ Արխիվացված է օրիգինալից հուլիսի 14, 2011-ին։ Վերցված է 2009-05-29
- ↑ Grant Denise (2010-04-15)։ «Students pan hugging ban»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-20-ին
- ↑ «School Bans Hugs Over 2 Seconds»։ 2008-03-02։ Արխիվացված է օրիգինալից մայիսի 16, 2008-ին
- ↑ Lili Boisvert, radio-canada.ca, Bromance : ces gars qui craquent pour leurs amis Archived 2016-09-11 at the Wayback Machine., Canada, January 19, 2015
- ↑ «How hugs can aid women's hearts»։ BBC News։ օգոստոսի 8, 2005։ Վերցված է 2008-11-28
- ↑ Albert Pesso, Movement in Psychotherapy: Psychomotor Techniques and Training (1969), pp. 92-93.
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Գրկախառնություն կատեգորիայում։ |