Գրիգոր Մելիք-Ավագյան
Գրիգոր Գևորգի Մելիք-Ավագյան (հունիսի 21, 1920[1][2], Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն - հոկտեմբերի 23, 1994, Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային հայ կինոռեժիսոր և կինոդրամատուրգ, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1974), ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1966)։ Հայրենական պատերազմի մասնակից։
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունիսի 21, 1920 |
| Ծննդավայր | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 23, 1994 |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, ՌԴ |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտացում | կինոռեժիսոր կինոդրամատուրգ |
| Պարգևներ |  ,  ,  ,  ,  ,  , և  |
| IMDb | ID ID 0577738 |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Գրիգոր Մելիք-Ավագյանը ծնվել է 1920 թվականին Թիֆլիսում։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին[3]։ 1939 թվականին զինակոչվել է Կարմիր բանակ, նույն թվականի սեպտեմբերի 19-ից մասնակցել է Արևմտյան Ուկրաինայի ազատագրմանը Պերեմինա քաղաքի մոտ, միացել է Դոնի կազակների գվարդիական 56-րդ կորպուսին։ 1945 թվականի Մայիսի 9-ը դիմավորել է ավստրո-շվեյցարական սահմանի վրա, Մինց քաղաքում։ Գրիգորը պարգևատրվել է Կարմիր աստղի, Հայրենական մեծ պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշաններով, մի շարք մարտական մեդալներով։ 1946 թվականին զորացրվելուց հետո ընդունվել և 1951 թվականին ավարտել է Մոսկվայի համամիութենական կինոինստիտուտը (ՎԳԻԿ) (Իգոր Սավչենկոյի արվեստանոցը)։ 1947-1951 թվականներին աշխատել է Կիևի կինոստուդիայում որպես ռեժիսորի օգնական։ 1951 թվականից Հայֆիլմի ռեժիսորն է։ Նկարահանել է ավելի քան 20 փաստագրական ֆիլմեր։ Մելիք-Ավագյանի ֆիլմերից են՝ «Սիրտը երգում է» (1956), «Մոր սիրտը» (1958) «Երգում է Գոհար Գասպարյանը» (1963), «Ինչու է աղմկում գետը» (1961), «Արևածագից առաջ» (1962), «Անցյալի արձագանքները» (1971), «Կամոյի վերջին սխրանքը» (1974) թվականին, Ստեփան Կևորկովի համագործակցությամբ), «Մեռիր ձիու վրա» (1980) և այլն։ Նկարահանել է նաև մի շարք կարճանետրաժ և վավերագրական ֆիլմեր, ինչպես «Մանրուք» (1952), «Բարև Արտյոմ» (1963), «Քայլերգ» (1965), «Մի ղողանջիր զանգ, մի ղողանջիր» (1968), «Գարուն ա , ձուն ա արել» (1969) «Պրելյուդ» (1970) և «Յոթ երգ Հայաստանի մասին» կինոնկարները։ 1977 թվականին Գրիգոր Մելիք-Ավագյանը էկրանավորեց «Բաղդասարը բաժանվում է կնոջից» հայկական առաջին ֆիլմ-մյուզիքլը (ըստ Հակոբ Պարոնյանի «Պաղտասար աղբար» կատակերգության[4][5]։
ՊարգևներԽմբագրել
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1974)
- ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1966)
- Կարմիր աստղի շքանշան
- Հայրենական մեծ պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
ՖիլմագրությունԽմբագրել
ՌեժիսորԽմբագրել
| Տարեթիվ | Ֆիլմ |
|---|---|
| 1985 | Խնձորի այգին |
| 1983 | Վերադարձի գինը |
| 1979 | Մահկանացուդ կնքիր թամբին |
| 1976 | Բաղդասարը բաժանվում է կնոջից |
| 1973 | Կամոյի վերջին սխրանքը |
| 1970 | Անցյալի արձագանքները |
| 1969 | Գարուն ա, ձուն ա արել |
| 1966 | Մեր քաղաքի մարդիկ
|
| 1963 | Երգում է Գոհար Գասպարյանը |
| 1961 | Լուսաբացից առաջ |
| 1958 | Ինչու է աղմկում գետը |
| 1957 | Մոր սիրտը |
| 1956 | Սիրտն է երգում |
| 1954 | Մանրուք |
ՍցենարիստԽմբագրել
| Տարեթիվ | Ֆիլմ |
|---|---|
| 1969 | Գարուն ա, ձուն ա արել |
| 1966 | Մեր քաղաքի մարդիկ
|
| 1963 | Երգում է Գոհար Գասպարյանը |
| 1956 | Սիրտն է երգում |
Դերերը կինոյումԽմբագրել
| Տարեթիվ | Ֆիլմ |
|---|---|
| 1986 | Քանի դեռ ապրում ենք… |
| 1982 | Սիրամարգի ճիչը |
| 1980 | Համր վկան |
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ https://www.arm-cinema.am/en/directors/101.html
- ↑ https://www.arm-cinema.am/en/scriptwriters/101.html
- ↑ Մուսաները չլռեցին։ Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ։ Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:
- ↑ Գրիգոր Մելիք-Ավագյանի մասին Էյ Վի Փրոդաքշն կայքում
- ↑ Կինոռեժիսորներ, դերասաններ։ Հակոբ Թահմիզյան, «Սովետական գրող» հրատարակչություն, Երևան-1984։ Գիրք 2, Էջ 254։