Գուլբեն
Գուլբեն (լատիշ․՝ Gulbene}}), մինչ 1917 թվականը Շվանենբուրգ (գերմ.՝ Schwanenburg) — Վիդզեմի շրջանում, Լատվիայի հյուսիս-արևելքում գնտվող քաղաք, Գլուբենի շրջանի վարչական կենտրոն։
Բնակավայր | |||||
---|---|---|---|---|---|
լատիշ․՝ Gulbene | |||||
| |||||
![]() | |||||
Երկիր | ![]() | ||||
Հիմնադրված է | 1928 թ. | ||||
Առաջին հիշատակում | 1224 | ||||
Մակերես | 11,91 կմ², 11,53 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 200 մետր | ||||
Բնակչություն | ▼6867 մարդ (հունվարի 1, 2022)[1] | ||||
Ժամային գոտի | UTC+2 և UTC+3 | ||||
Փոստային դասիչ | LV-4401 | ||||
Պաշտոնական կայք | gulbenesdome.lv | ||||
| |||||
ՊատմությունԽմբագրել
Գուլբենը առաջին անգամ հիշատակվել է 1224-ին՝ Թալավայի բաժանման համաձայնագրում։
1340 թվականին Ռիգայի արքեպիսկոպոսը այստեղ ամրոց է կառուցում, որը հայտնի էր գերմանական Շվանենբուրգ անունով։ 1917 թվականին Շվանենբուրգ տարածքը անվանվեց Գուլբեն, իսկ 1928 թվականին ստացավ քաղաքի կարգավիճակ։
ՏրանսպորտԽմբագրել
Երկաթուղային տրանսպորտԽմբագրել
Գուլբեն՝ երկաթուղային կայարան Պլավինաս՝ Գուլբենե գծի վրա։ Ավելին, ճանապարհը շարունակվեց դեպի Պիտալովո, բայց Լատվիայի անկախության վերականգնումից հետո այն չօգտագործվեց, իսկ 2009-ին՝ ապամոնտաժվեց[2]։ Այժմ Մադոնայից Գուլբեն ուղևորափոխադրումները իրականացվում են շաբաթ օրերին՝ ամառային սեզոնին կամ հատուկ դեպքերում (որպես կանոն, գնացքով Ռիգա-Գուլբեն-Ռիգա, նեղ գծի երկաթուղով Գուլբեն - Ալուքսեն տեղափոխվելու հնարավորությամբ)։
Գուլբենի կայարանը համակցված է, գնացքները սպասարկվում են ինչպես լայն, այնպես էլ նեղ շրջաններով։ Նեղ շրջանով մարդատար գնացքներն են Գուլբեն — Ալուկսնե — Գուլբենը, որոնք գործում են օրական երկու անգամ։ Գուլբենում գտնվում է նաև վագոնների կայանման համար նախատեսված շենքը, որը ծառայում է որպես երկաթգծի շարժական մաս։
ՄայրուղիներԽմբագրել
Տարածաշրջանային ճանապարհները մոտենում են Գուլբենին Р-27 Սիմիլտենե-Վելտնա-Գուլբենե, Р-35 Գուլբենե -Բալվի -Վիլյակա- Ռուսաստանի սահման (Վիենտուլի), Р-36 Ռեզենկե - Գուլբենե և Р-37 Պլյավինյաս (Գոստինի) —Մադոնա — Գուլբենե։
Միջքաղաքային ավտոբուսի սպասարկումԽմբագրել
Հիմնական երթուղիները Գուլբեն- Սիգուլդա- Ռիգա; Գուլբեն- Վալմիերա; Գուլբեն-Ցեսիս, Գուլբեն-Մադոնա- Ռիգա; Գուլբեն-Ռեզեկնե-Դաուգավպլիս; Գուլբեն- Բալվի-Վիլյակա
Տեսարժան վայրերԽմբագրել
- Լութերական եկեղեցին
- Կաթոլիկ եկեղեցի
- Գուլբենսկու Կարմիր պալատ
- Սպիտակ պալատ
- Գիմնազիա (1928, ճարտարապետ Ինդրիկ Բլաքբենբուրգ)
- Ազատության հուշարձան (վերականգնվել է Լատվիայից ԽՍՀՄ-ից դուրս գալուց հետո)
- Քաղաքի ժամացույց
Հետաքրքիր փաստերԽմբագրել
- 1930- ական թվականերին Լատվիայում ճանաչված էին փոստային նամականշաններ գրվածքով «Գուլբենեն — ծաղկող այգիների քաղաք».
- Գուլբենը միացված է Ալեքսեն քաղաքինԲալթյան երկրներում գործող միակ երկաթգծով, որը կատարում է կանոնավոր ուղևորափոխադրումներ և գոյություն ունի ավելի քան հարյուր տարի (տես․ Գուլբեն- Ալեքսեն նեղ երկաթգիծը)
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Pilsētu (blīvi apdzīvotu) un lauku (reti apdzīvotu) teritoriju iedzīvotāju skaits reģionos, pilsētās, novados un pagastos (pēc administratīvi teritoriālās reformas 2021. gadā) – Teritoriālā vienība, Laika periods un Rādītāji — Central Statistical Bureau of Latvia.
- ↑ «Список разобранных железных дорог»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-07-ին
Արտաքին հղումերԽմբագրել
- Официальный сайт города Archived 2007-06-23 at the Wayback Machine. (լատիշերեն)
(ռուս.) (անգլ.)
- Официальный сайт края (լատիշերեն)
- Официальный туристический сайт края (լատիշերեն)
(ռուս.) (անգլ.) (գերմ.)
- Информация о Гулбене на туристическом портале mesta.lv(ռուս.)
- Сайт узкоколейки Алуксне — Гулбене Archived 2020-07-02 at the Wayback Machine.(ռուս.)
- Информация о Гулбене в топонимической базе данных(լատիշերեն)