Գեոստացիոնար բանան Տեխասի վերևում
«Գեոստացիոնար բանան Տեխասի վերևում», կանադացի նկարիչ Սեսար Սաեսի ուտոպիական արտ-նախագիծը, որի համաձայն՝ 2008 թվականի օգոստոսին Տեխասի երկնքում պլանավորվում էր գործարկել կիսակոշտ դիրիժաբլ՝ հելիումով լցված բանանի տեսքով։ Դիրիժաբլի նախատեսվող երկարությունը մոտ 300 մետր էր, դրեյֆի բարձրությունը՝ 30-50 կմ։ Նախագծի հեղինակները պնդում էին, որ դիրիժաբլը հնարավոր կլինի դիտել միայն Տեխասից և հարակից տարածքներից։ Գործարկման ենթադրյալ վայրը՝ Սոնորա (Մեքսիկա), վայրէջքի վայրը՝ Լուիզիանա (ԱՄՆ)։ Սպասվում էր, որ բանանի թռիչքի ժամանակը կկազմի մեկ ամիս։ Արտադրության ենթադրյալ նյութերն էին բամբուկը, բալսան, կաշին, սինթետիկ թուղթը։ Նախագծի մոտավոր արժեքը գնահատվել է 1 մլն դոլար։
Քննադատություն խմբագրել
Չնայած նախագծի անվանումն ընդգրկում է «գեոստացիոնար» բառը, որպեսզի թռիչքի ուղեծիրն իսկապես գեոստացիոնար լիներ, այն պետք է ունենար մոտ հազար անգամ ավելի բարձրություն։ Հետևաբար, ոչ մի բան չի պարտադրում օդային նավարկությունը կատարել հենց այդ ճանապարհով․ ստրատոսֆերայում այն կքշեր քամին։ Բացի այդ, նույնիսկ ստրատոսֆերային դիիրիժաբլների կառավարական հեռանկարային մշակումներում դրանց բարձրության առաստաղը չի գերազանցում 20-25 կմ։ Ավելի մեծ բարձրության վրա օդային նավթն ավելի հավանական է, որ դիրիժաբլը կպայթի գազի ներքին ճնշման պատճառով։ Այս ամենը, ինչպես նաև տարատեսակ թույլտվություններ ստանալու և այն կասկածները, թե դիրիժաբլը հնարավոր չի լինի տեսնել և այլն, անհնար են դարձրել գեոստացիոնար բանանի նախագծի իրականացումն այն ձևով, ինչպես այն մտածել էր հեղինակը։
Ծրագրի ամփոփում խմբագրել
Ըստ պաշտոնական կայքի՝ բանանի գործարկումը տեղի չի ունեցել միջոցների բացակայության պատճառով։ Ստանալով մոտ 150 հազար կանադական դոլար կանադական պաշտոնական կառույցներից՝ Սաեսը փախել է երկրից[1][2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Giant Flying Banana Art Cost
- ↑ «Bananas Over Bush». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 27-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Lee Rodney. Inverted Geographies: North America inside-out. — Parallax, Volume 14, Issue 2 May 2008, pp. 31–41
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «Նախագծի պաշտոնական կայքը». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 27-ին.
- «Հոդված «Express News» թերթում» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունվարի 28-ին.
{{cite web}}: Invalid|url-status=да(օգնություն) - «Հոդված նախագծի ֆինանսական դժվարությունների մասին Journal de Montreal թերթում» (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 27-ին.