Գազ թավոտ
| Գազ թավոտ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բակլածաղկավորներ (Fabales) |
| Ընտանիք | Բակլազգիներ (Fabaceae) |
| Ենթաընտանիք | Բակլայիններ (Faboideae) |
| Տրիբա | Galegeae |
| Ցեղ | Գազ (Astragalus) |
| Տեսակ | Գազ թավոտ (A. eriopodus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Astragalus eriopodus | |
Գազ թավոտ (լատին․՝ Astragalus eriopodus), լոբազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Բազմամյա, գիպսասեր խոտաբույս է, որը ծածկված է երկար, ցցված և պարզ մազիկներով։ Ցողունների բարձրությունը 17-50 սմ է, ճյուղավորված են։ Տերևները 6-12-ական զույգերով են, կլոր-էլիպսաձև, վերևից մերկ են, իսկ ներքևից՝ խավոտ։ Ծաղկաբույլը ծաղկաթափից հետո ձգվող է և նոսրացող։ Պսակը կարմիր-մանուշակագույն է, ունդը՝ ոտիկով և երկարավուն-ձվաձև[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Աճում է Երևանի (Լեռնագագաթ՝ Երանոս, Զովաշեն և Գառնի գյուղերի միջև) և Դարեղեգիսի ֆլորիստիկական շրջաններում։ Աճում է նաև Հարավարևելյան Անատոլիայում և Իրանում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 800-1400 մ բարձրությունների վրա, գիպսակիր լանջերին, տափաստաններում և ֆրիգանանման բուսականության մեջ։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հունիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է, որի տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայտնի են երկու պոպուլացիաներ։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված է որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գազ թավոտ» հոդվածին։ |