Գազ Աղասու
| Գազ Աղասու | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բակլածաղկավորներ (Fabales) |
| Ընտանիք | Բակլազգիներ (Fabaceae) |
| Ենթաընտանիք | Բակլայիններ (Faboideae) |
| Տրիբա | Galegeae |
| Ցեղ | Գազ (Astragalus) |
| Տեսակ | Գազ Աղասու (A. agassii) |
| Միջազգային անվանում | |
| Astragalus agassii | |
Գազ Աղասու (լատին․՝ Astragalus agasii), լոբազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
10-12 սմ բարձրությամբ, պարզ մազիկներով ծածկված, բազմամյա, փուխր ճմիկներ առաջացնող, համարյա անցողուն բույս է։ Տերևները մոխրագույն, խիտ թավոտ են։ Տերևիկները 7-18-ական զույգ են, էլիպսաձև, 3-7 մմ երկարությամբ, 1,5-3 մմ լայնությամբ։ Ծաղկաբույլը խիտ է, գլխիկանման, պտղի ժամանակ չերկարացող։ Պսակը դեղին է, դրոշը ունի 18-21 մմ երկարություն։ Ունդերը ձվաձև են, 10 մմ երկարությամբ, խիտ, երկար, մազոտ[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Աճում է միայն Զանգեզուրի ֆլորիստիկական շրջանում (Բարգուշատի և Զանգեզուրի լեռնաշղթաների վրա Սիսիանի շրջանի սահմաններում)[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ալպյան գոտում՝ ծովի մակարդակից 2900-3000 մ բարձրությունների վրա, քարքարոտ–խճաքարոտ և ժայռոտ լանջերին։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս-օգոստոսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հայաստանի էնդեմիկ է։ Հայտնի է ընդամենը մեկ պոպուլյացիա՝ կազմված երկու լոկալիտետներից։ Արեալը խիստ մասնատված է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանություն չի իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.