Բուլանըխ, գավառ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Մուշի գավառում` նրա հյուսիսարևելյան կողմում։ Կենտրոնը Կոփ ավանն է։

Պատմություն

խմբագրել

Տարածքով հիմնականում համապատասխանում է պատմական Հարք և որոշ մասով՝ Խորխոռունիք գավառներին։ Գավառակում սերնդեսերունդ պատմվել է Սասունցի Դավիթ դյուցազներգությունը։

18-րդ դարում այստեղ ձևավորվել է քրդական հյուքումեթություն[1]։

Աշխարհագրություն

խմբագրել

Գավառի հարավ-արևելքում Արածանիի հովիտն է և հարթավայրային է, իսկ հարավարևմտյան մասը լեռնային է։ Գավառի կենտրոնում է գտնվում Բլեջան լեռնաշղթան։ Ըստ լեռնաշղթայի գավառը բաժանվում է Ներքին և Վերին Բուլանըխի շրջանների։ Գավառակը ջրառատ է, առատ բերրի հողերով։ Կան աղահանքեր։

Տնտեսություն

խմբագրել

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը երկրագործությունն ու անասնապահությունն էր։ Մշակում էին ցորենի ընտիր հատիկներ։

Վարչական բաժանում

խմբագրել

1820 թվականին Բուլանըխն ուներ 43 գյուղ` 5476 բնակչով։ Ըստ Վ. Քինեի տվյալների 1891 թվականին գավառակն 23 361 բնակիչ, որից 10 361-ը հայեր էին, 1300-ը՝ քրդեր և չերքեզներ։

1909 թվականին գավառակն ուներ 63 գյուղ, որից 29-ը զուտ հայաբնակ էին[2]։

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 782 — 992 էջ։
  2. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 749

Աղբյուրներ

խմբագրել