Բուլանըխի գավառակ
Բուլանըխ, գավառ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Մուշի գավառում` նրա հյուսիսարևելյան կողմում։ Կենտրոնը Կոփ ավանն է։
| Գավառակ | |
|---|---|
| Բուլանըխի գավառակ | |
| Բուլանըխ | |
| Վարչական տարածք | Արևմտյան Հայաստան |
| Երկրամաս | Բիթլիսի վիլայեթ |
| Գավառ | Մուշի գավառ |
| Այլ անվանումներ | Բուլանըղ, Բուլանե, Բուլանեխ, Բուլանըգ, Բուլանիկ, Բուլանլուխ, Բուլանուխ, Պուլանըգ, Պուլանղը, Պուլանուխ |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն |
| Բնակչություն | 23 361[1] մարդ (1891) |
| Ազգային կազմ | Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը), քրդեր, չերքեզներ[1] |
| Կրոնական կազմ | Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)[1] |
| Տեղաբնականուն | բուլանըխցի |
| Ժամային գոտի | UTC+3 |
Պատմություն
խմբագրելՏարածքով հիմնականում համապատասխանում է պատմական Հարք և որոշ մասով՝ Խորխոռունիք գավառներին։ Գավառակում սերնդեսերունդ պատմվել է Սասունցի Դավիթ դյուցազներգությունը։
18-րդ դարում այստեղ ձևավորվել է քրդական հյուքումեթություն[2]։
Աշխարհագրություն
խմբագրելԳավառի հարավ-արևելքում Արածանիի հովիտն է և հարթավայրային է, իսկ հարավարևմտյան մասը լեռնային է։ Գավառի կենտրոնում է գտնվում Բլեջան լեռնաշղթան։ Ըստ լեռնաշղթայի գավառը բաժանվում է Ներքին և Վերին Բուլանըխի շրջանների։ Գավառակը ջրառատ է, առատ բերրի հողերով։ Կան աղահանքեր։
Տնտեսություն
խմբագրելԲնակչության հիմնական զբաղմունքը երկրագործությունն ու անասնապահությունն էր։ Մշակում էին ցորենի ընտիր հատիկներ։
Վարչական բաժանում
խմբագրել1820 թվականին Բուլանըխն ուներ 43 գյուղ` 5476 բնակչով։ Ըստ Վ. Քինեի տվյալների 1891 թվականին գավառակն 23 361 բնակիչ, որից 10 361-ը հայեր էին, 1300-ը՝ քրդեր և չերքեզներ։
1909 թվականին գավառակն ուներ 63 գյուղ, որից 29-ը զուտ հայաբնակ էին[1]։
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 749
- ↑ Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 782 — 992 էջ։
Աղբյուրներ
խմբագրել- «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
- Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն