Բթաթեփուկ անքիստ
| Բթաթեփուկ անքիստ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Հացածաղկավորներ (Poales) |
| Ընտանիք | Հացազգիներ (Poaceae) |
| Ենթաընտանիք | Դաշտավլուկայիններ (Pooideae) |
| Տրիբա | Triticeae |
| Ցեղ | Բթաթեփուկ (Amblyopyrum) |
| Տեսակ | Բթաթեփուկ անքիստ (A. muticum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Amblyopyrum muticum | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Վտանգված տեսակ | |
Բթաթեփուկ անքիստ (լատին․՝ Amblyopyrum muticum), հացազգիների ընտանքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
90 սմ բարձրությամբ, միամյա ուղիղ կանգնած խոտաբույս է։ Մերկ ցողունները հարթ են, իսկ տերևապատյանները՝ համարյա մինչև հիմքը ճեղքված։ Ընդհանուր ծաղկաբույլը կազմված է 20-30 սմ երկարությամբ, 3-4 մմ լայնությամբ նեղ-գծային հասկերից, որոնք իրենց հերթին բաղկացած են 10-20 հասկիկներից։ Հասկիկի առանցքը չի բաժանվում առանձին մասերի։ 8-15 մմ երկարությամբ հասկիկներն ունեն 5-9 ծաղիկ։ Հասկիկային և ծաղկային թեփերը անքիստ են[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է միայն Երևանի (վայրի ցորենների աճելավայրեր Ողջաբերդ գյուղի շրջակայքում) ֆլորիստիկական շրջանում։ Աճում է նաև Անատոլիայում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է միջին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1300-1400 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ և կավային լանջերին, տափաստանային բուսականության մեջ։ Ծաղկում է հունիսին, պտղակալում՝ հունիս-հուլիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է, որի տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման անմիջական սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում
Պոպուլյացիան պահպանվում է «Էրեբունի» պետական արգելոցում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բթաթեփուկ անքիստ» հոդվածին։ |