Բեատրիս Գալինդո

իսպանացի գրող, ուսուցիչ

Բեատրիս Գալինդո (անգլ.՝ Beatriz Galindo, ոչ վաղ քան 1464 և ոչ ուշ քան 1475, Սալամանկա, Կաստիլիա և Լեոն - նոյեմբերի 23, 1535[1], Մադրիդ, Կաստիլիա և Լեոն), իսպանացի լատինագետ, մանկավարժ, գրող, հումանիստ։ Եղել է Կաստիլիայի թագուհի Իզաբելլա I-ի և նրա երեխաների ուսուցիչը, իր ժամանակի առավել կրթված կանանցից մեկը։ Բեատրիս Գալինդոյի ծննդյան ամսաթվի հետ կապված անորոշություն կա. որոշ հեղինակներ այն համարում են 1464 կամ 1474 թվական։ Բեատրիս Գալինդոն նաև հայտնի է որպես «Լա Լատինա»։

Բեատրիս Գալինդո
իսպ.՝ Beatriz Galindo
Դիմանկար
Ծնվել էոչ վաղ քան 1464 և ոչ ուշ քան 1475
ԾննդավայրՍալամանկա, Կաստիլիա և Լեոն
Մահացել էնոյեմբերի 23, 1535[1]
Մահվան վայրՄադրիդ, Կաստիլիա և Լեոն
ԳերեզմանQ16552545?
Քաղաքացիություն Կաստիլիա և Լեոն
Մայրենի լեզումիջնադարյան իսպաներեն
ԿրթությունՍալամանկայի համալսարան
Մասնագիտությունգրող, բժիշկ և Renaissance humanist
ԱշխատավայրՍալամանկայի համալսարան, գիտության և տեխնոլոգիայի հետազոտությունների ինստիտուտ և Իզաբելլա I
ԱմուսինՖրանցիսկո Ռամիրես դե Մադրիդ
 Beatriz Galindo Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

 
Բեատրիս Գալինդոյի արձանը Մադրիդում

Բեատրիս Գալինդոն ծնվել է սամորական ծագմամբ իդալգոական ընտանիքում, որը նախկինում եղել է հարուստ, սակայն Էնրիկե IV-ի մահից հետո ծագած քաղաքացիական պատերազմից հետո դարձել է կարիքավոր։

Ընտանիքի որոշմամբ քույրերից Բեատրիսը պետք է դառնար միանձնուհի, սակայն, քանի որ նա սիրում էր կարդալ, նրան թույլ տվեցին քերականություն ուսանել Սալամանկայի համալսարանի կախյալ հաստատություններից մեկում։ Քանի որ Բեատրիս Գալինդոն լավ էր տիրապետում լատիներենին, ակադեմիական կարիերա սկսեց, երբ դեռ տասներկու տարեկան չկար։ Ամենայն հավանականությամբ նա եղել է իսպանացի բանասեր, պատմաբան, ուսուցիչ, հումանիստ Անտոնիո դե Նեբրիխայի ուսանողը[2]։

«Նա Լատինա» մականունը ստացել է լատիներեն հմտությունների համար և նշանակվել է Կաստիլիայի թագուհի Իզաբելլա I-ի և նրա երեխաների ուսուցիչ[3]։ Նա դասավանդել է Հենրի VIII-ի ապագա կնոջը՝ Եկատերինա Արագոնացուն և Ֆիլիպ I -ի ապագա կնոջը՝ Խուանա I-ին, որը հետագայում հայտնի դարձավ որպես Խուանա Մոլագա[4]։

Գրել է լատիներեն, հորինել բանաստեղծություններ և մեկնաբանություններ Արիստոտելի մասին[4]։

In December 1491 թվականի դեկտեմբերին ամուսանցել է Ֆրնասիսկո Ռամիրես Մադրիդցու հետ և ունեցել են հինգ երեխա։ Բերատրիսն եղել է առաջին կանանցից, որոնք ակտիվ գործունեություն են ծավալել վերածննդի ժամանակ։ Սովորություն է ունեցել կրելու միանձնուհու կամ մայրապետի հագուստ[3]։ 1506 թվականին Մադրիդում հիմնել է Սուրբ Խաչ հիվանդանոցը (Santa Cruz de Madrid), որը դեռևս գոյություն ունի[3]։

Հիշատակ խմբագրել

Մադրիդի այն թաղամասը, որտեղ Բեատրիսը մի ժամանակ ապրել է կոչվում է նրա մականունով՝ Լա Լատինա թաղամաս։ Բեատրիսի պատվին հուշարձաններ են կանգնեցվել Սալամանկայում և Մադրիդում։ Մադրիդի Գոյա փողոցի 10 հասցեում է գտնվում Բեատրիս Գալինդոյի անվան դպրոցը։ Սալամանկայի նախակրթարանը և տարրական դպրոցը նույնպես կոչվում են նրա անունով։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Diccionario biográfico español (իսպ.)Real Academia de la Historia, 2011.
  2. Spanish Ministry of Education
  3. 3,0 3,1 3,2 The Biographical Dictionary of Women in Science
  4. 4,0 4,1 Women's History at About.com

Արտաքին հղումներ խմբագրել