Արեյոն, կամ Արիոն (հին հունարեն՝ 'Ἀρίων, Ἀρείων[1]), հին հունական դիցաբանությունում[2] Հերակլեսի և Ադրաստոսի ազնվազարմ, արագավազ երիվարը։

Արեյոն
Տեսակառասպելական ձի
Սեռարու
ՀայրՊոսեյդոն և Զեփիրոս
ՄայրԴեմետրա և Գեա
Քույր/ԵղբայրDespoina?

Համարվում է Պոսեյդոնի և Դեմետրայի զավակը։ Պոսեյդոնը սիրահարվել է Դեմետրային և սիրահետել այն ժամանակ, երբ վերջինս որոնում էր Պերսեփոնեին[3]։ Պոսեյդոնից թաքնվելու համար աստվածուհին, որը հոգնել էր ու հուսահատվել ապարդյուն որոնումներից և առավել քան սիրային զվարճանքների ցանկություն չուներ, փոխակերպվել է մատակ ձիու և քողարկվել Արկադիայի թագավոր Օնկիոսին պատկանող արածող ձիերի երամակի մեջ։ Սակայն նրան չի հաջողվել խաբել ծովերի աստծուն. Պոսեյդոնը, հովատակի փոխակերպվելով, մերձեցել է Դեմետրային. այդ զայրացուցիչ միությունից էլ ծնվել են Արեյոնը և նիմփա Դեսպինան[4]։ Արեյոն ձին կարողում էր խոսել[5]։ Տարբերակներից մեկում նա պատկանել է Իոլաոսին։ Մեկ այլ տարբերակում՝ ձին Գեայի որդին էր[6], Ադրաստոսը նրա երրորդ տերն էր[7], քանի որ Հերակլեսը խնդրել էր ձին Օնկիոսից[8]։

Արեյոնի արագության շնորհիվ Ադրաստոսը միակն է եղել Թեբեի դեմ արշաված յոթ առաջնորդներից[9], որ փրկվել է կործանումից։ Պոսեյդոնից սերող ձիու սերնդի մասին հիշատակել է նաև Վերգիլիոսը[10]։

Առասպելն արտացոլել է տոտեմականության վերապրուկները կրոնի մեջ[11]։ Արեյոնի պաշտամունքը տարածված է եղել Արկադիայում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Leaf, 23.346
  2. Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.101
  3. Павсаний. Описание Эллады VIII 25, 7; 42, 1
  4. А. П. Кондрашов, Боги и герои древней Греции и Рима, стр. 66
  5. Проперций. Элегии II 34, 37
  6. Pausanias, Description of Greece 8.25.9
  7. Антимах. Фиваида, фр.32-33 Висс
  8. Павсаний. Описание Эллады VIII 25, 10
  9. Гомер. Илиада XXIII 346; Фиваида, фр.7 Бернабе = Павсаний. Описание Эллады VIII 25, 8; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 6, 8
  10. Вергилий. Георгики III 122
  11. Մ. Բոտվիննիկ, Մ. Կոգան, Մ. Ռաբինովիչ, Բ. Սելեցկի. «Դիցաբանական բառարան», Երևան, 1985, էջ 35։

Գրականություն խմբագրել

  • Apollodorus. Apollodorus, The Library, with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
  • Leaf, Walter, The Iliad, Edited, with Apparatus Criticus, Prolegomena, Notes, and Appendices, Vol I, Books I–XII, second edition, London, Macmillan and Co., limited; New York, The Macmillan Company, 1900. Online version at the Perseus Digital Library. Internet Archive.
  • Pausanias. Pausanias Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918
  • Sextus Propertius, Elegies (II, 34).
  • Homer. The Iliad with an English Translation by A.T. Murray, Ph.D. in two volumes. Cambridge, MA., Harvard University Press; London, William Heinemann, Ltd. 1924.
  • Smith, William; Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, London (1873). "Ari'on" 2.
  • Statius, Thebaid (IV, 43; VI, 424 and following verses).

Արտաքին հղումներ խմբագրել