Արդեշիր Մոհասես
Արդեշիր Մոհասես (նաև Արդաշիր Մոհասես, պարս.՝ اردشير محصص, սեպտեմբերի 9, 1938[1], Ռաշթ, Իրան - հոկտեմբերի 9, 2008[1], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), իրանցի նկարազարդող, երգիծաբան, ծաղրանկարիչ և նկարիչ, որն ապրում էր Նյու Յորքում:
Արդեշիր Մոհասես պարս.՝ اردشير محصص | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 9, 1938[1] |
| Ծննդավայր | Ռաշթ, Իրան |
| Վախճանվել է | հոկտեմբերի 9, 2008[1] (70 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  Իրան |
| Կրթություն | Թեհրանի համալսարան |
| Մասնագիտություն | ծաղրանկարիչ, նկարազարդող, դիզայներ, նկարիչ և կոմիքսների հեղինակ |
| Մայր | Sarvar Mahkameh Mohasses? |
| Ազգականներ | Bahman Mohasses? |
 Ardeshir Mohasses Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելՄոհասես Արդեշիրը ծնվել է Ռեշտում և մեծացել Լահիջանում[2]։ Նրա ծնողները Լահիջանի հարուստ ընտանիքներից էին։ Նրա հայրը՝ Աբաս-Քուլին, դատավոր էր, իսկ մայրը՝ Սորուր Մահքաման, Ռեշտում աղջիկների առաջին դպրոցի տնօրենն էր և անկախ հարգված բանաստեղծ ու գրական գործիչ[3]։ Արդեշիրը սկսել է նկարել 3 տարեկանում՝ նկարազարդելով մոր պատմությունները[4]։
1962 թվականին Մոհասեսն ավարտել է Թեհրանի համալսարանը՝ ստանալով քաղաքագիտության և իրավունքի որակավորում[2], բայց պաշտոնապես երբեք արվեստ չի սովորել։ Դեռ ուսանողական տարիներին նրա դասընկերներից մեկը խորհուրդ տվեց նրան ուղարկել իր աշխատանքը լայնորեն ընթերցվող «Towfiq» երգիծական ամսագրին։ Հաջորդ ութ տարիների ընթացքում նա շարունակեց աշխատել ամսագրի հետ և ընդունեց տնային ոճը, որը ներառում էր պատկերազարդ մեկնաբանություններ Իրանի առօրյա կյանքի վերաբերյալ և երգիծական խմբագրական հոդվածներ քաղաքական գործիչների մասին, որոնցում գործչի դիմագծերն ու մարմինը չափազանցված էին[3]։ Նա նաև աշխատել է որպես նկարազարդող և ծաղրանկարիչ «Kayhan»-ի և տեղական այլ պարբերականների համար:
1967 թվականին իր դեբյուտային անհատական ցուցահանդեսներն անցկացրեց Թեհրանի Qandriz պատկերասրահում, որտեղ նա ցուցադրեց գործեր, որոնք գրեթե բոլորը տպագրվել էին տեղական ամսագրերում նախորդ հնգամյա ժամանակահատվածում: Ցուցահանդեսը գրավեց զգալի լսարան, և նա մեծ գովասանքի արժանացավ[3]։
1972 թվականին «Jeune Afrique» շաբաթաթերթը նրան հրավիրեց Փարիզ, և Արդեշիրը սկսեց երգիծական նկարներ և ծաղրանկարներ ստեղծել արդեն այնտեղ։ Դրա շնորհիվ նա սկսեց զարգացնել տեսողական երգիծաբանի միջազգային հեղինակությունը։ Մեկ տարի շարունակ նա նկարազարդումներ է հրապարակել «Նյու Յորք Թայմսում»[3]։
1970-ականների կեսերին նա ընկավ շահ Մոհամմեդ Ռեզա Փահլավիի և գաղտնի ոստիկանության ճնշման տակ, որոնք դեմ էին նրա քաղաքական մեկնաբանություններին և երգիծանքին, իսկ 1977 թվականին նա փախավ Իրանից և գնաց Նյու Յորք: Չնայած նա հույս ուներ վերադառնալ Իրան, 1979 թվականի հեղափոխությունը և այաթոլլա Խոմեյնիի իշխանության գալը հանգեցրին նրան, որ նա ընդմիշտ հաստատվեց Նյու Յորքում[5]։
Ուշ տարիքում նա տառապել է Պարկինսոնի հիվանդությունից և տեսողությունը վատացել է, բայց շարունակել է աշխատել[4]։ Նա մահացել է Նյու Յորքում և թաղվել Գրին Վուդ գերեզմանատանը Բրուքլինում, Նյու Յորք նահանգ[6]։
Անձնական կյանք
խմբագրելՄոհասեսը Բահման Մոհասեսի զարմիկն էր, որին ոմանք անվանում էին «պարսկական Պիկասո»: Բահմանը իրանցի նկարիչ, քանդակագործ, թարգմանիչ և թատերական ռեժիսոր էր։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 SNAC — 2010.
- ↑ 2,0 2,1 «Ardeshir Mohasses passed away». Persian Cartoon (պարսկերեն). 2008-10-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-10-14-ին. Վերցված է 2008-10-11-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ардешир Мохассес», [Биография], Encyclopædia Iranica Online: Արխիվացված է Մայիս 24, 2022 Wayback Machine-ի միջոցով:
- ↑ 4,0 4,1 «Ардешир Мохассес», [Некролог], «Нью-Йорк Таймс», 20 октября 2008 г., /design/20mohassess.html В Интернете:
- ↑ Freedman, L. The Offensive Art: Political Satire and Its Censorship around the World from Beerbohm to Borat, ABC-CLIO, 2008, p. 148
- ↑ «Отчет о мемориальных и погребальных службах Ардешира Мохассесса». payvand.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-15-ին. Վերցված է 2016-07-04-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Life in Iran, Etched With Suspicion and Humor, The New York Times
- On Ardeshir Mohassess' 70th Birthday (fa), BBC, 2008-09-09.
- Closed circuit history, Oppressors and oppressed through the eyes of Ardeshir Mohassess
- The Pen is Mightier
- Iranian illustrator, Ardeshir Mohasses passed away (fa), Radio Zamaneh, 2008-10-11.