Առագաստ (համաստեղություն)

HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Առագաստ (այլ կիրառումներ)

Առագաստ կամ Առագաստներ (լատիներեն՝ Vela), երկնակամարի հարավային կիսագնդի համաստեղություն։

Առագաստ
Համաստեղություն
Vela IAU.svg
Լատիներեն անվանումVela
ՀապավումVel
Մասն էԱրգո Նավիս և Հարավային երկնային կիսագունդ
Հակում−50
Մակերես500 քառակուսի աստիճան
Հիմնական աստղեր5
Բայեր/Ֆլեմստիդ
աստղեր
50
Ճանաչված
մոլորակներով աստղեր
4
Պայծառ աստղեր5
Մոտակա աստղեր0
Ամենապայծառ աստղγ Vel (1.6մ)
Ամենամոտիկ աստղψ Vel (60.5 լտ)
Ասուպային հոսքերDelta Velids
Gamma Velids
Puppid-velids
Հարևան
համաստեղությունները
Պոմպ
Կողմնացույց
Նավախել
Ողնուց
Կենտավր
Հետազոտության պատմություն
ՀայտնաբերողՆիկոլա Լուի Լակայլ
Հայտնաբերման թվական1763
Անվանված էառագաստ և Արգո
Vela constellation map.svg
Vela symbol (Moskowitz, variable width).svg
Տեսանելի է +30° և −90°. լայնությունների միջև:
Ամենատեսանելին է մարտ ամսում ժամը 21:00-ին (երեկոյան 9-ին):

ՊատմությունԽմբագրել

Նախկինում մտնելիս է եղել մի ավելի մեծ համաստեղության՝ Նավի (լատիներեն՝ Argo Navis) մեջ, որը հետագայում բաժանվեց երեք մասերի. մյուս երկուսն են՝ Ողնուցը և Նավախելը։

ԱստղերըԽմբագրել

Անզեն աչքով տեսանելի 195 աստղերից ամենապայծառը +1.75m պայծառության Առագաստների գամմա բազմակի աստղերի համակարգն է։

Խոր տիեզերքի օբյեկտներըԽմբագրել

Առագաստներում է գտնվում NGC 3132 պլանետար միգամածությունը։ Ամենամոտ գտնվող պլանետար միգամածություններից է, հեռավորությունը ≈2000 լուսատարի է։ Տրամագիծը մոտավորապես մեկ լուսատարի է։

 
ՆԱՍԱ-ի արած NGC 3132-ի լուսանկարը։

Առագաստում են գտնվում հետևյալ առարկաները[1]՝

Առարկա Տեսակ Ուղղակի ծագում Հակում Մեծություն
NGC 2547 բաց աստղաբույլ 08ժ 10.7 -49ա 16 4.7
IC2391 բաց աստղաբույլ 08ժ 40.2 -53ա 04 2.5
IC2395 բաց աստղաբույլ 08ժ 41.1 -48ա 12 4.6
NGC 2659 բաց աստղաբույլ 08ժ 42.6 -44ա 57 8.6
NGC 2670 բաց աստղաբույլ 08ժ 45.5 -48ա 47 7.8
IC2488 բաց աստղաբույլ 09ժ 27.6 -56ա 59 7.4
NGC 2910 բաց աստղաբույլ 09ժ 30.4 -52ա 54 7.2
NGC 2925 բաց աստղաբույլ 09ժ 33.7 -53ա 26 8.3
NGC 3201 գնդային աստղաբույլ 10ժ 17.6 -46ա 25 6.7
NGC 3228 բաց աստղաբույլ 10ժ 21.8 -51ա 43 6.0

ԱղբյուրներԽմբագրել

  1. «Առագաստ համաստեղությունը (անգլերեն)»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 25-ին։ Վերցված է 2009 թ․ նոյեմբերի 28–ին 
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 523