Անդրե Ֆրենո

ֆրանսիացի գրող

Անդրե Ֆրենո (ֆր.՝ André Frénaud, հուլիսի 26, 1907(1907-07-26)[2][1], Montceau-les-Mines, Սոն-է-Լուար, Ֆրանսիա[1] - հունիսի 21, 1993(1993-06-21)[2][1], Փարիզի 7-րդ շրջան, Իլ-դը-Ֆրանս, Ֆրանսիա[1]), ֆրանսիացի բանաստեղծ։

Անդրե Ֆրենո
ֆր.՝ André Frénaud[1]
Ծնվել էհուլիսի 26, 1907(1907-07-26)[2][1]
ԾննդավայրMontceau-les-Mines, Սոն-է-Լուար, Ֆրանսիա[1]
Վախճանվել էհունիսի 21, 1993(1993-06-21)[2][1] (85 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզի 7-րդ շրջան, Իլ-դը-Ֆրանս, Ֆրանսիա[1]
Մասնագիտությունբանաստեղծ և գրող
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[1]
ԱշխատավայրԼվովի համալսարան
Պարգևներ
Изображение автографа

Կենսագրություն խմբագրել

Ֆրենոն սովորել է Դիժոնում։ Նա ուսումնասիրել է փիլիսոփայություն և իրավունք։ Լվովի համալսարանում (նախկինում՝ Պոլշա) դասավանդել է ֆրանսերեն։ Ճանապարհորդել է ԽՍՀՄ-ում, Իսպանիայում, Իտալիայում, 1937-1967 թվականներին՝ հանրային վարչության տարբեր պահակակետերում։

1939 թվականին Ֆրենոն մոբիլիզացվել է, գերի ընկել գերմանացիների մոտ։ Երկու տարի Բրանդենբուրգում բանտարկված մնալուց հետո փախել է և կեղծ փաստաթղթերով վերադարձել Ֆրանսիա։ Նա մասնակցել է հակաֆաշիստական գաղտնի հրապարակումներին, մասնակցել է նաև Բանաստեղծների պատիվը հայտնի անթոլոգիային (1943): Ֆրենոն ընկերություն է արել գեղանկարիչներ Ռաուլ Յուբակի և Ժան Բազենի հետ, գրել է արվեստի մասին։ Նրա գրքերը լույս են տեսել հայտնի վարպետների նկարազարդումներով (Խոան Միրո, Ֆերնան Լեժե, Անդրե Մասոն, Ժան Դյուբյուֆե, Մարիա Էլենա Վիեյրա դա Սիլվա, Էդուարդո Չիլիդա և ուրիշներ)։

Ընտրված հրապարակումներ խմբագրել

  • Les Rois mages. Villeneuve-les-Avignon: Seghers, 1943 (շտկվ. և լր. հր. 1966, 1977)
  • Poèmes de dessous le plancher suivi de La Noce noire. Gallimard, 1949
  • Il n’y a pas de paradis. Gallimard, 1962 (վերահր. 1967)
  • L'Étape dans la clairière. Gallimard, 1966
  • La Sainte face. Gallimard, 1968 (վերահր. 1985)
  • Depuis toujours déjà. Gallimard, 1970.
  • Notre inhabileté fatale. Gallimard, 1972 (հարցազրույց)
  • La Sorcière de Rome. Gallimard, 1973.
  • Haeres. Gallimard, 1982 (վերահր. 2006)
  • Raoul Ubac et les fondements de son art. Éditions Adrien Maeght, 1984 (շարադրություն Ռ. Յուբակի մասին)
  • Nul ne s'égare. Gallimard, 1986 (վերահր. 2006)
  • Glose à la sorcière. Gallimard, 1995

Ճանաչում խմբագրել

Ֆրենոյին իրենց հարգանքի տուրքն են մատուցել նրա հասակակիցներից շատերը (Կենո, Տարդյո) և հաջորդ սերունդների վարպետները (Իվ Բոնֆուա, Ժակ Ռեդա)։ Նրան շնորհվել է Ֆրանսիական ակադեմիայի մեծ մրցանակ (1973), Ազգային պոեզիայի մեծ մրցանակ (1985): Նրա բանաստեղծությունները թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով, ներառյալ ռուսերեն։

Ժառանգություն խմբագրել

1999 թվականին բանաստեղծի այրին իրենց ընտանիքի անձնական հավաքածուից Օտյոն (Սոն է Լուար) քաղաքին նվիրաբերել է 95 գեղանկար, գծանկար, քանդակ։ Ներկայումս Ռոլենի թանգարանը հատուկ սենյակ ունի այդ հավաքածուի համար։ Այնտեղ, ի թիվս այլոց, ցուցադրված են նաև Ժակ Վիյոնի, Դյուբյուֆեի, Էսթևի, Յուբակի ստեղծագործությունները։

Հրապարակումներ ռուսերենով խմբագրել

  • Ֆրենո. Գիլվիկ՝ Ֆրանսիական պոեզիայից։ Մ.՝ Առաջընթաց, 1969

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Clancier G.-E. André Frénaud. Paris: Seghers, 1953 (collection Poètes d’aujourd’hui, переизд.1963)
  • André Frénaud. Paris: Maison de la Culture d’Amiens; Centre national d’art et de culture Georges-Pompidou, Paris, 1977
  • André Frénaud. Marseille: Sud, 1981
  • André Frénaud et Jean Tardieu. Marseille: Sud, 1983
  • Lire Frénaud. Éditions P. U. L., 1984
  • Pour André Frénaud/ Sous la direction de François Boddaert. Obsidiane; Le Temps qu’il fait, 1993
  • Великовский С. И. В поисках утраченного смысла: очерки литературы трагического гуманизма во Франции. — Москва: Художественная литература, 1979

Արտաքին հղումներ խմբագրել