Ժան Դյուբյուֆե

ֆրանսիացի քանդակագործ

Ժան Դյուբյուֆե (ֆր.՝ Jean Philippe Arthur Dubuffet, հուլիսի 31, 1901(1901-07-31)[2][3][4][…], Հավր[1][5] - մայիսի 12, 1985(1985-05-12)[2][3][4][…], Փարիզի 6-րդ շրջան, Փարիզ[1]), ֆրանսիացի նկարիչ և քանդակագործ։

Ժան Դյուբյուֆե
ֆր.՝ Jean Philippe Arthur Dubuffet[1]
Ծնվել էհուլիսի 31, 1901(1901-07-31)[2][3][4][…]
ԾննդավայրՀավր[1][5]
Մահացել էմայիսի 12, 1985(1985-05-12)[2][3][4][…] (83 տարեկան)
Վախճանի վայրըՓարիզի 6-րդ շրջան, Փարիզ[1]
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[6]
Ազգությունֆրանսիացիներ
ԿրթությունԺյուլիանի ակադեմիա և Հավր-Ռուանի արվեստի և դիզայնի բարձրագույն դպրոց
Ստեղծագործություն(ներ)Le Bel costumé?, Tour aux figures?, Monument with Standing Beast? և Jardin d'émail?
ՈճԱր բրյուտ և ինֆորմալիզմ[7]
Ժանրաբստրակցիոնիզմ[5]
Մասնագիտություննկարիչ, քանդակագործ, վիզուալ արտիստ, գրող, դիզայներ, գծանկարիչ, արվեստի տեսաբան, նկարիչ-փորագրող, plastic artist, գծագրող, գծանկարիչ և փիլիսոփա
ազդվել էArtistry of the Mentally Ill?[8]
ԱմուսինPaulette Bret? և Émilie Carlu?
ԱնդամությունՊատաֆիզիկայի դպրոց և Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Jean Dubuffet Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ժան Դյուբյուֆեն ծնվել է Հավր քաղաքում 1901 թվականին՝ գինու առևտրականի ընտանիքում։ 18 տարեկան հասակում մեկնում է Փարիզ և ծանոթանում Մաքս Ժակոբի ու Ժան Պոլանի հետ։ Ընթերցում է Հանս Պրինցհորնի «Հոգևոր հիվանդների գեղանկարչությունը» (1922) մենագրությունը, որը նրա վրա խորը ազդեցություն է թողնում։ Հիասթափվելով իր նախորդ աշխատանքներից՝ 1925 թվականին վերադառնում է Հավր և սկսում զբաղվել ընտանեկան բիզնեսով, գինու առևտրով։

Գեղանկարչությանը վերադառնում է միայն 1942 թվականին, 1944 թվականին փարիզյան Ռ. Դրուենի պատկերասրահում կայանում է նրա առաջին անհատական ցուցահանդեսը։ Մտերմանում է սյուրռեալիստների հետ, դառնում է այսպես կոչված ար բրյուտ, «կոպիտ» կամ «տամուկ» արվեստի հիմնադիրներից, որը սկզբունքորեն մոտ էր մանկական սիրողական ինքնուսների, հոգեկան հիվադների գեղանկարչությանը, չէր ճանաչում բոլորի կողմից ընդունված գեղագիտական նորմերը և օգտագործում էր ձեռքի տակ եղած ցանկացած նյութ։ 1948 թվականին սկսեց հավաքել ար բրյուտի ստեղծագործությունների հավաքածու (ներկայումս գտնվում է Լոզանում[9]): 1975 թվականին Փարիզում հիմնում է Դյուբյուֆեի Ֆոնդը։

Ընդհանուր առմամբ նկարիչը ստեղծել է շուրջ 10 000 աշխատանքներ, որոնք շարք են ձևավորում, «Կանացի մարմիններ» (1950), «Թիթեռնիկի թևերից փոքրիկ նկարներ» (1953), «Անհուսալի կյանքի փոքրիկ արձաններ» (1954), «Ֆենոմենները» (1958), «Ուրլուպ» (1967) և այլն։ Դյուբյուֆեի աշխատանքները ներկայացված են աշխարհի խոշորագույն թանգարաններում։

 
Դյուբյուֆե, Էմալային պարտեզ, 1974. Կյոլլեր-Մյուլլերի թանգարան, Նիդերլանդներ

Գրականություն խմբագրել

  • Ragon M. Dubuffet. New York: Grove Press, 1959
  • Selz P. The Work of Jean Dubuffet New York: The Museum of Modern Art, 1962
  • Loreau M. Jean Dubuffet, délits déportements lieux de haut jeu. Paris: Weber, 1971
  • Franzke A. Jean Dubuffet, Basel: Beyeler, 1976
  • Thévoz M. Art brut. New York: Rizzoli, 1976
  • Thévoz M. Jean Dubuffet, Genève: Albert Skira, 1986
  • Glimcher M. Jean Dubuffet: Towards an Alternative Reality. New York: Pace Gallery, 1987
  • Webel S. L'œuvre gravé et les livres illustrés par Jean Dubuffet: catalogue raisonné. Paris: Baudoin-Lebon, 1991
  • Haas M. Jean Dubuffet, Berlin: Reimer, 1997
  • Lageira J. Jean Dubuffet, le monde de l’hourloupe. Paris: Gallimard; Centre Pompidou, 2001
  • Danchin L. Jean Dubuffet. New York: Vilo International, 2001
  • Bonnefoi G. Jean Dubuffet. Caylus: Association mouvements, 2002
  • Jean Dubuffet: Trace of an Adventure/ Ed. by Agnes Husslein-Arco. Muenchen: Prestel, 2003
  • Krajewski M. Jean Dubuffet. Studien zu seinem Fruehwerk und zur Vorgeschichte des Art brut. Osnabrueck: Der andere Verlag, 2004
  • Jacobi M. Jean Dubuffet et la fabrique du titre. Paris: CNRS, 2006
  • Блохина К. Г. Понятие живописного языка в теории и практике Жана Дюбюффе. // Актуальные проблемы теории и истории искусства: сб. науч. статей. Вып. 6. / Под ред. А. В. Захаровой, С. В. Мальцевой, Е. Ю. Станюкович-Денисовой. - СПб.: НП-Принт, 2016. С. 635-642. ISSN 2312-2129.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժան Դյուբյուֆե» հոդվածին։