Ալպիական տրիտոն կամ լեռնային տրիտոն (լատին․՝ Ichthyosaura alpestris), պոչավոր երկկենցաղների կարգի իրական սալամանդրերի ընտանիքին պատկանող տրիտոն։

Ալպիական տրիտոն
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Երկկենցաղներ
Կարգ Պոչավորներ
Ընտանիք Սալամանդրներ
Տեսակ Ալպիական
տրիտոն
Լատիներեն անվանում
Ichthyosaura alpestris
(Laurenti, 1768)
[1]
Հատուկ պահպանություն
Տեսակներ
  • Triton alpestris Laurenti, 1768
  • Hemitriton alpestris (Laurenti, 1768)
  • Triturus alpestris (Laurenti, 1768)
  • Mesotriton alpestris (Laurenti, 1768)[1]
Տարածվածություն
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Առավել գեղեցիկ տրիտոններից մեկն է։ Հայտնի է իր չափազանց վառ գունավորումով և խայտաբղետությամբ։

Տարածվածություն խմբագրել

Տարածված է Կենտրոնական Եվրոպայում՝ Դանիայից մինչև Հունաստան՝ Գերմանիայում, Նիդերլանդներում, Բելգիայում, Չեխիայում, Ֆրանսիայի արևմուտքում, Ավստրիայում, Ռումինիայում, Բուլղարիայում, Հունաստանում և Բալկանյան թերակղզու հարավսլավոնական երկրներում։

Տարածված է նաև Հյուսիսային Իտալիայում և որոշ քանակությամբ նաև Կենտրոնական Իսպանիայում։ Հանդիպում է նաև Ուկրաինայի արևմուտքում։ Պորտուգալիայում չի հանդիպում։

Նախընտրում են բնակվել բացառապես անտառապատ տարածքներում՝ ջրային ավազանի հարևանությամբ։ Կենդանին գրանցված է Ուկրաինայի կարմիր գրքում։

Նկարագրություն խմբագրել

Ալպիական տրիտոնները համարվում են բնության մեջ ամենագեղեցիկ երկկենցաղներից մեկը՝ շնորհիվ երփներանգ և վառ գունավորում ունեցող մաշկի։ Մարմնի երկարությունը հասնում է 9 սմ-ի։

Արուների մեջքի հատվածը մոխրադարչնագույն է՝ որոշակիորեն կապույտ երանգով, մեջտեղում կա պուտերվ ծածկված ոչ մեծ կատար։

Տրիտոնների մարմնի կողքերին շարքերով դասավորված են մուգ կապույտ բծեր։ Փորը և կոկորդը հրանարնջագույն են, իսկ բավականին խոշոր պոչը՝ մոխրաերկնագույն։

Ի տարբերություն արուների՝ էգերը կատար չունեն, իսկ մաշկի գունավորումն այնքան էլ վառ արտահայտված չէ[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Ալպիական տրիտոն, Բնության պատմության ազգային թանգարան, Նյու Յորք, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ
  2. Հ․Ջ․ Գրիգորյան, Ողնաշարավորներ, Հայերեն կենդանաբանական տերմինաբանություն (վերլուծություն և սկզբունքներ) (խմբ. Հ․Գ․ Խաչատրյան), «ՀՀ ԳԱԱ Գիտություն հրատարակչություն», 2008, էջ 163 — 264 էջ. — 300 հատ, ISBN 978-5-8080-0723-9։
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալպիական տրիտոն» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալպիական տրիտոն» հոդվածին։