Ասուսենա Մարիա Արբելեչե Պերդոմո (իսպ.՝ Azucena Arbeleche, սեպտեմբերի 29, 1970(1970-09-29)[1], Ուրուգվայ) ուրուգվայցի պրոֆեսոր, տնտեսագետ և քաղաքացիական ծառայող, որը 2020 թվականի մարտի 1-ից նախագահ Լուիս Լակալ Պոուի օրոք ծառայում է որպես Ուրուգվայի էկոնոմիկայի և ֆինանսների նախարար՝ լինելով այդ պաշտոնը զբաղեցնող առաջին կին[3][4]։

Ասուսենա Արբելեչե
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 29, 1970(1970-09-29)[1] (53 տարեկան)
ԾննդավայրՈւրուգվայ
Քաղաքացիություն Ուրուգվայ
Կրոնկաթոլիկություն
ԿրթությունՀանրապետական համալսարան, Pontifical Catholic University of Chile? և The British Schools of Montevideo?
Մասնագիտությունտնտեսագետ, ուսուցչուհի, քաղաքական գործիչ և պետական ծառայող
ԱշխատավայրՀանրապետական համալսարան
Զբաղեցրած պաշտոններMinister of Economy and Finance (Uruguay)?
ԿուսակցությունNational Party?
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Azucena Arbeleche Վիքիպահեստում

Վաղ կյանք և կրթություն

խմբագրել

Ասուսենա Մարիա Արբելեչե Պերդոմոն ծնվել է 1970 թվականին։ Նա Բելտրան Խոսե Արբելեխեի և Թերեզիտա Պերդոմոյի դուստրն է[5]։ Ազուկենան սովորել է Մոնտեվիդեոյի բրիտանական դպրոցում, իսկ 1996 թվականին ավարտել է Հանրապետության համալսարանը տնտեսագիտության ոլորտում[6]։ Նա նաև կիրառական մակրոտնտեսագիտության մագիստրոսի կոչում է ստացել Չիլիի Հայրապետական ​​կաթոլիկ համալսարանի[7]ց։

Կարիերա

խմբագրել

Մինչ նա քոլեջի չորրորդ կուրսում էր, նա աշխատում էր նաև Պլանավորման և բյուջեի գրասենյակում[8]։ 1995 թվականի մարտից մինչև 1996 թվականի դեկտեմբերը նա աշխատել է որպես BGV Corredores de Bolsa-ի համահեղինակ, իսկ 1998-2000 թվականներին՝ Սանտյագոյի Տնտեսական և ֆինանսական հետազոտությունների կենտրոնում[9]։

2001 թվականին նա միացել է Էկոնոմիկայի և ֆինանսների նախարարության մակրոտնտեսական խորհրդատուին՝ իր նախկին պրոֆեսոր և այն ժամանակ նախարար Իսահակ Ալֆիի խնդրանքով[10]։ Այդ պաշտոնում նա մասնակցել է 2002թ. էկոնոմիկայի և ֆինանսների, այն ժամանակվա նախարար Դանիլո Աստորիի խնդրանքով[11][9][10]։ Նա ղեկավարել է 2011-2014 թվականներին, երբ հրաժարական տվեց՝ միանալու Լուիս Լակալ Պուի նախագահական արշավին որպես տնտեսական խորհրդական[12]։

2015-2019 թվականներին նա իրեն նվիրել է արտերկրում պարտքերի կառավարման անկախ խորհրդատվություններ իրականացնելու հնարավորւոթյուն՝ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի, Համաշխարհային բանկի և Պլատայի ավազանի ֆինանսական զարգացման հիմնադրամի միջոցով[6]։ Նա զբաղեցրել է նաև Ազգային կուսակցության հետազոտությունների կենտրոնի տնօրենի պաշտո[11]ն։ Արբելեչը պրոֆեսոր էր այնպիսի հաստատություններում, ինչպիսիք են Հանրապետության համալսարանը, Ուրուգվայի կաթոլիկ համալսարանը, Անդրես Բելլոյի ազգային համալսարանը և Մոնտեվիդեոյի համալսարանը[13]։

Ազգային կուսակցության անդամ Արբելեչը 2014 և 2019 թվականներին Լուիս Լակալ Պոուի նախագահական արշավների համար պատասխանատու էր տնտեսական հարցերի համար[14][15]։ 2019 թվականի դեկտեմբերի 16-ին նա պաշտոնապես հայտարարվեց նորընտիր նախագահ Լակալ Պուի կողմից որպես նախարարության ղեկավար[16][17]։ Տնտեսություն և ֆինանսների ոլորտում՝ 2020 թվականի մարտի 1-ին դառնալով այդ պաշտոնը զբաղեցրած առաջին կինը։ COVID-19 համաճարակի հետևանքով Ուրուգվայի տնտեսությունը վերաակտիվացնելու գործընթացում Արբելեչեն իր հիացմունքն է հայտնել քեյնսյան տնտեսության նկատմամբ[18]։

Այլ գործունեություն

խմբագրել

Անձնական կյանք

խմբագրել

Իր ամուսնու՝ Խուան Ալզուգարայի հետ Արբելեչեն ունի երկու որդի՝ ծնված Չիլիում և մեկ դուստր՝ ծնված Բոստոնում[20][21]։ Նա հռոմեական կաթոլիկ է և սոցիալական աշխատանք է կատարել՝ որպես կաթողիկոս և ուսուցիչ է եղել աղքատ թաղամասերում[22][8][23]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Authority file of the National Library of Uruguay (իսպ.)
  2. https://www.gub.uy/ministerio-economia-finanzas/comunicacion/noticias/azucena-arbeleche-recibio-premio-mejor-ministra-estado-world-government#:~:text=%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B,y%20liderazgo%20a%20nivel%20internacional
  3. Suárez, Rocío Vargas. «Azucena Arbeleche: Los lazos con Chile de la primera mujer ministra de Economía de Uruguay». Diario Financiero (Spanish). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 7-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  4. «Nuevos secretarios de Estado firmaron Libro de Actas ante el flamante presidente, Luis Lacalle Pou - Presidencia de la República». www.presidencia.gub.uy. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 7-ին.
  5. Observador, El. «Fúnebres». El Observador. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  6. 6,0 6,1 «Azucena Arbeleche firmó el Libro de Actas ante presidente Luis Lacalle Pou». Ministerio de Economía y Finanzas (իսպաներեն). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  7. «50 mujeres uruguayas influyentes». archive.ph. 2019 թ․ դեկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  8. 8,0 8,1 «Azucena Arbeleche cantó Las 40». Montevideo Portal (իսպաներեն). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  9. 9,0 9,1 AM, Radio Montecarlo CX20-930. «El perfil de la ministra de Economía, Azucena Arbeleche». Radio Montecarlo CX20-930 AM (իսպաներեն). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  10. 10,0 10,1 ElPais. «Arbeleche: "La principal preocupación es el empleo" y para recuperar la economía hay que "empujar con medidas fiscales"». Diario EL PAIS Uruguay (spanish). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  11. 11,0 11,1 «CUB ▪ALMUERZO 8 DE MAYO». cub.com.uy. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  12. «Renunció Azucena Arbeleche, responsable de Gestión de Deuda del MEF». Montevideo Portal (իսպաներեն). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  13. «Documento: Curriculum de Azucena Arbeleche-Partido Nacional» [Document: Curriculum of Azucena Arbeleche-National Party] (Spanish). El Espectador. 2014 թ․ օգոստոսի 19. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 17-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  14. ElPais. «Entrevista a Arbeleche: reactivación, empleo, Mercosur, nuevo impuesto mundial y más». Diario EL PAIS Uruguay (spanish). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  15. «"Las ideas las transmito con firmeza, es mi forma de ser"». Revista Galeria de Busqueda en Montevideo Portal (իսպաներեն). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  16. Observador, El. «Lacalle Pou anuncia su gabinete: "No va a ser un gobierno de excusas"». El Observador. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  17. Suárez, Rocío Vargas. «Azucena Arbeleche: Los lazos con Chile de la primera mujer ministra de Economía de Uruguay». Diario Financiero (Spanish). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  18. Observador, El. «Lacalle y su referencia a Keynes, uno de los referentes de su ministra de Economía». El Observador. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  19. Board of Governors Արխիվացված 2022-10-20 Wayback Machine Inter-American Development Bank (IDB).
  20. «Junta de Ética y Transparencia Pública - MEF Ministra Arbeleche» (PDF).
  21. «Quién es Azucena Arbeleche, la candidata blanca al Ministerio de Economía | Noticias Uruguay y el Mundo actualizadas - Diario EL PAIS Uruguay». 2017 թ․ օգոստոսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  22. Observador, El. «Azucena Arbeleche, la mujer que maneja la deuda uruguaya». El Observador. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 8-ին.
  23. «Lacalle Pou ya tiene ministra de Economía para Uruguay» [Lacalle Pou Already Has an Economy Minister for Uruguay] (Spanish). Buenos Aires: Urgente24. 2014 թ․ օգոստոսի 17. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 17-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)