Ազովի ծով (լատ.՝  Palus Maeotis , [2] հունարեն՝ Μαιῶτις λίμνη or Propontis[3] կամ այժմ լատ.՝ mare Asoviense[4], ռուս.՝ Азовское море; ուկրաիներեն՝ Азовське море, Озівське море, ադըղե.՝ Хы мыутӏэ, Ղրիմի թաթարերեն՝ Azaq deñizi), Ատլանտյան օվկիանոսի ներցամաքային ծով։ Կերչի նեղուցով միանում է Սև ծովին։ Մակերեսը 38 հզ. կմ² է, խորությունը՝ մինչև 14 մ։ Ափերը հարթ են, ավազոտ և առաջացնում են ցամաքալեզվակներ։ Հյուսիս–արևելքում Տագանրոգի, հարավ–արևելքում Տեմրյուկի ծոցերն են, արևմտքում՝ Սիվաշը։ Ազովի ծով են թափվում Դոն և Կուբան գետերը։ Կլիման ցամաքային է, հուլիսին օդի միջին ջերմաստիճանը՝ 23,5°C-ից 24,5°C, առավելագույնը՝ 40°C, հունվարին և փետրվարին՝ - 1°C–ից -6°C, նվազագույնը՝ -30°C։ Տարեկան տեղումները՝ 312–528 մմ։ Գերիշխում են հյուսիս–արևելյան քամիները։ Սառցակալվում է դեկտեմբերից մարտ ամիսներին։ Հիմնական ծովային հոսանքը սկիզբ է առնում Տագանրոգի ծոցից և շրջապտույտ կատարում ժամացույցի սլաքի հակառակ ուղղությամբ։ Ջուրը պղտոր է։ Ջրի ջերմաստիճանը ձմռանը 0°C–ից ցածր է, ամռանը՝ 25°C, 30°C, աղիությունը՝ 2–11‰։ Կենդանական աշխարհը բազմատեսակ չէ, բայց քանակապես հարուստ է։ Զարգացած է ձկնորսությունը (թառափազգիներ, սուդակ, բրամ ևն)։ Գլխավոր նավահանգիստներն են՝ Տագանրոգը, Ժդանովը, Եյսկը, Բերդյանսկը։

Ազովի ծով
Long Spit Sea of Azov, Yeisk district, Krasnodar region.jpg
Տեսակծով և ծոց
ԵրկիրFlag of Russia.svg Ռուսաստան և Flag of Ukraine.svg Ուկրաինա
Երկարություն340 կմ
Լայնություն135 կմ
Խորություն14,5 մետր[1]
Շրջանագծի երկարություն1472 կմ
Մակերես37 600 կմ²[1]
Կազմված էԿերչի նեղուց և Տագանրոգի ծովածոց
Մասն էՍև ծով
Ջրահավաքի տարածքԱզովի ծովի ավազան
Ավազանի երկիրFlag of Russia.svg Ռուսաստան և Flag of Ukraine.svg Ուկրաինա
Լիճ հոսող գետԿալմիուս, Կորսակ, Մոկրայա Բելոսարայկա, Պրոտոկա, Բեզիմեննայա, Դոմուզլա, Զելյոնայա, Սոլյոնա, Կարալար, Մոկրիյ Յելանչիկ, Սյուերտաշսկայա, Ալի-Բայ, Բալկա Աջիելսկայա, Զելյոնիյ Յար, Բեյսուգ, Չելբաս, Դոն, Կիրպիլի, Կուբան, Բերդա, Գրուզսկի Յելանչիկ և Կագալնիկ
Քարտեզ
Քարտեզ
Sea of Azov 2017.png

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 1,0 1,1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
  2. "Et hoc mare est palus Maeotis famosissima..." (The Opus Majus of Roger Bacon, vol. 1, p. 357), Hofmann, vol. 3, p. 542.
  3. Caroli Egger Lexicon Nominum Locorum: Supplementum referens nomina Latina vulgaria (1985), p. 42.
  4. ...Palus Maotis, ovvero Mare Asoviense..." (Il mondo antico, moderno, e novissimo, ovvero Breve trattato ..., vol. 2, p. 767)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 123