Ագուշտինա Բեսա-Լուիշ
Ագուշտինա Բեսա-Լուիշ (հոկտեմբերի 15, 1922[1][2][3][…], Vila Meã, Vila Nova de Cerveira - հունիսի 3, 2019[4][5][6], Պորտու), պորտուգալացի գրող, դրամատուրգ, երեխաների համար գրքերի հեղինակ:
Ագուշտինա Բեսա-Լուիշ պորտ.՝ Agustina Bessa-Luís | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 15, 1922[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Vila Meã, Vila Nova de Cerveira |
| Վախճանվել է | հունիսի 3, 2019[4][5][6] (96 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Պորտու |
| Մասնագիտություն | գրող, սցենարիստ, դրամատուրգ և կենսագիր |
| Լեզու | պորտուգալերեն |
| Քաղաքացիություն |  Պորտուգալիա |
| Անդամակցություն | Բրազիլական գրականության ակադեմիա |
| Պարգևներ | Կամոենսի պարգև Արվեստի և գրականության շքանշանի սպա Սանտիագոյի թուր շքանշանի Մեծ խաչ[7] honorary doctorate of the University of Porto? և Grand Officer of the Military Order of Saint James of the Sword?[7] |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Հայրը խոշոր վաճառական էր, որոշ ժամանակ աշխատել էր Բրազիլիայում: 1932 թվականին Ագուստինան ընտանիքի հետ տեղափոխվեց Պորտու: 1945 թվականին նա ամուսնացավ փաստաբան Ալբերտա Լուիշի հետ, բնակվում էր Կոիմբրայում, իսկ 1950 թվականից՝ Պորտուում: 1986-1987 թվականներին եղել է O Primeiro de Janeiro (Պորտու) թերթի գլխավոր խմբագիրը: 1990-1993 թվականներին եղել է Լիսաբոնի ազգային թատրոնի ռեժիսորը:
Դուստրը՝ Մոնիկա Բալդակին, նկարիչ է և գրող, թոռնուհին Լեոնոր Բալդակին, դերասանուհի է և գրող, խաղացել է տատիկի ստեղծագործությունների հիման վրա նկարահանված մի քանի ֆիլմերում:
ՍտեղծագործություններԽմբագրել
Վեպեր, վիպակներ, պատմվածքներԽմբագրել
- 1948 — Mundo Fechado (վերահրատարակվել է 2004)
- 1950 — Os Super-Homens
- 1951—1953 — Contos Impopulares (նորավեպեր)
- 1954 — Սիլվիլա/ A Sibila (Էսա դի Կեյրոշի մրցանակ, անգլ. թարգ.` 1953, ֆրանս. թարգ.` 1954, իսպաներեն և կատալոներեն թարգ.` 1981,գերմաներեն թարգ.` 1987)
- 1956 — Os Incuráveis
- 1957 — A Muralha
- 1958 — O Susto
- 1960 — Ternos Guerreiros
- 1961 — O Manto
- 1962 — O Sermão do Fogo
- 1964 — As Relações Humanas: I — Os Quatro Rios
- 1965 — As Relações Humanas: II — A Dança das Espadas
- 1966 — As Relações Humanas: III — Canção Diante de uma Porta Fechada
- 1967 — A Bíblia dos Pobres: I — Homens e Mulheres (Ազգային մրցանակ)
- 1970 — A Bíblia dos Pobres: II — As Categorias
- 1971 — A Brusca (նորավեպեր)
- 1975 — Երջանիկ մարդիկ/ As Pessoas Felizes
- 1976 — Crónica do Cruzado Osb
- 1977 — As Fúrias
- 1979 — Fanny Owen (վեպ, էկրանավորվել է)
- 1980 — O Mosteiro (Դոնա Դանիշ, Պորտուգալիայի ՊԵՆ ակումբի մրցանակներ)
- 1983 — Os Meninos de Ouro
- 1983 — Adivinhas de Pedro e Inês (պատմական վեպ)
- 1984 — Um Bicho da Terra (պատմական վեպ փիլիսոփա Ուրիել Ակոստայի մասին)
- 1984 — Um Presépio Aberto
- 1985 — A Monja de Lisboa (պատմական վեպ միանձնուհի Մարգարիտա Մարիա Ալակոկի մասին)
- 1987 — Հյուսիսային բակը/ A Corte do Norte (պատմական վեպ, էկրանավորվել է)
- 1988 — Prazer e Glória
- 1988 — A Torre (նորավեպ)
- 1989 — Eugénia e Silvina
- 1991 — Долина Авраама / Vale Abraão (վեպ, էկրանավորվել է)
- 1992 — Ordens Menores(քննադատների մրցանակ)
- 1994 — As Terras do Risco (վեպ, էկրանավորվել է)
- 1994 — O Concerto dos Flamengos
- 1995 — Aquário e Sagitário
- 1996 — Memórias Laurentinas
- 1997 — Um Cão que Sonha
- 1998 — O Comum dos Mortais
- 1999 — A Quinta Essência
- 1999 — Dominga (նորավեպ)
- 2001 — Անորոշության սկզբունքը/ O Princípio da Incerteza: I — Jóia de Família (վեպ, Պորտուգալիայի գրողների միության Մեծ մրցանակ, էկրանավորվել է)
- 2002 — O Princípio da Incerteza: II — A Alma dos Ricos
- 2003 — O Princípio da Incerteza: III — Os Espaços em Branco
- 2004 — Antes de Degelo
- 2005 — Doidos e Amantes
- 2006 — Գիշերային պարեկ/ A ronda da noite
ԿենսագրականներԽմբագրել
- 1979 — Santo António
- 1979 — Ֆլորբելա Էշպանկա
- 1981 — Սեբաստիան Ժոզե Պոմբալ
- 1982 — Longos Dias Têm Cem Anos — Presença de Vieira da Silva
- 1986 — Martha Telles: o Castelo Onde Irás e Não Voltarás
ՊիեսներԽմբագրել
- 1958 — Inseparável ou o Amigo por Testamento
- 1961 — As Etruscas
- 1986 — Прекрасная португалка/ A Bela Portuguesa
- 1992 — Estados Eróticos Imediatos de Soren Kierkegaard
- 1996 — Party: Garden-Party dos Açores (էկրանավորվել է)
- 1998 — Garret: O Eremita do Chiado
Ճամփորդական նոթեր, հուշեր, ակնարկներԽմբագրել
- 1961 — Embaixada a Calígula (ճանապարհորդական նոթեր)
- 1979 — Conversações com Dimitri e Outras Fantasias (էսսե)
- 1980 — Arnaldo Gama — «Gente de Bem»
- 1981 — A Mãe de um Rio (էկրանավորվել է)
- 1982 — Antonio Cruz, o Pintor e a Cidade
- 1982 — D.Sebastião: o Pícaro e o Heroíco
- 1986 — Apocalipse de Albrecht Dürer
- 1988 — Aforismos
- 1991 — Բրազիլական գարեջրատուն/ Breviário do Brasil (ճամփորդի օրագիր)
- 1994 — Camilo: Génio e Figura
- 1995 — Um Outro Olhar sobre Portugal (ճամփորդական նոթեր)
- 1996 — Alegria do Mundo I: escritos dos anos de 1965 a 1969
- 1997 — Douro (Մոնիկա Բալդակի հետ միասին)
- 1998 — Alegria do Mundo II: escritos dos anos de 1970 a 1974
- 1998 — Os Dezassete Brasões
- 1999 — Քնած գեղեցկուհին/ A Bela Adormecida (պատմվածք)
- 2000 — O Presépio: Escultura de Graça Costa Cabral
- 2000 — Contemplação Carinhosa da Angústia (էսսե)
- 2001 — As Meninas
- 2002 — Ագուշտինայի գիրքը/ O Livro de Agustina (ինքնակենսագրություն)
- 2002 — Azul
- 2002 — As Estações da Vida
- 2004 — O Soldado Romano
- 2012 — Civilidade (էսսե)
- 2012 — Կաֆկա/ Kafkiana (էսսե)
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 FemBio: Банк інформації про видатних жінок, Frauendatenbank
- ↑ 2,0 2,1 Discogs — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 Энциклопедия Брокгауз (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Babelio (ֆր.) — 2007.
- ↑ 7,0 7,1 ENTIDADES NACIONAIS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS