Աբսենտ

Աբսենտ;
Ենթատեսակ	flavored liquor?
Բաղադրամասեր	A. absinthium
Ալկոհոլի պարունակություն	65 ± 30 % (V/V)
Ծագման երկիր	Շվեյցարիա
Գույն	կանաչ
	Absinthe Վիքիպահեստում

Աբսենտ (ֆր.՝ absinthe от հին հունարեն՝ ἀψίνθιον — դառը օշինդր), ոգելից խմիչք^[1]^[2]^[3]^[4], որին անիսի համ ու հոտ է տրված, և որը քամված է մի շարք բույսերի ծաղիկներից ու տերևներից^[5] և սովորաբար պարունակում է շուրջ 70 % (երբեմն՝ 75 % և նույնիսկ 89,9 %) էթիլ սպիրտ^[6]^[7]^[8]^[9]։ Աբսենտի կարևորագույն բաղադրիչը դառն օշինդրի մզուքը՝ էքստրակտն է (լատին․՝ Artemisia absinthium), որի եթերային յուղերում կա մեծ քանակությամբ տույոն^[10]^[11]^[12]^[13]։

Բաղադրությունը և հատկանիշները խմբագրել

Տույոնը երկար ժամանակ համարվում էր աբսենտի ազդող գլխավոր բաղադրիչներից մեկը։ Դա թունավոր նյութ է^[14], որի մասին տիրապետում էր այն կարծիքը, թե հալյուցինացիաներ է առաջացնում Հետագայի ուսումնասիրությունները չեն հաստատել դա, այնինչ XIX դարում գտնում էին, որ բարձր թնդությամբ աբսենտի առաջ բերած արբեցությանը տույոնը հավելում է վառ դրսևորվող գրգռիչ գործողություններ, որոնք հաճախ հանգեցնում են անվերահսկելի ագրեսիայի։ Սակայն ժամանակակից ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ աբսենտի հալյուցինածին հատկությունները մեծապես չափազանցված են^[15]։

Աբսենտն ավանդաբար բնական կանաչ գույն է ունենում, թեև կարող է նաև անգույն լինել։ Գեղարվեստական գրականության մեջ այն հաճախ պատկերավոր կերպով անվանվում է "la fée verte" (կանաչ հուրի-փերի) կամ «կանաչ վհուկ»։ Երբեմն սխալմամբ դասում են լիկյորների շարքին՝ մոռանալով, որ նրան շաքար չի հավելվում և, ուրեմն, պարզապես ոգելից խմիչք է^[16], որն ավանդաբար շշալցվում է բարձր թնդությամբ։

Աբսենտն սկզբնապես պատրաստվել է շվեյցարական Նյոշատել կանտոնում, 18-րդ դարի վերջերին։ 19-րդ դարի վերջերին և 20-րդի սկզբներին շատ սիրված խմիչք է դարձել Ֆրանսիայում, հատկապես արվեստագետների՝ նկարիչների, գրողների բոհեմական շրջանակում։ Աբսենտի հայտնի սիրահար էր Վան Գոգը, ում մասին ասում են, որ այդ խմիչքը դույլերով էր խմում^[17]։

Եվ քանի որ աբսենտը ներկայացվել է որպես հոգեկանի վրա ազդեցություն գործող, հալյուցինացիաներ ծնող, վտանգավոր խմիչք^[15], մի շարք երկրներում, ներառյալ ԱՄՆ-ը, Ֆրանսիան, Նիդերլանդները, Բելգիան, Շվեյցարիան, Ավստրո-Հունգարիան, դրա օգտագործումն արգելվել է՝ սկսած 1915 թվականից։

1990-ական թվականներից ժամանակակից Եվրոպական Միության երկրներում այդ արգելքը հանվել է, և 21-րդ դարի սկզբներին աբսենտի մոտավորապես 200 բրենդներ էին արդեն արտադրվում մեկ տասնյակից ավելի երկրներում՝ Ֆրանսիայում, Շվեյցարիայում, Ավստրիայում, Գերմանիայում, Նիդերլանդներում, Իսպանիայում, Չեխիայում և այլուր։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ «Traite de la Fabrication de Liqueurs et de la Distillation des Alcools», P. Duplais (1882 3rd Ed, pp 375—381)(ֆր.)
↑ «Nouveau Traité de la Fabrication des Liqueurs», J. Fritsch (1926, pp 385—401)(ֆր.)
↑ «La Fabrication des Liqueurs», J. De Brevans (1908, pp 251—262)(ֆր.)
↑ «Nouveau Manuel Complet du Distillateur Liquoriste», Lebead, de Fontenelle, & Malepeyre (1888, pp 221—224)(ֆր.)
↑ Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Absinthe» . Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 75.
↑ "Traite de la Fabrication de Liqueurs et de la Distillation des Alcools", P. Duplais (1882 3rd Ed, pp. 375–81)
↑ "Nouveau Traité de la Fabrication des Liqueurs", J. Fritsch (1926, pp. 385–401)
↑ "La Fabrication des Liqueurs", J. De Brevans (1908, pp. 251262)
↑ "Nouveau Manuel Complet du Distillateur Liquoriste", Lebead, de Fontenelle, & Malepeyre (1888, pp. 221–24)
↑ Ian Hutton, pages 62–63
↑ Joachim Emmert; Günter Sartor; Frank Sporer; Joachim Gummersbach Determination of α-/β-Thujone and Related Terpenes in Absinthe using Solid Phase Extraction and Gas Chromatography(անգլ.) // Deutsche Lebensmittel-Rundschau : journal. — Germany: Gabriele Lauser, Ingrid Steiner, 2004. — Т. 9. — № 100. — С. 352—356. Архивировано из первоисточника 27 Նոյեմբերի 2007.
↑ Determination of a/β Thujone and Related Terpenes in Absinthe using Solid Phase Extraction and Gas Chromatography Արխիվացված 2007-11-27 Wayback Machine. Retrieved 5 March 2006.
↑ Lachenmeier, Dirk W.; Nathan-Maister, David; Breaux, Theodore A.; Sohnius, Eva-Maria; Schoeberl, Kerstin; Kuballa, Thomas Chemical Composition of Vintage Preban Absinthe with Special Reference to Thujone, Fenchone, Pinocamphone, Methanol, Copper, and Antimony Concentrations(անգլ.) // Journal of Agricultural and Food Chemistry^[en] : journal. — 2008. — Т. 56. — № 9. — С. 3073—3081. — doi:10.1021/jf703568f — PMID 18419128.
↑ Karin M. Höld, Nilantha S. Sirisoma, Tomoko Ikeda, Toshio Narahashi, John E. Casida α-Thujone (the active component of absinthe): γ-Aminobutyric acid type A receptor modulation and metabolic detoxification(անգլ.) // Proceedings of the National Academy of Sciences. — National Academy of Sciences, 2000-04-11. — В. 8. — Т. 97. — С. 3826—3831. — doi:10.1073/pnas.070042397
↑ ^15,0 ^15,1 Padosch, Stephan A; Lachenmeier, Dirk W; Kröner, Lars U (2006). «Absinthism: a fictitious 19th century syndrome with present impact». Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy. 1: 14. doi:10.1186/1747-597X-1-14. PMC 1475830. PMID 16722551.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
↑ 'Traite de la Fabrication de Liqueurs et de la Distillation des Alcools' Duplais (1882 3rd Ed, p. 249)
↑ «Vincent van Gogh and the Thujone Connection'»., SAMA Network, November 25, 1988

Գրականություն խմբագրել

Adams, Jad (2004) Hideous absinthe: a history of the devil in a bottle, London: I.B. Tauris. 1860649203
Arnold, Wilfred Niels (June 1989). «Absinthe». Scientific American. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
Blumer, D. (2002). «The Illness of Vincent van Gogh». American Journal of Psychiatry. 159 (4): 519–26. doi:10.1176/appi.ajp.159.4.519. PMID 11925286.
Conrad, Barnaby (1996). Absinthe: History in a Bottle. San Francisco: Chronicle Books. ISBN 978-0-8118-1650-2.
Crowley, Aleister (1918). «Absinthe: The Green Goddess» (PDF). The International. XII (2). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ սեպտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
Eadie, MJ (2009). «Absinthe, epileptic seizures and Valentin Magnan». The Journal of the Royal College of Physicians of Edinburgh. 39 (1): 73–78. PMID 19831287.
Guthrie, R. Winston (2010). A Taste for Absinthe. New York: Clarkson Potter. էջ 176. ISBN 978-0-307-58753-4. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
Huisman, M.; Brug, J.; MacKenbach, J. (2007). «Absinthe is its history relevant for current public health?». International Journal of Epidemiology. 36 (4): 738–44. doi:10.1093/ije/dym068. PMID 17982755.
Lachenmeier, Dirk W.; Nathan-Maister, David; Breaux, Theodore A.; Sohnius, Eva-Maria; Schoeberl, Kerstin; Kuballa, Thomas (2008). «Chemical Composition of Vintage Preban Absinthe with Special Reference to Thujone, Fenchone, Pinocamphone, Methanol, Copper, and Antimony Concentrations». Journal of Agricultural and Food Chemistry. 56 (9): 3073–81. doi:10.1021/jf703568f. PMID 18419128.
Lachenmeier, Dirk W.; Walch, Stephan G.; Padosch, Stephan A.; Kröner, Lars U. (2006). «Absinthe – A Review». Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 46 (5): 365–77. doi:10.1080/10408690590957322. PMID 16891209.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

"Absinthe's second coming" Արխիվացված 2008-12-03 Wayback Machine—An April 2001 article in Cigar Aficionado about the first absinthe commercially produced in France since the 1915 ban.
"Swiss face sobering future after legalizing absinthe" Արխիվացված 2016-12-02 Wayback Machine—A March 2005 Reuters article about the legalising of absinthe in Switzerland.
"The Mystery of the Green Menace"—A November 2005 Wired magazine article about a New Orleans man who has researched the chemical content of Absinthe and now distills it in France.
"The Return of the Green Faerie"—A wine and spirit journal article about the history, ritual, and artistic cult of Absinthe.
The Wormwood Society Արխիվացված 2006-04-24 Wayback Machine—An independent organisation supporting changes to the US laws and regulations concerning absinthe. Provides articles, a forum and legal information.
"What Is Absinthe"—Article discussing absinthe and its effect over mind and body.

Տես՝ absinthe Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբսենտ» հոդվածին։

[1] «Traite de la Fabrication de Liqueurs et de la Distillation des Alcools», P. Duplais (1882 3rd Ed, pp 375—381)(ֆր.)

[2] «Nouveau Traité de la Fabrication des Liqueurs», J. Fritsch (1926, pp 385—401)(ֆր.)

[3] «La Fabrication des Liqueurs», J. De Brevans (1908, pp 251—262)(ֆր.)

[4] «Nouveau Manuel Complet du Distillateur Liquoriste», Lebead, de Fontenelle, & Malepeyre (1888, pp 221—224)(ֆր.)

[Chisholm-5] Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Absinthe» . Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 75.

[6] "Traite de la Fabrication de Liqueurs et de la Distillation des Alcools", P. Duplais (1882 3rd Ed, pp. 375–81)

[7] "Nouveau Traité de la Fabrication des Liqueurs", J. Fritsch (1926, pp. 385–401)

[8] "La Fabrication des Liqueurs", J. De Brevans (1908, pp. 251262)

[9] "Nouveau Manuel Complet du Distillateur Liquoriste", Lebead, de Fontenelle, & Malepeyre (1888, pp. 221–24)

[10] Ian Hutton, pages 62–63

[emmert-11] Joachim Emmert; Günter Sartor; Frank Sporer; Joachim Gummersbach Determination of α-/β-Thujone and Related Terpenes in Absinthe using Solid Phase Extraction and Gas Chromatography(անգլ.) // Deutsche Lebensmittel-Rundschau : journal. — Germany: Gabriele Lauser, Ingrid Steiner, 2004. — Т. 9. — № 100. — С. 352—356. Архивировано из первоисточника 27 Նոյեմբերի 2007.

[12] Determination of a/β Thujone and Related Terpenes in Absinthe using Solid Phase Extraction and Gas Chromatography Արխիվացված 2007-11-27 Wayback Machine. Retrieved 5 March 2006.

[preban-13] Lachenmeier, Dirk W.; Nathan-Maister, David; Breaux, Theodore A.; Sohnius, Eva-Maria; Schoeberl, Kerstin; Kuballa, Thomas Chemical Composition of Vintage Preban Absinthe with Special Reference to Thujone, Fenchone, Pinocamphone, Methanol, Copper, and Antimony Concentrations(անգլ.) // Journal of Agricultural and Food Chemistry^[en] : journal. — 2008. — Т. 56. — № 9. — С. 3073—3081. — doi:10.1021/jf703568f — PMID 18419128.

[14] Karin M. Höld, Nilantha S. Sirisoma, Tomoko Ikeda, Toshio Narahashi, John E. Casida α-Thujone (the active component of absinthe): γ-Aminobutyric acid type A receptor modulation and metabolic detoxification(անգլ.) // Proceedings of the National Academy of Sciences. — National Academy of Sciences, 2000-04-11. — В. 8. — Т. 97. — С. 3826—3831. — doi:10.1073/pnas.070042397

[sap_absinthism-15] 15,0 ^15,1 Padosch, Stephan A; Lachenmeier, Dirk W; Kröner, Lars U (2006). «Absinthism: a fictitious 19th century syndrome with present impact». Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy. 1: 14. doi:10.1186/1747-597X-1-14. PMC 1475830. PMID 16722551.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)

[16] 'Traite de la Fabrication de Liqueurs et de la Distillation des Alcools' Duplais (1882 3rd Ed, p. 249)

[SAMA-17] «Vincent van Gogh and the Thujone Connection'»., SAMA Network, November 25, 1988

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]