TRT 1, Թուրքիայի պետական հեռուստառադիոընկերության առաջին ալիքը։ Հեռուստահեռարձակման առաջին փորձը կատարվել է 1968 թվականի հունվարի 31-ին Անկարայի Միդհաթ փաշա ստուդիայում։ 1970 թվականին իր աշխատանքն է սկսել Իզմիրի, իսկ 1971 թվականին՝ Ստամբուլի մասնաճյուղը։ 1974 թվականին բնակչության 55 %-ը կամ 19 մլն-ը դիտել է TRT։ 1984 թվականից TRT-ն անցել է գունավոր հեռարձակման[1]։ TRT 1-ի առաջին գունավոր հաղորդումը «Խորքերում գտնվող անցյալը» (Derinlerdeki geçmiş) փաստագրական ֆիլմն է, որը նկարահանվել է ստորջրյա տեսախցիկների կիրառմամբ։ 1973 թվականին հեռուստաընկերությունը հեռարձակվել է Թուրքիայի Հանրապետության երկրորդ նախագահ Իսմեթ Ինյոնյուի հոգեհանգստի արարողությունը[2]։ TRT 1-ը 2012 թվականին անցել է բարձր որակի (HD) հեռարձակման։ Փոխվել է նաև հեռուստաալիքի լոգոն[3]։

TRT 1
ԹՐԹ 1
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu
Երկիր{{{2}}} Թուրքիա, Անկարա
Հեռարձակման գոտի{{{2}}} Թուրքիա
{{{2}}} Հայաստան
{{{2}}} Ադրբեջան
Հեռարձակման լեզութուրքերեն
Պատկերի ֆորմատ576i (16:9 SDTV)
1080i (HDTV)
Հեռարձակման սկսման թվական1968 հունվարի 31
2012 մայիսի 19 (HD)
Նախկին անվանումTRT Ankara TV (1968-1986)
TRT TV-1 (1986-1993)
Հիմնադիր
ՍեփականատերTRT
🌐[www.trt1.com.tr]

Պատմություն

խմբագրել

Հեռուստաալիքի եթերացանկը բաղկացած է տարբեր բնույթի հաղորդումներից։ Ցուցադրվում են լրատվական թողարկումներ, ժամանցային, կատակերգական, մշակութային, մանկական, կրթական և երաժշտական հաղորդումներ, սեփական արտադրության հեռուստասերիալներ, ֆիլմեր, մարզական հանդիպումներ։ TRT-ի գրեթե բոլոր հեռուստաալիքները, այդ թվում նաև TRT 1-ը ունի իր ինտերետային կայքէջը, որտեղ տեղադրվում է հեռուստածրագիրը, առանձին բաժիններով ներկայացվում են ընթացիկ հեռուստասերիալները, հաղորդումները, օտարալեզու, ինչպես նաև տեղական արտադրության ֆիլմերը։

Հաշվի առնելով սերիալների հանրաճանաչությունն ու սերիալային արտադրության լայնածավալ հնարավորությունները՝ TRT-ն ևս մեծ ուշադրություն է դարձնում սերիալների ստեղծմանը։ Հատկանշական է, որ TRT-ի սերիալները հիմնականում պատմական և ռազմահայրենասիրական բնույթի են։

Այսպես, 2014 թվականից սկսած TRT 1-ը սկսել է ցուցադրել «Վերածնված Էրթուղրուլ» (Diriliş Ertuğrul) պատմական հեռուստասերիալը, որը թե երկրի տարածքում, և թե նրա սահմաններից դուրս ունի մեծ լսարան, ինչի մասին է վկայում այն, որ 2018 թվականի հուլիսին Թուրքիա այցելած Վենեսուելայի նախագահը այցելել է հեռուստասերիալի նկարահանման հրապարակ[4]։ Նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ևս, իր հարցազրույցներից մեկում, անդրադառնալով սերիալին, մասնավորապես նշել է․ «Էրթուղրուլը սերիալ է, որ վերջին ժամանակներս իսկապես մեծ հաճույքով դիտում է մեր ամբողջ ժողովրդը՝ 7-ից մինչև 70 տարեկան։ Հավատում եմ, որ այս թիմը իրար հետևից տարբեր ֆիլմեր կնկարի[5]», այսպիսով փաստորեն իր գոհունակությունը հայտնելով սերիալի անձնակազմին՝ կատարվող աշխատանքի համար։  

TRT 1-ը իշխանամետ հեռուստաալիք է[6]։ 2015 թվականին, նույնիսկ, լուրեր են տարածվել, որ TRT 1-ը պատրաստվում է նոր սերիալ նկարահանել նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի մասին։ Սերիալի վերնագիրը պետք է լիներ «Հայելուս միջի երկնակամարը» (“Aynamdaki Gökyüzü”), որտեղ բացի Էրդողանից ներկայացվելու էին այլ քաղաքական գործիչներ ևս, ինչպես օրինակ՝ Թուրքիայի 11-րդ նախագահ Աբդուլլահ Գյուլը և Նեջմեթին Էրբաքանը։ Նոր սերիալը հիշատակվում էր հետևյալ կարգախոսով՝ «Հասարակությանը ասելիք ունեցող մի բուռ իմամ հաթիփների դպրոցի ներկայացուցիչ երիտասարդների պատմությունը»[7]։ Համաձայն շրջանառվող լուրերի, սցենարի հեղինակը պետք է լիներ Ահմեթ Թեզջանին, իսկ ռեժիսորը՝ Մեսութ Ուչաքանը[8]։ Հետագայում, այդ լուրերը հերքվել են։

2017 թվականից TRT 1-ի եթերում հայտնվել է Օսմանյան կայսրության 34-րդ սուլթան Աբդուլ Համիդ Երկրորդի կառավարման ժամանակաշրջանը ներկայացնող «Գահի իրավունք․Աբդուլհամիդ» (Payitaht։ Abdülhamid) հեռուստասերիալը։ 2018 թվականին TRT 1-ը հանրության դատին է ներկայացրել իր նոր՝ «Մեհմեթչիք․ Սուրբ հաղթանակ» (Mehmetçik Kutlu Zafer) հեռուստասերիալը[Ն 1]։ Հեռուստասերիալը պատմում է Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում տեղի ունեցած թուրք-անգլիական պատերազմների մասին[9]։

2018 թվականից TRT 1-ի եթերում ցուցադրվում է՝ “3’te 3 Tarih” հաղորդումը, որը նման է «Ով է ուզում դառնալ միլիոնատեր» հաղորդմանը, սակայն ձևաչափով փոքր ինչ տարբերվում է։ Նվիրված է Օսմանյան կայսրության և Թուրքիայի Հանրապետության պատմությանը, որոնցից բացի տրվում են հարցեր նաև համաշխարհային պատմությունից։ Հաղորդավարից բացի խաղերին մասնակցում է գիտնական և գրող Թուֆան Գյունդյուզը, ով խաղի ընթացքում լրացումների միջոցով փորձում է ներկայացնել տարբեր պատմական դեպքեր՝ թուրքական պատմագիտության տեսանկյունից[10]։

Հեռուստաալիքը պաշտոնապես հեռարձակվում է Ադրբեջանում՝ անալոգային և կաբելային հեռուստատեսությամբ։

Հեռուստաալիքի ազդանշանները տարածվում են նաև Հայաստանի զգալի տարածքում, հատկապես Երևանում, Արմավիրի, Արարատի, Արագածոտնի և Շիրակի մարզերում։

 
TRT 1 HD պատկերանիշ

2012 թվականի մայիսի 19-ին ստեղծվեց հեռուստաալիքի բարձր պարզության ֆորմատով հեռարձակվող տարբերակը (TRT 1 HD), որը հասանելի է թուրքական Türksat 3А, D-Smart, Тakim և Teledünya կաբելային օպերատորների բաժանորդների համար։

Տես նաև

խմբագրել

Նշումներ

խմբագրել
  1. Մեհմեթչիքը թուրք ժողովրդի կողմից թուրք զինվորին տրվող փաղաքշական անվանում է։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «TRT yayın hayatına başlayalı 54 yıl oldu». www.trthaber.com. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  2. www.trt1.com.tr https://www.trt1.com.tr/tarihce. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  3. medyatava@medyatava.com. «TRT 1 HD YAYINA GEÇTİ, LOGOSUNU DEĞİŞTİRDİ | MedyaTava». www.medyatava.com (թուրքերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  4. MK-Turkey.ru. «Мадуро посетил съёмочную площадку «Воскресшего Эртугрула»». MK-Turkey.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
  5. «YouTube». www.youtube.com. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
  6. «Television». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է Վերցված է 2018-12-27-ին.
  7. Mynet. «TRT 1'den Recep Tayyip Erdoğan'ın hayatını dizi yapıyor». Mynet Magazin (թուրքերեն). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
  8. «TRT'den yeni dizi». Haber53 - Rizenin Güncel Son Dakika Haber Sitesi (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.(չաշխատող հղում)
  9. www.trt1.com.tr https://www.trt1.com.tr/diziler/mehmetcik-kutlu-zafer. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  10. «3'te 3 Tarih». Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել