Օձիք

Օձիք, հագուստի դետալ, որն առաջին անգամ հայտնվել է 13-րդ դարում՝ որպես նեղ շերտ, որը 14-15-րդ դարերում աստիճանաբար վերածվել է տղամարդկանց անձրևանոցներին և բաճկոններին բնորոշ և մորթուց կամ թավշից պատրաստված օձիքի։

Պատմություն

16-րդ դար

Տղամարդու օձիք 1571-1581 թվականներին

17-րդ դար

(1610—1640)

Նիկոլաս Հիլիարդ - Հակոբ I-ի դիմանկարը (մոտ 1603-1609)
Ռուբենս - Ջորդ Վիլես, Բուքինգհեմի 1-ին դուքս (1625 թ.) – օձիք-մանյակ
Վան Դեյք - Չարլզ I և երեք դիրք (մոտ 1636)
Ռաֆ օձիք – Յոհաննես Կոռնելիսզոն Վերսպրոնկ Կոեն-Կուզերհոֆի ղեկավարության դիմանկարը (1642)

Պուրիտանական դարաշրջան (1645-1655)

Ռաբաթ օձիք (1655-1665)

Իսպանական օձիք (գոլիլա)

Հոգևորականներ

20-րդ դար

Դնովի կանացի օձիք, 1917 թվական
Մորթյա կանացի օձիք, 1912 թվական

Տեսակներ

Անվանում	Պատկեր	Հագուստի տեսակների նկարագիր
Բերտա
Գոլիլա
Գորժետ		փոքրիկ մորթյա շարֆ կամ կենդանու ամբողջական մորթի, որը կրում էին վերարկուի վրա որպես օձիք (1920-1950-ական թթ.)
Ժաբո		Օձիք կտորից կամ ժանյակից բոլորածալի տեսքով։
Իտալական օձիք		Անկյունները ծալված են դեպի կողք։
Կոլորատկա		Արևմտյան եկեղեցիների և եկեղեցական համայնքների հոգևորականների համար պինդ սպիտակ օձիք։
Լացկան
Նավաստու
Մեդիչի
Հանովի
Հարթ
Ռեբատո (պիկադիլի)		Ատամնաձև եզրերով կանգնած լայն օձիք, որը 16-րդ դարի վերջում - 17-րդ դարի սկզբին եղել է տղամարդկանց և կանանց հագուստներում։
Ռաֆ (նաև ֆրեզա, գորգերա)		Կլոր օձիք՝ օսլայած գործվածքից կամ ժանյակից, 16-17-րդ դդ.
Սաքսոնական օձիք		Կոշտ, վզին ամուր կպած ամուր, ոսկե օձիք, որը կանայք կրում էին Ռեֆորմացիայի ժամանակաշրջանում։ Հայտնվել է գերմանական Սաքսոնիայում, ինչի պատճառով էլ ստացել է իր անվանումը։
կանգուն օձիք		Սորտեր՝ չինական, մաո
կանգուն ծալովի		Տղամարդու վերնաշապիկ
Հանովի		կեղծ օձիք
Ֆատերմորդեր		Կանգնած ամուր օձիք՝ սուր ծայրերով մինչև կզակ։
Ֆոլետե		(իտալ.՝ folette) եռանկյունաձև շարֆ՝ պատրաստված բարակ թեթև նյութից։ 18-րդ դարի առաջին կեսին այն ազատորեն գցում էին վզին, իսկ ծայրերն առջևից դնում էին հագուստի տակ^[1]։.

Վերնաշապիկների օձիքների տեսակները

Դասական, վերնաշապիկի օձիքի ամենատարածված տեսակը։ Այն տարբերվում է նրանով, որ օձիքի ծայրերը գտնվում են միմյանցից բավական մոտ հեռավորության վրա, հաճախ այնքան, որ մասամբ ծածկում են կապի հանգույցը։
Շեղ, վերնաշապիկի օձիքի երկրորդ ամենատարածված տեսակը։ Նման օձիքի ծայրերը զգալի հեռավորության վրա են, ունեն մի տեսակ «թեք» կտրվածք։ Այսպիսով, և՛ փողկապի հանգույցի, և՛ վերնաշապիկի մի զգալի մասը բաց է աչքի համար։ Այս առումով, նման օձիք ընտրվում է խոշոր փողկապի հանգույցների համար, ինչպիսիք են «լրիվ Վինձորը»։
Կոճկվող, ամենից հաճախ այս օձիքն օգտագործվում է առօրյա հագուստի համար նախատեսված վերնաշապիկների վրա (կեցաղային բիզնես ոճ)։ Այդպիսի օձիքն ունի երկու ծայրերում կոճակների համար նախատեսված փոքր բացվածքներ, ինչպես նաև վերնաշապիկի վրա դրված բուն կոճակները։ Կարելի է կրել փողկապով կամ առանց փողկապի^[2]։

Վերնաշապիկի օձիքի ձևավորում

Վերնաշապիկի օձիքը բաղկացած է.

Օձիքի ծայրեր, սովորաբար ներկայացնում են սուր անկյուն,
Օձիքի ծալվածք, օձիքի մի մասը, որը փաթաթվում է պարանոցի շուրջը,
Փողկապի կտրվածք, այլ կերպ՝ օձիքի վերևի ծալերի միջև հեռավորությունը,
Օձիքի կտրվածք, դրա ծայրերի միջև հեռավորությունը։

Տես նաև

Փողկապ

Ծանոթագրություններ

↑ Словарь иностранных слов. — М.: «Русский язык», 1989. — 624 с. ISBN 5-200-00408-8
↑ Аграманты — узорчатые плетёжки из снурков, для обшивки женских уборов, занавесок… (Даль, т. 1, стр. 11)

Գրականություն

Воротник // Краткая энциклопедия домашнего хозяйства. — М.: Государственное Научное издательство «Большая Советская энциклопедия», 1959.
Выкройка // Краткая энциклопедия домашнего хозяйства / под ред. А. И. Ревина. — М.: Советская энциклопедия, 1960. — Т. 1. — С. 107—108. — 770 с.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օձիք» հոդվածին։

[1] Словарь иностранных слов. — М.: «Русский язык», 1989. — 624 с. ISBN 5-200-00408-8

[2] Аграманты — узорчатые плетёжки из снурков, для обшивки женских уборов, занавесок… (Даль, т. 1, стр. 11)

[1]

[2]