Քրքջան որոր
Քրքջան որոր
Քրքջան որորը Լեհաստանում
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Ընտանիք Որորներ
Տեսակ Քրքջան որոր
Լատիներեն անվանում
Larus cachinnans

(Pallas, 1811)
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր

Wikispecies-logo.svg
Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Commons-logo.svg
Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Քրքջան որոր[1], կամ տափաստանային որոր[2] (լատ.՝ Larus cachinnans), խոշոր որոր, բնադրում են հիմնականում Ռուսաստանում և Ուկրաինայում՝ Սև և Կասպից ծովերին հարող տարածքներում, իսկ ավելի փոքր չափով՝ Ղազախստանում, Հունգարիայում, Բելառուսում և Լեհաստանում։ Այն բնակվում է ծովային ավազոտ լողափերում, ծովային կղզիներում, տափաստանային լճերի և գետերի ափերին։ Մինչև վերջերս այն սովորաբար համարվում էր ավելի տարածված արծաթափայլ որորի մեկ կամ մի քանի ենթատեսակ, որի հետ, ինչպես նաև արևելյան ենթատեսակի հետ, արտաքին տեսքի և վարքի մեջ շատ ընդհանրություններ ունի։

ԲնութագիրԽմբագրել

Խոշոր լուսավոր որորը ունի նրբագեղ մարմին ոչ մեծ գլխով, ուժեղ թեք ճակատ, որը սահուն կերպով վերածվում է բարակ և երկար կտուցի, և համեմատաբար երկար ոտքեր։ Ընդհանուր չափերով գրեթե չի տարբերվում արծաթափայլ և միջերկրածովյան որորներից, բայց այն ավելի թեթև ու նուրբ է թվում, ավելի հաճելի, տանձաձև գլխով և երկար պարանոցով։ Երկարությունը 54-66 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 130-158 սմ, քաշը՝ 700-1200 գ[3]։

Որորների այլ խոշոր տեսակների նման, բույնը լիակատար տեսք է ստանում միայն կյանքի չորրորդ տարում։

ԲազմացումԽմբագրել

Այս թռչունը, որպես կանոն, բնադրում է հարթ և ցածրադիր վայրերում, ջրերին մոտ, ի տարբերություն դեղնավուն որորի, որը բնադրում է ժայռերին։ Բազմացման շրջանը սկսվում է ապրիլի սկզբից։ Երկու կամ երեք ձու է դնում և ճուտ է հանում 27-ից 31 օրվա ընթացքում։

ՍնունդԽմբագրել

Դրանք գիշատիչ և աղբահավաք թռչուններ են՝ շատ բազմազան սննդակարգով։ Բազմացման շրջանում նրանք հաճախ ուտում են կրծողներ, ինչպիսիք են ցամաքային սկյուռիկները, որոնց որսալու համար թռչում են մոտակա տափաստաններ։

ՊատկերասրահԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. Коблик Е. А., Редькин Я. А., Архипов В. Ю. Список птиц Российской Федерации. — М.: Товарищество научных изданий КМК, 2006. — С. 122. — 256 с. — ISBN 5-87317-263-3
  2. Систематический список позвоночных животных в зоологических коллекциях на 01.01.2012 // Андреева Т. Ф., Вершинина Т. А., Горецкая М. Я., Карпов Н. В., Кузьмина Л. В., Остапенко В. А., Шевелёва В. П. Информационный сборник Евроазиатской региональной ассоциации зоопарков и аквариумов. Выпуск № 31. Том II. Межвед. сбор. науч. и науч.-метод. тр. / Под ред. В. В. Спицина. — М.: Московский зоопарк, 2012. — С. 351. — 570 с. ISBN 978-5-904012-37-3 PDF Archived 2013-05-24 at the Wayback Machine.
  3. Рябицев, В. К. Птицы Урала, Приуралья и Западной Сибири: Справочник-определитель. — Екатеринбург: Изд-во Урал. ун-та, 2001. — С. 262—263.

ԳրականությունԽմբագրել

Արտաքին հղումներԽմբագրել