Փիթեր Ֆորս
Փիթեր Ֆորս (անգլ.՝ Peter Force, նոյեմբերի 26, 1790[1][2], Փասայկ շրջան, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ - հունվարի 23, 1868[1][2], Վաշինգտոն, Կոլումբիայի շրջան, ԱՄՆ[3]), ամերիկյան քաղաքական գործիչ, պատմաբան, արխիվագետ, խմբագիր։
| Փիթեր Ֆորս | |
_-_Google_Art_Project.jpg)
| |
| Կուսակցություն՝ | Վիգերի կուսակցություն |
|---|---|
| Մասնագիտություն՝ | գրադարանավար, քաղաքական գործիչ և գրող |
| Ծննդյան օր | նոյեմբերի 26, 1790[1][2] |
| Ծննդավայր | Փասայկ շրջան, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ |
| Վախճանի օր | հունվարի 23, 1868[1][2] (77 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Վաշինգտոն, Կոլումբիայի շրջան, ԱՄՆ[3] |
| Թաղված | Ռոք Քրիք գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ[4]
|
Կենսագրություն խմբագրել
Փիթեր Ֆորսը ծնվել է ֆրանսիացի հուգենոտների ընտանիքում, որը գաղթել էր Ամերիկա դեռևս XVII դարում։ Ծնվել է փասաիկ-Ֆոլլսում, մի քանի տարի ապրել է Նյու-Պալցում, այնուհետև տեղափոխվել Նյու-Յորք, որտեղ սկսել է սովորել տպարանում։ Մասնակցել է 1812-1814 թվականների Անգլո-ամերիկյան պատերազմին և ստացել լեյտենանտի կոչում։ Զորացրվելուց հետո վերադարձել է Նյու-Յորք և շարունակել աշխատել տպարանում։ 1823-1841 թվականները եղել է «Ազգային հանդեսի» (National Journal) խմբագիրը, որը դարձել է նախագահի պաշտոնական «ձայնը»։ 1820-ական թվականներին եղել է Կոլումբիայի հասարակության անդամ՝ նպաստելով գիտության և արվեստի առաջընթացին։ Ակտիվորեն աջակցել է ապագա նախագահ Ջոն Քվինսի Ադամսին` 1824 թվականի նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ, որի արդյունքում դարձել է տեղական խորհրդի անդամ։ Ընտրվել է Վաշինգտոնի քաղաքապետ 1836 և 1838 թվականներին, բայց կրել է անհաջողություն 1848 թվականին։
Ֆորսն առավել հայտնի է որպես Ամերիկյան հեղափոխության հետ կապված տարբեր պատմական փաստաթղթերի հավաքող և խմբագրող։ 1833 թվականին համաձայնության է եկել ԱՄՆ կառավարության հետ, հրապարակել ամերիկյան գաղութներին վերաբերող պատմական փաստաթղթերի ժողովածու՝ «Ամերիկյան արխիվներ» վերնագրով։ Այս աշխատության վրա Ֆորսն աշխատել է շուրջ 30 տարի և հրատարակել 9 հատոր (նախատեսված էր 20-ը)։ Այս աշխատանքն իրականացնելու համար հավաքել է Ամերիկայի պատմությանը վերաբերող մեծ քանակությամբ գրքեր, քարտեզներ, ձեռագրեր և փաստաթղթեր։ Բացի այդ, Ֆորսն ունի մի շարք աշխատություններ, որոնք վերաբերում են ամերիկյան նահանգների պատմությանը։
Փիթեր Ֆորսը մահացել է 1868 թվականի հունվարի 23-ին, Վաշինգտոն քաղաքում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #1016545835 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Bibliothèque nationale de France Record #10238479f // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.
Գրականություն խմբագրել
- «Форс, Питер». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Հղում խմբագրել
- Peter Force Library (անգլ.).