Վարագավանք
Վարագավանք, հայկական վանքային համալիր պատմական Վասպուրական նահանգում։ Կառուցվել է 7-րդ դարում։ Գտնվում է Վանի քաղաքի հարավարևելյան, Վարագա լեռան արևմտյան լանջին։ Վանի արքեպիսկոպոսի նստավայրն էր։ Ոչնչացվել է Մեծ Եղեռնի ժամանակ։
Վարագավանք
| |
| Վանքային համալիր | |
|---|---|
 Վարագավանքը 1900 թ-ին | |
| Տեղադրություն | Վասպուրական |
| Աշխարհ | Վասպուրական |
| Պատմական երկիր |  Բագրատունյաց Հայաստան, Վասպուրականի թագավորություն |
| Կրոնադավանանք |  Հայ Առաքելական եկեղեցի |
Պատմություն | |
| Հիմնադիր(ներ) | Սենեքերիմ Արծրունի |
Ճարտարապետություն | |
| Կարգավիճակ | կիսավեր |
| Ակտիվ է | Ոչ |
| Ճարտարապ. ոճ | Հայկական |
| Կառուցման սկիզբ | 7-րդ դար |
| Կառուցման ավարտ | 11-րդ դար |
| Ավերում | 1915, ապրիլի 30 |
  |
|
 |
|
| 38°26′58″ հս․ լ. 43°27′38″ ավ. ե.HGЯO | |
Կառուցվածքը, համալիրը բաղկացած է վեց եկեղեցուց, գավթից, նախասրահից, օժանդակ շինություններից։ Վանական համալիրի հարավային կողմում գտնվող Սուրբ Սոփիա եկեղեցին (10-րդ դար) պահպանված ամենահին շենքն է։ Այն կոչվել է նաև Բերդավոր, ինչը ուշ միջնադարում դարձել է ամրոց։ Եկեղեցին կառուցված է սրբատաշ ավազաքարից և ունի գմբեթավոր դահլիճի հորինվածք՝ մեկ զույգ որմնամույթերով և կիսաշրջաձև խորանով։ Բեմը լուսավորվում է արևելյան կողմում տեղադրված պատուհաններով։ Այժմ պահպանված է շինության միայն արևելյան հատվածը։ Հյուսիսային հատվածում տեղակայված է Սուրբ Հովհաննես կամ Քառասուն աբեղաների եկեղեցին (10-րդ դար), որը եռախորան է։ Պատերը կառուցված են սրբատաշ քարից, իսկ գմբեթը՝ աղյուսից։ 11-րդ դարում կառուցված Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին նույնպես կանգուն է, որը հիմնականում կրկնում է Ավանի տաճարի հորինվածքը՝ քառախորան, 3/4 շրջանի հատակագծով խորշերով, անկյուններում ավանդատներով՝ ներառված արտաքին պատերի ուղղանկյուն պարագծի մեջ։ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին հյուսիսից կից է Սուրբ Նշան եկեղեցուն (11-րդ դար), որը ունի գմբեթավոր դահլիճի հորինվածք, իսկ արևմուտքից՝ գավիթին, որը ըստ արձանագրության կառուցվել է 1648 թվականին Տիրատուրա ճարտարապետի կողմից։ Կառուցված է սրբատաշ քարից, ունի քառակուսի հատակագծով, չորս սյուներով կենտրոնակազմ հորինվածք։
Պատկերասրահ խմբագրել
Տես նաև խմբագրել
Աղբյուրներ խմբագրել
- «Քրիստոնյա Հայաստան» հանրագիտարան, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2002
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վարագավանք» հոդվածին։ |