Սվեյդն Բյորնսոն (իսլ.՝ Sveinn Björnsson, փետրվարի 27, 1881(1881-02-27)[1][2], Կոպենհագեն, Դանիա - հունվարի 25, 1952(1952-01-25)[1][2], Ռեյկյավիկ, Իսլանդիա), անկախ Իսլանդիայի առաջին նախագահը։

Սվեյդն Բյորնսոն
 
Կուսակցություն՝ անկախ քաղաքական գործիչ
Կրթություն՝ Կոպենհագենի համալսարան և Reykjavík Junior College? (1900)
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և փաստաբան
Ծննդյան օր փետրվարի 27, 1881(1881-02-27)[1][2]
Ծննդավայր Կոպենհագեն, Դանիա
Վախճանի օր հունվարի 25, 1952(1952-01-25)[1][2] (70 տարեկան)
Վախճանի վայր Ռեյկյավիկ, Իսլանդիա
Քաղաքացիություն  Իսլանդիա
Հայր Björn Jónsson?
Ամուսին Georgia Björnsson?
Զավակներ Björn Sveinsson Björnsson? և Henrik Sveinsson Björnsson?[3]
 
Պարգևներ
Իսլանդական բազեի պարգև

Կենսագրություն խմբագրել

Սվեյդն Բյորնսոնը ծնվել է 1881 թվականի փետրվարի 27-ին Կոպենհագենում։ 1912 թվականին դարձել է Ռեյկյավիկի քաղաքային խորհրդի անդամ։ 1914-1916 թվականներին և 1920 թվականին եղել է Իսլանդիայի խորհրդարանի` Ալտինգի պատգամավոր։ 1918 թվականին Իսլանդիան ինքնավարություն ձեռք բերելուց հետո Բյորնսսոնը դարձավ Ռեյկյավիկի քաղաքային խորհրդի նախագահ (մինչև 1920 թվականը)։ Նույն տարիներին ղեկավար պաշտոններ է զբաղեցրել Իսլանդիայի տարբեր ընկերություններում և բանկային հաստատություններում։ 1920-1924 և 1926-1940 թվականներին եղել է Իսլանդիայի բանագնացը Դանիայում։ 1941-1944 թվականներին եղել է Իսլանդիայի ռեգենտը։

1944 թվականի մայիսի 25-ին Իսլանդիայում հանրաքվե անցկացվեց Դանիայից անկախանալու վերաբերյալ։ Հանրաքվեի ժամանակ ընդունվեց դրական որոշում և 1944 թվականի հունիսի 17-ին Ալթինգը Սվեյդն Բյորնսոնին ընտրեց որպես Իսլանդիայի առաջին նախագահ 1 տարի ժամկետով։

1945 և 1949 թվականներին եղել է նախագահական ընտրությունների միակ թեկնածուն և օրենքով սահմանված կարգով, առանց քվեարկության համարվել է վերընտրված հաջորդ ժամկետի համար։ Նա մահացել է 1952 թվականի հունվարի 25-ին հաջորդ նախագահական ժամկետի ժամանակ։ Նրա մահից հետո երկիրը ղեկավարում է Ալթինգի նախագահից, վարչապետի և Գերագույն դատարանի գլխավոր դատավորից կազմված եռյակը՝ մինչև հաջորդ նախագահական ընտրությունը։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. Who's who (բրիտ․ անգլ.)(untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X