Մարկո Տարդելլի, (Իտալերեն արտասանություն՝ [ˈmarko tarˈdɛlli], սեպտեմբերի 24, 1954(1954-09-24)[2][3], Կարեջինե, Լուկա, Տոսկանա, Իտալիա), իտալացի նախկին ֆուտբոլիստ և մենեջեր։ Իր կարիերան սկսել է «Պիզա» ֆուտբոլային ակումբում, իսկ ավելի ուշ հանդես է եկել «Կոմո», «Յուվենտուս» և «Ինտերնացիոնալե» ֆուտբոլային ակումբներում՝ նախքան շվեյցարական «Սանկտ Գալեն» ակումբում կարիերան ավարտելը։ Նա շատ հաջող կարիերա է անցկացրել «Յուվենտուսում»՝ նվաճելով հինգ չեմպիոնական տիտղոսներ, ինչպես նաև Իտալիայի գավաթի մի քանի տիտղոսներ և ՈՒԵՖԱ-ի չորս խոշոր մրցաշարեր (ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգան, Գավաթակիրների գավաթը, ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգան և ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթը)՝ դառնալով ՈՒԵՖԱ-ի բոլոր երեք խոշոր ակումբային մրցաշարերում հաղթած առաջին երեք խաղացողներից մեկը Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի և «Յուվենտուսի» թիմակիցներ Անտոնիո Կաբրինիի և Գաետանո Շիրեայի հետ միասին[5]։

Մարկո Տարդելլի
իտալ.՝ Marco Tardelli
Քաղաքացիությունը  Իտալիա
Մականուն Schizzo[1]
Ծննդյան ամսաթիվ սեպտեմբերի 24, 1954(1954-09-24)[2][3] (69 տարեկան)
Ծննդավայր Կարեջինե, Լուկա, Տոսկանա, Իտալիա
Հասակ 178 սանտիմետր
Քաշ 70 կիլոգրամ
Դիրք կիսապաշտպան

Տարդելլին հաջողության է հասել նաև Իտալիայի ազգային հավաքականի կազմում: Նա իր երկիրը ներկայացրել է ֆուտբոլի Աշխարհի երեք առաջնություններում (1978, 1982 և 1986 թվականներին)՝ հաղթելով 1982 թվականի մրցաշարում։ 1982 թվականի Աշխարհի առաջնության ժամանակ եզրափակչում նրա խփած գոլը տոնելը համարվում է Աշխարհի առաջնությունների պատմության ամենանշանավոր պահերից մեկը[6][7]։ Մասնակցել է նաև ՈՒԵՖԱ Եվրո 1980-ին, որտեղ զբաղեցրել է չորրորդ տեղը և ընդգրկվել է մրցաշարի թիմի կազմում։

Համարվելով Իտալիայի մեծագույն կիսապաշտպաններից և իր սերնդի լավագույն խաղացողներից մեկը՝ Տարդելլին եռանդուն և միևնույն ժամանակ տեխնիկապես հմուտ երկկողմանի կիսապաշտպան էր, որը հայտնի էր ինչպես հարձակման, այնպես էլ պաշտպանության մեջ ներդրում ունենալու ունակությամբ[8][9][10][11]։ 2015 թվականին նա ընդգրկվել է իտալական ֆուտբոլի Փառքի սրահում։

Որպես մենեջեր՝ Տարդելլին սկզբում աշխատել է Իտալիայի մինչև 16 տարեկանների թիմի հետ, իսկ ավելի ուշ՝ եղել է Չեզարե Մալդինիի օգնականը մինչև 21 տարեկանների թիմում։ Հետագայում նա գլխավորել է մի քանի ակումբներ Իտալիայում, այնուհետև դարձել է Իտալիայի ֆուտբոլի մինչև 21 տարեկանների ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ՝ հաղթելով 1997 թվականի Միջերկրածովյան խաղերում և 2000 թվականի Եվրոպայի մինչև 21 տարեկանների առաջնությունում, որից հետո վերադարձել է մարզչական աշխատանքի ակումբային մակարդակում։ 2004-2005 թվականներին նա նաև ղեկավարել է Եգիպտոսի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը, մինչդեռ 2008-2013 թվականներին աշխատել է որպես Ջովաննի Տրապատտոնիի օգնականը Իռլանդիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի կազմում։

Ակումբային կարիերա

Տարդելին ծնվել է Լուկա գավառի Կարեջինեում։ Կարիերան սկսել է 1972 թվականին, «Պիզա» ֆուտբոլային ակումբում, իտալական Սերիա C խմբում։ Երկու տարի անց նա խաղացել է Սերիա B խմբի «Կոմո» ակումբի հետ, նախքան հաջորդ տարի՝ 1975 թվականի հոկտեմբերին, միանալով Սերիա A խմբի «Յուվենտուս» ակումբին[10][11]։

Թուրինյան ակումբում իր տասնամյա պաշտոնավարման ընթացքում նա մեծ հաջողությունների է հասել՝ դառնալով առաջին երեք խաղացողներից մեկը, որը թիմակիցներ Անտոնիո Կաբրինիի և Գաետանո Շիրեայի հետ հաղթել է եվրոպական բոլոր երեք խոշոր մրցաշարերում (1977 թվականի ՈՒԵՖԱ Գավաթը, 1984 թվականի Գավաթակիրների գավաթը և 1985 թվականի ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգան)[5]։ «Յուվենտուսի» հետ նա նաև նվաճել է իտալական Սերիայի A-ի հինգ առաջնություն և Իտալիայի գավաթի երկու տիտղոս, ինչպես նաև 1984 թվականի Եվրոպայի Սուպերգավաթը[10][11]։

Նա որոշիչ գոլ է խփել 1977 թվականի ՈՒԵՖԱ Գավաթի եզրափակչի առաջին խաղում «Աթլետիկ Բիլբաո» ակումբին՝ ինչի արդյունքում «Յուվենտուսը» նվաճել է Եվրոպայի առաջին տիտղոսը[10][11]։

Ընդհանուր առմամբ Տարդելլին «Յուվենտուսի» կազմում անցկացրել է 376 հանդիպում և դարձել է 51 գոլի հեղինակ[10][11]։ Նա թուրինյան ակումբից հեռացել է 1985 թվականին՝ տեղափոխվելով «Ինտեր», որտեղ մնացել է մինչև 1987 թվականը, մինչև 1988 թվականին կարիերան ավարտելը՝ շվեյցարական «Սանկտ Գալեն» ակումբում մրցաշրջան անցկացնելուց հետո[10][11]։

Միջազգային կարիերա

 
Տարդելին (կենտրոնում) 1976 թվականի նոյեմբերին տոնում է Անգլիայի նկատմամբ հաղթանակը Ռոբերտո Բետեգայի և Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի մենեջեր Էնցո Բեարզոտի հետ միասին

Տարդելլին միջազգային մակարդակով իր նորամուտը նշել է 1976 թվականի ապրիլի 7-ին՝ Պորտուգալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի դեմ խաղում[12]։ Նա խաղացել է 1978 թվականի աշխարհի առաջնությունում և 1980 թվականի ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնությունում, հասել է կիսաեզրափակիչ և երկու մրցաշարերում զբաղեցրել է չորրորդ տեղը, ինչպես նաև ընդգրկվել է Եվրո 80-ի հավաքականի կազմում։ Նա իրեն լավ է դրսևորել հատկապես 1982 թվականի Աշխարհի առաջնությունում Իտալիայի հաղթական արշավի ժամանակ՝ դառնալով երկու գոլի հեղինակ։ Նրա առաջին գոլը գրանցվել է խմբային փուլի երկրորդ տուրի՝ Արգենտինայի դեմ խաղում, իսկ մրցաշարի երկրորդ հիշարժան գոլը՝ Արևմտյան Գերմանիայի դեմ եզրափակչում, տուգանայինից ձախ ոտքի հարվածով։ Երկրորդ գոլի տոնակատարությունը համարվում է 1982 թվականի Աշխարհի առաջնությունում Իտալիայի հաղթանակի գլխավոր խորհրդանիշներից մեկը[10][11][13]։

2014 թվականին 1982 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության եզրափակիչ գոլի նրա հայտնի տոնակատարությունը Բրիտանական հեռարձակման կորպորացիան կոչեց Աշխարհի առաջնության բոլոր ժամանակների չորրորդ կարևորագույն պահը[14]։ Նա ընդհանուր առմամբ 81 հանդիպում է անցկացրել Իտալիայի հավաքականի կազմում՝ իր վերջին խաղը անցկացնելով Նորվեգիայի դեմ 1985 թվականի սեպտեմբերին, ինչպես նաև եղել է Իտալիայի հավաքականի ավագը 1983-1985 թվականներին[12]։ 1986 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում հանդես է եկել հավաքականի կազմում, սակայն չի խաղացել: Ֆուտբոլիստի կարիերան ավարտել է 1988 թվականին[10][11]։

Խաղաոճ

 
Տարդելլին 1975 թվականի ամռանը

1980-ականների սկզբին Տարդելլին համարվում էր աշխարհի լավագույն կիսապաշտպաններից մեկը[8][9][15][16]։ Արագ, համառ և եռանդուն խաղացող՝ լավ ոտքերով, նա համարվում է բոլոր ժամանակների մեծագույն իտալացի կիսապաշտպաններից մեկը և երկկողմանի կիսապաշտպան էր, որը հայտնի էր որպես ֆուտբոլիստ իր մարտավարական խելքով, բազմակողմանիությամբ և աշխատանքի արագությամբ, ինչը թույլ էր տալիս նրան խաղալ կիսապաշտպանության ցանկացած վայրում։ Չնայած այն հանգամանքին, որ նա սովորաբար խաղում էր կենտրոնում ավելի հարձակողական կիսապաշտպանի դիրքում, նա նաև խաղացել է մի քանի այլ դիրքերում իր կարիերայի ընթացքում և ունակ էր խաղալ որպես պաշտպան․ իր վաղ կարիերայի ընթացքում նա խաղում էր որպես եզրային պաշտպան դաշտի երկու կողմերում, ինչպես նաև որպես կենտրոնական պաշտպան՝ շնորհիվ իր վարպետության նշանառության և գնդակ շահելու կարողությունների[9][10][11][15][16][17][18][19][20][21]։ Չնայած Տարդելին հիմնականում հայտնի էր իր արագությամբ, դիմացկունությամբ և պաշտպանական հմտություններով[8][9][11], նա նաև ուներ հզոր հարված և ունակ էր հարվածել և գնդակը փոխանցել ցանկացած ոտքով[11][22]։ Իր հիանալի արագության և սլացիկ կազմվածքի պատճառով «Յուվենտուսից» Տարդելլիի թիմակից Լուչանո Սպինոզին նրան տվել է իտալական «Schizzo» մականունը[17][23][24]։ 2007 թվականին Թայմս անգլիական օրաթերթը Տարդելլիին դասել է պատմության 50 ամենաուժեղ ֆուտբոլիստների ցուցակի 10-րդ հորիզոնականում[25]:

Մարզչական կարիերա

Տարդելին իր մարզչական կարիերան սկսել է որպես Իտալիայի մինչև 16 տարեկանների հավաքականի գլխավոր մարզիչ 1988 թվականին՝ ֆուտբոլիստի կարիերայի ավարտից անմիջապես հետո։ Երկու տարի անց նա դարձել է գլխավոր մարզիչ Չեզարե Մալդինիի օգնականը Իտալիայի մինչև 21 տարեկանների հավաքականում: 1993 թվականին նա անցել է «Կոմո» ակումբ։ Նա գլխավորել է «Կոմոն»՝ բարձրանալով Սերիա B խումբ, բայց չի կարողացել խուսափել անկումից։

 
Տարդելլին (ձախից)՝ որպես Իռլանդիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի մենեջերի օգնական, Ջովաննի Տրապատտոնիի մոտ, 2013 թվականի սեպտեմբերին։

1995 թվականին նա գլխավորել է «Չեզենա» ֆուտբոլային ակումբը, որը Սերիա B խմբի թիմ էր։ Տարդելլին երեք մրցաշրջան է անցկացրել «Չեզենայում»՝ նախքան մեկնելը և դառնալով Իտալիայի մինչև 21 տարեկանների թիմի գլխավոր մարզիչ: Հաջորդ տարի նա նվաճել է Եվրոպայի մինչև 21 տարեկանների առաջնությունը, ինչպես նաև մարզել է Իտալիայի հավաքականը, որը մասնակցել է 2000 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերին և հասել է քառորդ եզրափակիչ։ Տարդելլին դարձել է «Ինտերի» գլխավոր մարզիչը 2000/01 մրցաշրջանում։

Տարդելին որոշ ժամանակ եղել է իր նախկին «Յուվենտուսի» վարչական խորհրդի կազմում 2006 թվականին, նախքան 2007 թվականին հրաժարական տալը, ենթադրաբար ակումբի զարգացման ուղղության վերաբերյալ ղեկավարության հետ տարաձայնությունների պատճառով[26]։ 2008 թվականի փետրվարին միացել է Իռլանդիայի Հանրապետության ազգային հավաքականի մարզչական շտաբին՝ որպես նորանշանակ գլխավոր մարզիչ Ջովաննի Տրապատտոնիի օգնական։ Նա վերամիավորվել է «Յուվենտուսի» նախկին թիմակից Լիամ Բրեդիի հետ, որը նույնպես նշանակվել է Տրապատտոնիի օգնական։

Տարդելլին Իռլանդիայի հավաքականից հեռացել է 2013 թվականի սեպտեմբերի 11-ին կողմերի փոխադարձ համաձայնությամբ՝ մեկ օր առաջ Ավստրիայից կրած պարտությունից հետո[27]։

Անձնական կյանք

Տարդելլին աշխատավոր դասի ընտանիքից էր և չորս երեխաներից կրտսերն էր։ Նրա հայրը բանվոր էր, իսկ մայրը տնային տնտեսուհի։ Դպրոցական տարիներին նա գումար է վաստակել՝ աշխատելով որպես մատուցող։

1991 թվականին իտալացի դերասանուհի Մոանա Պոցին պնդում էր, որ սիրավեպ է ունեցել Տարդելլիի հետ[28]։

Տարդելլին ունի երկու երեխա․ դուստրը՝ Սառան (լրագրող) առաջին ամուսնությունից[29] և որդին՝ Նիկոլան (մոդել) լրագրող Ստելլա Պենդեի հետ հարաբերություններից[30]։

2016 թվականից Տարդելին հարաբերությունների մեջ է լրագրող Միրտա Մերլինոյի հետ[31]։ Տարդելլին մեկն էր ավելի քան 80 իտալացի հայտնիներից, ովքեր ստորագրել են խնդրագիր՝ հօգուտ 2016 թվականի սահմանադրական բարեփոխումների հանրաքվեի[32]։

Կարիերայի վիճակագրություն

Ակումբ

Ելույթները և գոլերը ըստ ակումբների, մրցաշրջանների և մրցումների[33]
Ակումբ Մրցաշրջան Լիգա Ազգային Գավաթ Եվրոպա Ընդհանուր
Դիվիզիոն Ելույթներ Գոլեր Ելույթներ Գոլեր Ելույթներ Գոլեր Ելույթներ Գոլեր
«Պիզա» 1972–73 Սերիա C 8 2 8 2
1973–74 33 2 33 2
Ընդհանուր 41 4 41 4
«Կոմո» 1974–75 Սերիա B 36 2 36 2
Յուվենտուս 1975–76 Սերիա A 26 2 4 0 3[Ն 1] 0 33 2
1976–77 28 4 4 1 12[Ն 2] 2 44 7
1977–78 26 4 4 1 6[Ն 1] 1 36 6
1978–79 29 4 9 3 2[Ն 1] 0 40 7
1979–80 18 4 2 0 7[Ն 3] 0 27 4
1980–81 28 7 6 0 3[Ն 2] 1 37 8
1981–82 22 3 4 1 3[Ն 1] 0 29 4
1982–83 26 5 10 1 8[Ն 1] 3 44 9
1983–84 28 0 6 1 8[Ն 3] 1 42 2
1984–85 28 2 6 0 9[Ն 4] 1 43 3
Ընդհանուր 259 35 55 8 61 9 375 52
Ինտեր 1985–86 Սերիա A 19 2 7 2 9[Ն 2] 3 34 7
1986–87 24 0 7 1 6[Ն 2] 0 37 1
Ընդհանուր 43 2 14 3 14 3 71 8
«Սանկտ Գալեն» 1987–88 Շվեյցարիայի Սուպերլիգա 14 0 14 0
Ընդհանուր կարիերա 393 43 69 11 75 12 537 66

Հավաքական

 
Տարդելլիի 14 համարի իտալական շապիկը։
Ելույթները և գոլերը՝ ըստ հավաքականի և տարիների
Հավաքական Տարի Ելույթներ Գոլեր
Իտալիա[12] 1976 8 0
1977 7 0
1978 13 1
1979 4 2
1980 12 1
1981 6 0
1982 13 2
1983 4 0
1984 7 0
1985 6 0
Ընդհանուր 81 6

Մարզչական

Թիմ Երկիր Սկիզբ Ավարտ Տվյալներ
Խ Հ Ո Պ Հաղթ%
«Կոմո»   26 հունիսի 1993 13 հունիսի 1995 79 23 26 30 29,11
«Չեզենա»   13 հունիսի 1995 25 հոկտեմբերի 1996 48 15 13 20 31,25
Իտալիայի մինչև 21 տարեկանների հավաքական   18 դեկտեմբերի 1997 10 հոկտեմբերի 2000 25 18 5 2 72,00
Ինտեր   7 հոկտեմբերի 2000 19 հունիսի 2001 41 15 14 12 36,59
«Բարի ՖԱ»   29 դեկտեմբերի 2002 11 նոյեմբերի 2003 39 11 15 13 28,21
Եգիպտոսի ֆուտբոլի ազգային հավաքական   25 մարտի 2004 11 հոկտեմբերի 2004 8 5 1 2 62,50
«Արեզզո ՖԱ»   28 փետրվարի 2005 21 ապրիլի 2005 6 2 1 3 33,33
Ընդհանուր 246 89 75 82 036

Նշումներ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Ելույթներ Եվրոպայի Գավաթում
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Ելույթներ ՈՒԵՖԱ Գավաթում
  3. 3,0 3,1 Ելույթներ ՈՒԵՖԱ Գավաթակիրների գավաթում
  4. Ութ հանդիպում և մեկ գոլ Եվրոպայի Չեմպիոնների Գավաթում, մեկ ելույթ ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթում

Մրցանակներ

Խաղացող

Յուվենտուս

Իտալիա

Ծանոթագրություններ

  1. Olympedia — 2006.
  2. 2,0 2,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
  3. 3,0 3,1 Արգենտինական ֆուտբոլի տվյալների շտեմարան (իսպ.)
  4. http://www.figc.it/it/106339/2531102/Impianti.shtml
  5. 5,0 5,1 Hugo Pietra (21 May 2004). «Treble chance for Vítor Baía». UEFA.com. Վերցված է 6 July 2016-ին.
  6. Jon Carter (26 May 2010). «First XI: World Cup celebrations». ESPN. Արխիվացված է օրիգինալից 3 հունիսի 2010-ին.
  7. John F. Molinaro (13 May 2010). «World Cup memories: Tardelli's celebration, 1982». CBC Sports.
  8. 8,0 8,1 8,2 «Italy's greatest midfielders». Sky Sports. Վերցված է 6 July 2016-ին.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Walter Veltroni (17 հոկտեմբերի 2015). «Veltroni intervista Tardelli: "Inter e Milan mi scartarono..."» (իտալերեն). Il Corriere dello Sport. Վերցված է 4 July 2016-ին.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 10,7 10,8 «Marco Tardelli» (իտալերեն). Storie di Calcio. Վերցված է 27 մարտի 2015-ին.
  11. 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 Stefano Bedeschi (24 September 2014). «Gli eroi in bianconero: Marco TARDELLI» (իտալերեն). Tutto Juve.com. Վերցված է 31 մարտի 2015-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 «Tardelli, Marco» (իտալերեն). FIGC. Վերցված է 20 նոյեմբերի 2015-ին.
  13. Chris Bevan (20 May 2010). «The story of the 1982 World Cup». BBC. Վերցված է 6 July 2016-ին.
  14. «World Cup 2014: 100 World Cup moments». BBC.com. 5 մարտի 2014. Վերցված է 6 July 2016-ին.
  15. 15,0 15,1 Mario Sconcerti (28 մարտի 2016). «Riva il migliore per i lettori di CM. Sconcerti: 'Ma Rivera era al suo livello'» (իտալերեն). Calciomercato.com. Վերցված է 13 փետրվարի 2017-ին.
  16. 16,0 16,1 «Modric, Xavi, Pirlo and the top 20 central midfielders in history». Goal.com. 14 նոյեմբերի 2018. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  17. 17,0 17,1 Fabrizio Del Pivo (12 հոկտեմբերի 2000). «Un tandem col destino nerazzurro Una storia nata in serie C a Pisa, quasi trent'anni fa...» (իտալերեն). Il Tirreno. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  18. Andrea Chiavacci (6 հունիսի 2014). «Pisa Mondiale, l'urlo di schizzo» (իտալերեն). Tutto Pisa. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  19. ANDREA COCCHI (8 July 2012). «Bearzot, un genio della tattica» (իտալերեն). Mediaset. Վերցված է 9 մարտի 2017-ին.
  20. Fabio Licari; Andrea Masala; Claudio Gregori (27 September 2002). «Uno Zico davanti alla difesa» (իտալերեն). La Gazzetta dello Sport. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  21. Wayne Girard (16 դեկտեմբերի 2016). «Three to Watch: Juventus have quality in every department». www.asroma.com. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  22. Daniele Alfieri (30 հոկտեմբերի 2014). «Tardelli: "Da piccolo interista. E quando Fraizzoli..."» (իտալերեն). tuttomercatoweb.com. Վերցված է 22 April 2015-ին.
  23. Calzaretta, Nicola (24 September 2018). «Dossier stranieri: I nuovi – Marco Tardelli». Guerin Sportivo (իտալերեն). No. հոկտեմբերի 2012. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  24. Gianni Piva (14 հոկտեմբերի 2000). «Marco e l'Inter luci a San Siro» (իտալերեն). La Repubblica. Վերցված է 12 դեկտեմբերի 2018-ին.
  25. «Top 50 Hardest Footballers». empireonline.com. The Times. 13 August 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 19 հոկտեմբերի 2015-ին. Վերցված է 22 April 2015-ին.
  26. «Resignation of Tardelli». juventus.com. 15 հունիսի 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 26 նոյեմբերի 2008-ին.
  27. «Giovanni Trapattoni stands down as Republic of Ireland manager». BBC Sport. 11 September 2013. Վերցված է 11 September 2013-ին.
  28. «I voti di Moana «Tardelli da 8 Falcao da 5»». La Gazzetta dello Sport (իտալերեն). 10 հոկտեմբերի 2006. Վերցված է 20 նոյեմբերի 2023-ին.
  29. Spigno, Gregorio (24 September 2023). «Tardelli ha 69 anni: il lavoro da cameriere, Myrta Merlino, l'urlo '82. Cosa fa adesso». Corriere della Sera (իտալերեն). Վերցված է 20 նոյեմբերի 2023-ին.
  30. մարտիetti, Simone (21 հունիսի 2011). «Nicola Tardelli: modello per caso». la Repubblica (իտալերեն). Վերցված է 20 նոյեմբերի 2023-ին.
  31. «Marco Tardelli: "Myrta Merlino è l'amore della mia vita. L'urlo Mundial? Da lì rinacque il Paese"». HuffPost Italia (իտալերեն). 5 հոկտեմբերի 2020. Վերցված է 20 նոյեմբերի 2023-ին.
  32. «Italy's top chef threatens to emigrate if 'No' side wins referendum». The Local. 21 նոյեմբերի 2016. Վերցված է 21 նոյեմբերի 2016-ին.
  33. Ֆուտբոլիստի էջը National Football Teams կայքում(անգլ.)
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 34,5 34,6 Stefano Bedeschi (24 September 2014). «Gli eroi in bianconero: Marco TARDELLI» (իտալերեն). Tutto Juve.com. Վերցված է 31 March 2015-ին.

Արտաքին հղումներ

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարկո Տարդելլի» հոդվածին։