Սևապոչ նապաստակ

կաթնասունների տեսակ

Սևապոչ նապաստակ[1][2], կամ կալիֆոռնիական նապաստակ[2] (լատին․՝ Lepus californicus), նապաստակների ամենատարածված տեսակները, որոնք հայտնաբերվել են Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների արևմտյան մասում և Մեքսիկայում[3]։

Սևապոչ նապաստակ
Սևապոչ նապաստակ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Կենդանիներ
Կարգ Նապաստակներ
Ընտանիք Ճագարներ
Տեսակ Սևապոչ նապաստակ
Լատիներեն անվանում
Lepus californicus
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Բնութագիր խմբագրել

Սևապոչ նապաստակն ունի երկար ականջներ և երկար, հզոր հետևի ոտքեր։ Երկարությամբ հասնում է 47-ից 63 սմ, քաշը տատանվում է 1,5-ից 3 կգ։ Էգերը մի փոքր ավելի մեծ են, քան արուները։ Ընդհանուր առմամբ, սեռական դիֆորֆիզմը չի արտահայտվում[4]։ Պոչի երկարությունը 5-ից 11 սմ է, ականջները` 10-ից 13 սմ երկարության, բայց չափազանց լայն[5]։ Հնարավոր է, որ այդպիսի աներևակայելի զարգացած ականջները չոր, տաք կլիմայական պայմաններում մարմնի ջերմաստիճանը կարգավորելու սարքերից մեկն են։ Մեծ քաշըը թույլ է տալիս արագ վատնել ավելորդ ջերմությունը առանց քրտինքի[6]։

Մարմնի վերին մասը գույնը մոխրագույն-շագանակագույն է, փորը՝ սպիտակավուն։ Նապաստակի մեջքին կա սև գծեր, իսկ պոչը՝ սև[7]։

Տարածվածություն խմբագրել

Սևապոչ նապաստակը նապաստակի ամենատարածված տեսակն է ԱՄՆ-ի արևմուտքում և Մեքսիկայում։ Բնակվում է չոր լանդշաֆտներում, կիսաանապատներում, տափաստաններում՝ ծովի մակարդակից մինչև 3700 մետր բարձրության վրա[8]։

Կենսակերպ խմբագրել

Ակտիվ է լուսաբացին և գիշերը։ Օրվա ընթացքում այն թաքնվում է թփերի ստվերներում։ Նրանք վարում են միայնակ ապրելակերպ՝ պաշտպանվելով գիշատիչներից, առաջին հերթին իրենց մորթով և 50-ից 60 կմ/ժամ արագությամբ։ Բացի այդ, նապաստակները ունակ են կանգնած դիրքից ցատկել մինչև 6 մ հեռավորության վրա[9]։

Սնունդ խմբագրել

Նապաստակի այս տեսակի սնունդը հիմնականում բաղկացած է խոտաբույսերից և բույսերի կանաչ մասերից, ինչպես նաև ծառերի ճյուղերից և կեղևից ու կակտուսներից[10]։ Միևնույն ժամանակ, կենդանիները անընդհատ ուտում են, քանի որ նրանք շատ մեծ կարիք ունեն բուսական սննդի։ Ջրի անհրաժեշտությունը շատ ցածր է, կենդանիները ստանում են ամբողջ անհրաժեշտ ջուրը սննդից[5]։

Բազմացում խմբագրել

Էգը տարեկան ունենում է երեքից չորս անգամ հղիություն, որը տևում է 41-47 օր, որից հետո ծնվում են առնվազն 5-6 ձագ, ավելի հաճախ` 3-ից 4-ը։ Ձագերը ծնվում են արդեն լիարժեք ձևավորված և ծննդյան առաջին օրերից ի վիճակի են խոտ ուտել։ Էգը հոգ է տանում աճող սերնդի մասին մոտ 3-ից 4 օրվա ընթացքում, իսկ հետո թողնում է ձագերին[11]։

Անազատության մեջ նապաստակների կյանքի տևողությունը 5-ից 6 տարի է, սակայն բնության մեջ նրանք մահանում են հիվանդությունների, գիշատիչների և այլ պատճառներով շատ ավելի վաղ[12]։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие» Кн. 2 = The New Encyclopedia of Mammals / под ред. Д. Макдональда. М.: Омега. 2007. էջ 440. ISBN 78-5-465-01346-8.. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (օգնություն)CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  2. 2,0 2,1 Флскснштсйи, К. (1984-01). «Краткий русско-немецкий я немецко-русский словарь Кристофа Шхядта». Zeitschrift für Slawistik. 29 (4–6). doi:10.1524/slaw.1984.29.46.914. ISSN 2196-7016.
  3. Mammal species of the world : a taxonomic and geographic reference. Wilson, Don E., Reeder, DeeAnn M. (3rd ed ed.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. 2005. ISBN 0-8018-8221-4. OCLC 57557352. {{cite book}}: |edition= has extra text (օգնություն)CS1 սպաս․ այլ (link)
  4. Wild mammals of North America : biology, management, and economics. Chapman, Joseph A., Feldhamer, George A. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 1982. ISBN 0-8018-2353-6. OCLC 7555725.{{cite book}}: CS1 սպաս․ այլ (link)
  5. 5,0 5,1 Fatehi, Mohammad; Pieper, Rex D.; Beck, Reldon F. (1988 թ․ սեպտեմբերի 15). «Seasonal Food Habits of Blacktailed Jackrabbits (Lepus californicus) in Southern New Mexico». The Southwestern Naturalist. 33 (3): 367. doi:10.2307/3671769. ISSN 0038-4909.
  6. McArthur, E. Durant.; Welch, Bruce L. (1986). Proceedings : Symposium on the Biology of Artemisia and Chrysothamnus : Provo, Utah, July 9-13, 1984 /. Ogden, Utah :: Intermountain Research Station, Forest Service, U.S. Dept. of Agriculture,.{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  7. YOM-Tov, Y. (1967). «ON THE TAXONOMIC STATUS OF THE HARES. (GENUS LEPUS) IN ISRAEL». Mammalia. 31 (2). doi:10.1515/mamm.1967.31.2.246. ISSN 0025-1461.
  8. McArthur, E. Durant.; Welch, Bruce L. (1986). Proceedings : Symposium on the Biology of Artemisia and Chrysothamnus : Provo, Utah, July 9-13, 1984 /. Ogden, Utah :: Intermountain Research Station, Forest Service, U.S. Dept. of Agriculture,.{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  9. Petersen, Margaret. (1981). Trends in recreational use of national forest wilderness /. [Ogden, Utah?] :: U.S. Dept. of Agriculture, Forest Service, Intermountain Forest and Range Experiment Station,.{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  10. Acta Zoologica. 64 (1). 1983-03. doi:10.1111/azo.1983.64.issue-1. ISSN 0001-7272 http://dx.doi.org/10.1111/azo.1983.64.issue-1. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  11. Alexander, Billy G. (1984). A Classification of forest habitat types of the Lincoln National Forest, New Mexico /. Fort Collins, Colo. :: Rocky Mountain Forest and Range Experiment Station, Forest Service, U.S. Dept. of Agriculture,.{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  12. Grinnell, J.; Orr, R. T.; Vorhies, Charles T.; Taylor, Walter P. (1934-08). «The Life Histories and Ecology of Jack Rabbits, Lepus alleni and Lepus californicus ssp., in Relation to Grazing in Arizona». Journal of Mammalogy. 15 (3): 259. doi:10.2307/1373860. ISSN 0022-2372.

Գրականություն խմբագրել

  • Troy L. Best: Lepus californicus. Mammalian Species. 530, 1996, S. 1-10 [1]
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սևապոչ նապաստակ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սևապոչ նապաստակ» հոդվածին։