Հունգարիայի ազգային գրադարան
Հունգարիայի ազգային գրադարան (հունգ.՝ Országos Széchényi Könyvtár, OSZK), գրադարան Բուդապեշտում։ Հունգարիայի երկու ազգային գրադարաններից մեկն է (երկրորդը՝ Դեբրեցենի համալսարանի գրադարանն է)։ Գրադարանի կազմում է ընդգրկված Քորվինուսի գրադարանը՝ հունգար թագավոր Մատյաշ Հունյադիի վերածննդի ժամանակաշրջանի գրադարանը։
 | |
| Երկիր | .svg){kind=small} Հունգարիա |
|---|---|
| Տեսակ | ազգային գրադարան և գրադարան |
| Հիմնվել է | նոյեմբերի 25, 1802 |
| Տեղադրություն | Բուդապեշտ |
| Անվանված է | Ferenc Széchényi? |
| Այլ տվյալներ | |
| Կայք | oszk.hu(հունգարերեն)(անգլ.) |
Պատմություն խմբագրել
Գրադարանը 1802 թվականին հիմնադրել է կոմս Ֆերենց Սեչենը։ Նա ճամփորդել է ամբողջ աշխարհում, գնել հունգարական գրքեր, ժողովել դրանք և նվիրաբերել ազգին։ 1803 թվականին Պեշտում բացվել է հանրային գրադարան։ Հետևելով Սեչենի օրինակին՝ երկրում սկսել են գրադարաններին գրքեր նվիրաբերել։
1808 թվականին Հունգարիայի ազգային ժողովը (Diet) հիմնադրել է Հունգարիայի ազգային թանգարանը՝ հավաքելու Հունգարիայի պատմական, հնագիտական և բնական մասունքները։ Թանգարանը միացել է գրադարանին և վերջին 200 տարիների ընթացքում գործել նրա կազմում՝ լինելով Հունգարիայի անցյալի գրավոր, տպագիր և առարկայական մասունքների ազգային պահոց։
1846 թվականին Հունգարիայի ազգային թանգարանը տեղափոխվեց նոր շենք, սակայն միայն 1949 թվականից հետո գրադարանը դարձավ անկախ կառույց իր ներկայիս անվանմամբ։ 1985 թվականին գրադարանը տեղափոխվել է Բուդա ամրոց պալատի նոր վայր[1]։
Collections խմբագրել
- Հունգարիայի հրատարակչությունների յուրաքանչյուր տպագիր նյութի պատճեն
- Հունգարիայում հրատարակված ցանկացած հրապարակում
- հունգարերեն կամ հունգար հեղինակների արտերկրում տպագրված գործեր
- ոչ գրքային նյութեր (ձայնագրություններ, տեսանյութեր, էլեկտրոնային փաստաթղթեր և այլն)
- 8 միլիոն նմուշ՝ բաղկացած
- 2.5 միլիոն գիրք
- 385000 պարբերական հրատարակություններ (թերթեր և պարբերականներ)
- 270000 գրավոր և աուդիո երաժշտական փաստաթղթեր
- 1 միլիոն ձեռագրեր
- 200000 քարտեզներ, այդ թվում՝ «Tabula Hungariae», որը 2007 թվականին ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Աշխարհի հիշողություն ծրագրում[2]
- 320,000 նկարներ և փորագրություններ
- 3 միլիոն պաստառներ և փոքր տպագրություններ
- ավելի քան 272000 փաստաթղթերի միկրոֆիլմային պատճեններ
- Վաղ գրքերի հավաքածու
- Հունգարիայում տպագրված առաջին գիրքը՝ «Chronica Hungarorum» (Հունգարացիների ժամանակագրություն), որը տպագրվել և հրատարակվել է 1473 թվականին
- մինչև 1711 թվականի տպագրված աշխատանքների 8600 նմուշ
- 1814 ինկունաբուլաներ, որոնք թվագրվում են գրատպության 1-ին դար
- հունգարերեն ամենահին տեքստը. 12-րդ դարի թաղման արարողակարգի քարոզ և աղոթք, առաջին հայտնի արձակ հունգարերեն տեքստը
- առաջին հայտնի հունգարական բանաստեղծությունը
- Հունգարական առաջին օրենսգրքի ամենահին գոյություն ունեցող ձեռագիրը (Decretum Sancti Stephani Regis
- Մատյաշ Հունյադիի գրադարանի Քորվինյան 35 օրենսգրքեր
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ National Széchényi Library
- ↑ «Tabula Hungariae». UNESCO Memory of the World Programme. 2008 թ․ մայիսի 16. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Պաշտոնական կայք
- Հունգարիայի ազգային թանգարան Արխիվացված 2017-04-26 Wayback Machine
- Buda Castle and Hungarian National Library Video
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հունգարիայի ազգային գրադարան» հոդվածին։ |