Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սոնորա (այլ կիրառումներ)

Սոնորա (իսպ.՝ Sonora, Իսպաներեն արտասանություն՝ [soˈnoɾa] ( ), պաշտոնական անվանումը՝ Սոնորայի ազատ և ինքնիշխան նահանգ (իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Sonora), Մեքսիկայի 31 նահագներից մեկը։ Կազմված է 72 համայնքներից և մայրաքաղաք Էրմոսիլյոյից։

Սոնորա
իսպ.՝ Sonora
flag of Sonora? Զինանշան


ԵրկիրՄեքսիկա Մեքսիկա
Մասն էՀյուսիսային Մեքսիկա
Կարգավիճակնահանգ
Մտնում էՄեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
ՎարչկենտրոնԷրմոսիլյո
ԲԾՄ592 մետր
Օրենսդրական մարմինCongress of Sonora?
Հիմնական լեզուիսպաներեն
Բնակչություն (2012)2․755․258[1]
Տարածք179355[2]
Բարձրություն ծովի մ-ից՝
 - Բարձրագույն կետ

 2620[3] մ
Հիմնադրված է1831 թ.
Սահմանակցում էՉիուաուա, Արիզոնա, Նյու Մեքսիկո և Ստորին Կալիֆոռնիա
Ժամային գոտիUTC-7
ISO 3166-2 կոդMX-SON
Փոստային ինդեքսներ83–85
Ինտերնետ-դոմեն.mx
Official Web Site

Տվյալներ խմբագրել

Սոնորա նահանգը գտնվում է հյուսիսարևմտյան Մեքսիկայում։ Արևելքում սահմանակից է Չիուաուա նահանգին, հյուսիս-արևելքում՝ Հարավային Ստորին Կալիֆոռնիային, հարավում՝ Սինալոային։ Հյուսիսում ընդհանուր սահման ունի ԱՄՆ-ի հետ՝ Արիզոնա նահանգ, Նյու Մեքսիկո, արևմուտքում՝ ընդհանուր ափ Կալիֆոռնիայի ծոցի հետ։

Սոնորայի բնական աշխարհագրությունը բաժանվում է երեք մասի՝

  • Նահանգի արևելքում Արևելյան Սիեռա Մադրե
  • Կենտրոնական մասում՝ հարթավայրեր, ոլորապտույտ բլուրներ
  • Կալիֆոռնիայի ծոց

Կլիման չորային է կամ կիսաչոր անապատային, միայն առավել բարձր կետերում է առկա բուսականության այլ տարրերին անհրաժեշտ անձրևները։

Սոնորայում են ապրում ութ բնիկ ժողովուրդներ՝ այդ թվում մայոներ, յակիներ, սերիներ։ Մեքսիկական անկախության պատերազմից ի վեր նահանգի տնտեսության համար կարևոր դեր է խաղում գյուղատնտեսությունը, անասունների գլխաքանակը (հատկապես տավարի), գաղութային շրջանից ի վեր հանքագործությունը։ Գադստենի վաճառքով Սոնորան կորցրեց իր տարածքի քառորդ մասը[4]։ 20-րդ դարից սկսած տնտեսության կարևոր ճյուղերից են արդյունաբերությունը, տուրիզմը, ագրո-բիզնեսը, Մեքսիկայի այլ տարածքներից միգրացիոն հոսք։

Վարչական բաժանում խմբագրել

 
Մեքսիկայի վարչական քարտեզը
 
Սոնորա նահանգի վարչական քարտեզը

Նահանգն ունի 72 համայնքներ՝

INEGI կոդ Համայնքներ (հայերեն) Համայնքներ (բնօրինակ)
001 Ակոնչի (Aconchi)
002 Ագուա Պրիետա (Agua Prieta)
003 Ալամոս (Álamos)
004 Ալտար (Altar)
005 Արիվեչի (Arivechi)
006 Արիսպե (Arizpe)
007 Աթիլ (Atil)
008 Բակադեուաչի (Bacadéhuachi)
009 Բականորա (Bacanora)
010 Բասերակ (Bacerac)
011 Բակոաչի] (Bacoachi)
012 Բակում (Bácum)
013 Բանամիչի (Banámichi)
014 Բավիակորա (Baviácora)
015 Բավիսպե (Bavispe)
016 Բենիտո Խուարես (Benito Juárez)
017 Բենյամին ՀԻլ (Benjamín Hill)
018 Կաբորկա (Caborca)
019 Կախեմե (Cajeme)
020 Կանանեա (Cananea)
021 Կարբո (Carbó)
022 [Կուկուրպե (Cucurpe)
023 Կումպաս (Cumpas)
024 Դիվիսադերոս (Divisaderos)
025 Էմպալմե (Empalme)
026 Էտչոխոա (Etchojoa)
027 Ֆրոնտերաս (Fronteras)
028 Գրանդոս (Granados)
029 Գուայմաս (Guaymas)
030 [Էրմոսիլո (Hermosillo)
031 Ուաչիներա (Huachinera)
032 Ուասաբաս (Huásabas)
033 Ուատաբամպո (Huatabampo)
034 Ուեպակ (Huépac)
035 Իմուրիս (Imuris)
036 Լա Կոլորադա (La Colorada)
037 Մագդալենա դե Կինո (Magdalena de Kino)
038 Մասատան (Mazatán)
039 Մոստեսումա (Moctezuma)
040 Նակո (Naco)
041 Նակորի Չիկո (Nácori Chico)
042 Նակոսարի դե Գարսիա (Nacozari de García)
043 Նավոխոա (Navojoa)
044 [Նոգալես (Nogales)
045 Օնավաս (Onavas)
046 Օպոդեպե (Opodepe)
047 Օկիտոա (Oquitoa)
048 Պիտիկիտո (Pitiquito)
049 Պուերտո Պենյասկո (Puerto Peñasco)
050 Պլուտարկո Էլվաս ԿԱլես (Plutarco Elías Calles)
051 Կիրիեգո (Quiriego)
052 Ռայոն (Rayón)
053 Ռոսարիո դե Տեսոպակո (Rosario de Tesopaco)
054 Սաուարիպա (Sahuaripa)
055 Սան Ֆելիպե դե Խեսուս (San Felipe de Jesús)
056 Սան ԻգնասիոՌիո Մուերտո (San Ignacio Río Muerto)
057 Սան Խավիեր (San Javier)
058 Սան Լուիս Ռիո Կոլորադո (San Luis Río Colorado)
059 Սան Միգել դե Օրկասիտաս (San Miguel de Horcasitas)
060 Սան Պեդրո դելա Կուևա (San Pedro de la Cueva)
061 Սանտա Աննա (Santa Ana)
062 Սանտա Կրուս (Santa Cruz)
063 Սարիկ (Sáric)
064 [Սոյոպա (Soyopa)
065 Սուակի Գրանդե (Suaqui Grande)
066 Տեպաչե (Tepache)
067 [Տրիչերաս (Trincheras)
068 Տուբուտամա (Tubutama)
069 Ուրես (Ures)
070 Վիլա Իդալգո (Villa Hidalgo)
071 Վիլա Պեսկերիա (Villa Pesqueira)
072 Եկորա (Yécora)

Սոնորայի կենդանական և բուսական աշխարհը խմբագրել

Սոնորայի կենդանական և բուսական աշխարհը
         
Panthera onca Felis concolor Dipodomys Phocoena sinus Geococcyx californianus
         
Meleagris gallopavo Heloderma suspectum Antilocapra americana Canis latrans Ovis canadensis
         
Acer saccharinum Carnegiea gigantea Pinus ponderosa Olneya tesota Stenocereus thurberi

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «ENOE». Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  2. «Resumen». Cuentame INEGI. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 12-ին.
  3. «Relieve». Cuentame INEGI. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  4. «Sonora, Navojoa» (PDF). Modulo de Planeacion Estrategica. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 7-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել