Սահակ Ա Բագրատունի
Սահակ Բագրատունի, Սահակ Ասպետ Բագրատունի (ծննդյան թվականը անհայտ է -388 թվական ), Սպերի Բագրատունյաց տոհմի նահապետ իշխան (370-380-ական թթ․)։
| Սահակ Ա Բագրատունի | ||
| ||
|---|---|---|
| 378-388 Արշակունիների թագավորություն | ||
| Նախորդող | Սմբատ Բ | |
| Հաջորդող | Սմբատ Գ | |
| Ծննդյան օր | անհայտ[1] | |
| Վախճանի օր | 388[1] | |
| Դինաստիա | Բագրատունիներ | |
| Քաղաքացիություն |  Մեծ Հայք
| |
| Հայր | Սմբատ Բ Բագրատունի | |
| Զավակներ | Սմբատ Գ Բագրատունի | |
385 թվականին դստերը կնության է տվել Հայոց Արշակ Գ արքայի կրտսեր և գահակից եղբորը՝ Վաղարշակին, արքունիքում ձեռք բերել ազդեցիկ դիրք։ Նույն տարում Վաղարշակի անսպասելի մահից հետո Արշակ Գ սկսել է հալածել Սահակ Բագրատունուն՝ արքունի գանձերը յուրացնելու մեղադրանքով։ Սահակ Բագրատունին ապստամբել և իր տոհմով անցել է Հայաստանի պարսկական մասում գահ բարձրացած Խոսրով Դ-ի կողմը։ Վերջինս Սահակ Բագրատունուն կարգել է իր զորաբանակի սպարապետ և Արշակ Գ-ի կողմն անցած նախարարների տիրույթներից նրան հատկացրել նոր կալվածներ։
Ըստ Մովսես Խորենացու, Սահակ Բագրատունին Մանանաղի գավառում հաղթել և փախուստի է մատնել Արշակ Գ-ի այն զորախմբին, որը Սամվել Մամիկոնյանի առաջնորդությամբ հետապնդել է արքունի գանձերը հափշտակած նախարարներին՝ Սուրեն Խորխոռունուն, Վահան Առավեղյանին և Աշխադար Դիմաքսյանին, ապա վերջիններիս ուղեկցել Այրարատ, Խոսրով Գ-ի արքունիքը։ Այդ առիթով բորբոքվել են եղբայրասպան նոր ընդհարումներ։ Ի վերջո, Սահակ Բագրատունին Վանանդ գավառի Երևել վայրում տեղի ունեցած ճակատամարտում հաղթել և լուրջ կորուստներ է պատճառել Արշակ Գ-ի զորաբանակին, մարտում զոհվել է սպարապետ Դարա Սյունին։ Պարտված զորքի մնացորդները՝ նահանջել են Հայաստանի հռոմեական մասը։ Սահակ Բագրատունու՝ Հայաստանի միավորման (Խոսրով Դ-ի գահի շուրջ) հետագա փորձերն ավարտվել են անհաջողությամբ։
Գրականություն
խմբագրել- Cyrille Toumanoff, Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle; Tables généalogiques et chronologiques, Rome, 1990, p. 122.
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրելԱյս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 135)։ 
|
| Նախորդող Սմբատ Բ Բագրատունի |
Սպերի իշխան Սահակ Ա Բագրատունի 378-388 |
Հաջորդող Սմբատ Գ Բագրատունի |