Սպարապետ
Սպարապետ, սպահապետ, սպայապետ, ասպահապետ, ասպարապետ (պահլ.՝ «spah» - զորք, հեծելազոր և «pat» - պետ, գլխավոր) սպարապետության գործակալի՝ զինված ուժերի գլխավոր հրամանատարի անվանումը հին և միջնադարյան Հայաստանում[1]։ Անմիջաբար ենթարկվել է թագավորին և գործել նրա հրամանով։ Ղեկավարել է ինչպես արքունի զորաբանակը, այնպես էլ իշխանական (նախարարական) զորամասերը։ Կիլիկյան Հայաստանում սպարապետը կոչվել է նաև «գունստաբլ»։
Արշակունիների թագավորություն
խմբագրել- 3-րդ դար - 314 Արտավազդ Ա Մամիկոնյան
- 310 - 338 Վաչե Ա Մամիկոնյան
- 338 - 338 Անդովկ Բ Սյունի
- 338 - 350 Արտավազդ Բ Մամիկոնյան
- 350 - 365 Վարդան Ա Մամիկոնյան
- 365 - 368 Վասակ Ա Մամիկոնյան
- 368 - 376 Մուշեղ Ա Մամիկոնյան
- 376 - 377 Բատ Սահառունի
- 377 - 378 Վաչե Բ Մամիկոնյան
- 378 - 385 Մանվել Ա Մամիկոնյան
- 386 - 389 Արտաշես (Արտավազդ Գ) Մամիկոնյան
- 389 - 415 Համազասպ Ա Մամիկոնյան
Մարզպանական Հայաստան
խմբագրել- 422 - 451 Վարդան Բ Մամիկոնյան
- 481 - 485 Վահան Ա Մամիկոնյան
- 485 - 505 Վարդ Մամիկոնյան
- 6-րդ դարասկիզբ Արտավազդ Դ Մամիկոնյան
- 555 - 555 Համազասպ Բ Մամիկոնյան
- 555 - 555 Սամվել Ա Մամիկոնյան
- 555 - 571 Մանվել Բ Մամիկոնյան
- 571 - 572 Վարդան Գ Մամիկոնյան
- 572 - 593 Մուշեղ Բ Մամիկոնյան
- 594 - 595 Համազասպ Գ Մամիկոնյան
- 593 - 606 Վահան Բ Մամիկոնյան
- 606 - 611 Սմբատ Ա Մամիկոնյան
- 611 - 628 Վահան Գ Մամիկոնյան
- 628 - 634 Թեոդորոս Ռշտունի
- 634 - 636 Տիրան Ա Մամիկոնյան
- 636 - 636 Մուշեղ Գ Մամիկոնյան
- 636 - 650 Համազասպ Դ Մամիկոնյան
- 650 - 660 Մուշեղ Դ Մամիկոնյան
Արմինիա կուսակալություն
խմբագրել- 661 - 685 Գրիգոր Ա Մամիկոնյան
- 706 - 709 Մուշեղ Ե Մամիկոնյան
- 709 - 744 Դավիթ Ա Մամիկոնյան
- 750 - 753 Մուշեղ Զ Մամիկոնյան
- 753 - 775 Սմբատ Է Բագրատունի
- 775 - 775 Սամվել Բ Մամիկոնյան
- 824 - 855 Սմբատ Ը Բագրատունի
- 855 - 862 Աշոտ Ա Բագրատունի
- 862 - 892 Աբաս Բագրատունի
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Երեմյան, Սուրեն (1987)։ «Հայաստանը հելլենիստական դարաշրջանում»։ Հայկական սովետական հանրագիտարան հատոր «Խորհրդային Հայաստան» (հայերեն): Երևան, Գիտությունների ազգային ակադեմիա։ Էջ 98։
- ↑ Հայաստանի ժառանգություն(չաշխատող հղում)
- ↑ Մամիկոնյաններ