Սաբունչի
Սաբունչի Սաբունչի (ադրբ.՝ Sabunçu), քաղաքային բնակավայր Ադրբեջանում, Աբշերոնի թերակղզում, Բաքվի ագլոմերացիայի Սաբունչի շրջանի վարչական կենտրոնը։
| Գյուղաքաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Սաբունչի | |||
| ադրբ.՝ Sabunçu | |||
 | |||
| Երկիր |  Ադրբեջան | ||
| Բաքու շրջան | Բաքու | ||
| Շրջան | Բաքվի Սաբունչիի շրջան | ||
| ԲԾՄ | 26 մետր | ||
| Բնակչություն | 31400 մարդ մարդ (2013) | ||
| Ժամային գոտի | UTCUTC+4, ամռանը UTC+5 | ||
| |||
Պատմություն խմբագրել
18-րդ դարում Սաբունչի գյուղը, Զաբրատ գյուղի հետ միասին, փոխանցվել է Աշուրբեկով ընտանիքի նախնի՝ Սարդարի ասոր բեյ Աֆշարի տիրապետությանը։ .[1] Մինչև 1825 թվականը գյուղը Աբշերոնի հիմնական նավթային արտադրամասերից էր[2]։ 1880 թվականին կառուցվում է Բաքու–Սաբունչի 26 կիլոմետր երկարությամբ երկաթգիծը՝ արտահանվող նավթը քաղաքային գործարաններ տեղափոխելու համար։ 1900 թ.-ին Սաբունչիում հիմնվել է մեքենաշինական վարպետության «Բենկենդորֆ» ընկերությունը, որը խորհրդային ժամանակներում վերափոխվել է «Բաքվի աշխատավորը» մեքենաշինական գործարանի[3]։ 1926 թվականին Բաքու–Սաբունչի ավտոմոբիլային ճանապարհով մեկնարկեց ԽՍՀՄ–ում առաջին էլեկտրական գնացքը։
Գյուղի ազգային-համապետական կազմը միատարր էր մինչև XIX դարի երկրորդ կեսը, սակայն նավթային արդյունաբերության արագ զարգացումը ներգրավեց տարբեր ազգությունների և կրոնների մարդկանց։ 1892 թվականին Յոհան Էդելի նախագծի համաձայն, կառուցվել է Եգիպտոսի Ս. Մակարոսի փայտե եկեղեցին։ Այն հետագայում այրվել է։ 1904 թվականին եկեղեցին կրկին վերակառուցվում է, սակայն այս անգամ քարից։ ⟨1936 թվականին այն ոչնչացվել է բոլշևիկների կողմից⟩։ XIX դարի վերջին Սաբունչիում եղել է նաև լեռնային հրեաների ժողովարան։ 1900-1931 թվականներին Սաբունչիում գործում էր իրանական «Թամադոն» դպրոցը և իրանական հյուպատոսարանը։
Բնակչություն խմբագրել
1893 թվականի վիճակագրության համաձայն Սաբունչիում բնակվում էր 814 մարդ։ Նրանք բոլորը թաթեր էին[4]։
Բնակչությունը 1975 թվականին կազմել է 25,700 մարդ[5], իսկ 2008 թվականին `22100 մարդ[6]։
Հայտնի մարդիկ խմբագրել
Գյուղի հայտնի բնակիչները․
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Սառա Աշուրբեիլի. Աշուրբեկովի կրթական, բարեգործական եւ բարեգործական գործունեությունը Արխիվացված 2018-01-19 Wayback Machine.
- ↑ Մանաֆ Սուլեիմանով,Անցած օրեր Արխիվացված 2007-03-22 Wayback Machine.
- ↑ Մեքենաշինական գործարան «Բաքվի աշխատավորը» Արխիվացված 2010-04-24 Wayback Machine. պաշտոնական կայք.
- ↑ Անդրկովկասյան տարածաշրջանի բնակչության վիճակագրական տվյալների ամփոփում, Թբիլիսի 1893
- ↑ «Սաբունչի».
- ↑ Ադրբեջանի վիճակագրության պետական կոմիտե Արխիվացված 2010-03-29 Wayback Machine.