Ռուդոլֆ ֆոն Իերինգ
Ռուդոլֆ ֆոն Իերինգ (գերմ.՝ Rudolf von Jhering կամ Rudolf von Ihering, օգոստոսի 22, 1818[1][2][3][…], Աուրիխ, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[4] - սեպտեմբերի 17, 1892[1][2][3][…], Գյոթինգեն, Գերմանական կայսրություն[4]), գերմանացի իրավագետ։
| Ռուդոլֆ ֆոն Իերինգ գերմ.՝ Rudolf von Jhering | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 22, 1818[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Աուրիխ, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[4] |
| Մահացել է | սեպտեմբերի 17, 1892[1][2][3][…] (74 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Գյոթինգեն, Գերմանական կայսրություն[4] |
| Գերեզման | Գյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Պրուսիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Գյոթինգենի համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան և HU Berlin |
| Երկեր | Q116889052? |
| Մասնագիտություն | իրավաբան և համալսարանի դասախոս |
| Աշխատավայր | Վիեննայի համալսարան, Քրիստիան-Ալբերտի համալսարան, Գյոթինգենի համալսարան, Բազելի համալսարան, Գիսենի համալսարան, HU Berlin, Լայպցիգի համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան և Ռոստոկի համալսարան |
| Անդամություն | Լինչեի ազգային ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա |
| Երեխաներ | Hermann von Ihering? և Elise Marie Agathe von Ihering?[5] |
 Rudolf von Jhering Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Երիտասարդ տարիներին եղել հասկացությունների իրավագիտության ներկայացուցիչ, ապա՝ շահերի իրավագիտության հիմնադիր, իրավունքի իրատեսական դպրոցի ներկայացուցիչ։
Իերինգը ձգտում էր համատեղել քաղաքական և իրավական տեսությունները սոցիոլոգիական, հոգեբանական և այլ հասկացությունների հետ։
Կառլ ֆոն Գերբերի հետ նա հրատարակեց «Jahrbücher für Dogmatik des heutigen römischen und deutschen Privatrechts» իրավաբանական ամսագիրը, որի նպատակն էր մերձեցնել հռոմեական և գերմանական իրավունքը Գերբերի գաղափարների ոգով, որոնք կիսում էր Ջերինգը[6]։ Թաղված է Գյոթինգենի քաղաքային գերեզմանատանը։
Գաղափարներ խմբագրել
Իերինգը համարում էր, որ իրավունքը ժողովրդի ոգու պտուղը չէ. այն չի զարգանում խաղաղ ճանապարհով՝ ժողովրդի գիտակցության մեջ ներդրված բարոյական սկզբունքներից։ Դա անձի գործունեության, նրա պայքարի պտուղն է. այն ծառայում է անհատի շահերի ապահովմանը և ստեղծվում է պայմանագրով։ Իրավունքը անհատի ուժի և մտավոր ստեղծագործության արդյունք է։
Իերինգը եսասիրությունը ճանաչեց որպես առաջընթացի հիմնական շարժիչ, պայքարը` որպես պայման, հարկադրանքը և պետական իշխանությունը` որպես օրենքի դրույթ, հանրային իշխանության կողմից հետապնդվող կյանքի նպատակահարմար սկզբունքները` որպես օրենքի գերակայություն։ Բայց այս տարրերը, հաշվի առնելով իրենց պատմական զարգացումը, նրա համար մշակութային ուժեր են, որոնք վերածվում են օրենքի պահապանների՝ անհատի զարգացման և նրա գոյության համար պայքարի ազդեցության տակ։
Իշխանությունը, ըստ Իերինգի, իրավական ուժ է, հարկադրանքը իրավական հարկադրանք է, որը բավարարում է բարոյական նպատակները։ Իրավունքի համար պայքարը նրա աչքում աջերի լավագույն պատվարն է. առանց իշխանության չկա օրենք, բայց չկա օրենք նույնիսկ այն դեպքում, երբ գործում է միայն «միակողմանի նորմ»՝ օրենք, որը պարտադիր է միայն մի կողմից. միայն «երկկողմանի նորմը»՝ օրենք, որին հավասարապես ենթակա են և՛ իշխանությունները, և՛ քաղաքացիական հասարակության անդամները, երաշխավորում է իրավունքը։
Իրավունքի պատմության ոլորտում Իերինգը մեծ ազդեցություն է ունեցել իր ժամանակակիցների վրա։
Նրա` «Պայքարում դու կգտնես քո իրավունքը» արտահայտությունն օգտագործվում էր Ռուսական կայսրության սոցիալ-հեղափոխականների (էսեռի) կողմից որպես կուսակցության կարգախոս։
Աշխատություններ խմբագրել
- Հռոմեական իրավունքի ոգին իր զարգացման տարբեր փուլերում (1852-1865)։
- Պայքար իրավունքի համար (1874)
- Իրավունքի նպատակը (1877-1883)
- Թեյավճար (1882)
- Իրավական տեխնիկա
- Ծիծաղելին և լուրջը իրավագիության մեջ
- Հիմնավորման տիրապետումը պաշտպանության մեջ
- Շահեր և իրավունք
Գրականություն խմբագրել
- Глухарева Л. И. Рудольф фон Иеринг - основатель юридической техники // Вестник РГГУ. Серия «Экономика. Управление. Право». —2011.
- Горбань В. С. Проблема понимания смысла и интерпретации концепции борьбы за право Р. Иеринга // Теория и практика общественного развития. — 2017.
- Касаева Т. Г. Реалистическая школа права и современность. - Саратов: СЮИ МВД России, 2009.- 120 с
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 ՎԱԳԹԱ նախկին անդամներ
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Иеринг Рудольф фон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ Нечаев В. М. (1890–1907). «Гербер, Карл Фридрих Вильгельм». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)