Ռիոն (քաղաք)
Ռիոն[2] (հուն․՝ Ρίον[3] , լատին․՝ Rhium), փոքր քաղաք Հունաստանի Պելոպոնես թերակղզու հյուսիս-արևելքում։ Գտնվում Պատրաիկոսի ափին, Պատրասից 8 կմ հյուսիս-արևելք։ Վարչականորեն պատկանում է Արևմտյան Հունաստան պերիֆերիային։ Բնակչության թիվը, ըստ մարդահամարի, կազմում է 4664 բնակիչ[4]։ Համայնքի տարածքը կազմում է 3,45 կմ քառ․ է[5]։
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Ռիոն | ||
| հուն․՝ Ρίον[1] | ||
.jpg) | ||
| Երկիր |  Հունաստան | |
| ԲԾՄ | 34 մետր | |
| Բնակչություն | ▲5430 մարդ (2021) | |
| Հեռախոսային կոդ | 2610 | |
| ||
Ռիոնում է գտնվում Պատրոսի համալսարանի կամպուսը։ Քաղաքում կա բավականին մեծ ամրոց։ Պատրոսի համալսարանը և հիվանդանոցը տեղակայված են հարավ-արևելքում։
Ռիոնի նեղուցով, որը բաժանում է Պատրաիկոսը Կորնթոսյան ծովածոցից, անցնում է Ռիո-Անտիրիո կամուրջը։ Քաղաքի հարավարևելյան կողմում Պանախիակոն լեռներն են։
Ստուգաբանություն խմբագրել
Քաղաքի անունն առաջացել է հին հունարեն ῥίον (հրվանդան) բառից[6]։
Պատմություն խմբագրել
Ռիոն քաղաքում բնակչություն եղել է դեռևս հին ժամանակներից։ Այստեղ է գտնվել Պոսեյդոնի տաճարը։
1499 թվականին Օսմանյան սուլթան Բայազիդ II-ը կառուցել է ամրոց Ռիոնի տաճարի ավերակների վրա։ 1532 թվականին ջենովացի ծովակալ Անդրեա Դորիան գրավել է բերդը, սակայն միևնույն տարում թուրքերը վերադարձրել են այն։ 1603 թվականին մալթիական օրդենի ասպետները ավերել են ամրոցը Պատրիայի և Լեպանտոյի ծովամարտի ժամանակ։ Թուրք-վենետիկյան պատերազմի ժամանակ 1687 թվականին ծովակալ Ֆրանչեսկո Մորոզինին գրավել է ամրոցը։ Վենետիկյան շրջանում բերդը վերակառուցվել և ստացել իր ժամանակակից տեսքը։ Ամրոցի հարակից բնակավայրն առաջին անգամ հիշատակվել է 1697 թվականին։ 1715 թվականին թուրք-վենետիկյան պատերազմի ժամանակ թուրքերը կրկին գրավում են բերդը[7]։ 1828 թվականին ֆրանսիական արշավախմբի պաշարման ժամանակ թուրքերը հանձնել են ամրոցը գեներալ Մեզոնին։ 1831-1912 թվականներին հույներն ամրոցն օգտագործել են որպես բանտ։ 1923 թվականին հույն-թուրքական բնակչության փոխանակության ժամանակ Ռիոնում բնակություն են հաստատել Փոքր Ասիայից եկած փախստականները։ 1941 թվականին Ռիոնը շրջափակվել էր «Առանցքի ուժեր»-ի երկրների կողմից[8]։
Տրանսպորտ խմբագրել
Քաղաքի կենտրոնում գտնվում է «Ռիոն» երկաթուղային կայարանը՝ Աիոս Անդրեաս - Աիոս Վասիլիոս երկաթգծի վրա։ Ռիոնով անցնում է «Իոնիա» (Α5) ավտոմայրուղին, որը E55 Եվրոպական երթուղու մասն է կազմում։ Օլիմպիա ավտոճանապարհը (Α8), որը E65 Եվրոպական երթուղու մի մասն է, միացնում է Ռիոն քաղաքը Էլեֆսիսի հետ։
Բնակչություն խմբագրել
| Տարի | Բնակչություն, մարդ |
|---|---|
| 1991 | 3007[9] |
| 2001 | 5032[9] |
| 2011 | 5252[10] |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (հուն.) — Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο, 1833.
- ↑ Греция. Справочная карта Масштаб 1:1000000. | ответственный = Главный редактор Я. А. Топчиян | место = М. | издательство = Роскартография | год = 2001 | серия = Страны мира. Европа | тираж = 2000 }}
- ↑ Πίνακας αποτελεσμάτων Μόνιμου Πληθυσμού-Απογραφής 2011
- ↑ Греция. Справочная карта. Масштаб 1:1 000 000 / Главный редактор Я. А. Топчиян. — М.: Роскартография, 2001.
- ↑ Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης μαρτίου 2001 (μόνιμος πληθυσμός)(հուն.). — Πειραιάς: Εθνική στατιστική υπηρεσία της Ελλάδας, 2009. — Т. I. — С. 358. — ISSN 1106-5761.
- ↑ Henry Liddell, Robert Scott ῥίον // A Greek–English Lexicon / revised and augmented throughout by. Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. — Oxford: Clarendon Press, 1940.
- ↑ Leake, William Martin Travels in the Morea. — London: John Murray, 1830. — Vol. 2. — P. 148–150.
- ↑ «Φρούριο Ρίου». Οδυσσέας (հունարեն). Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
- ↑ 9,0 9,1 «Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Σύνολο Ελλάδος, νομοί, δήμοι/κοινότητες, δημοτικα/κοινοτικά διαμερίσμα και οικισμοί. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991» (հունարեն). Հունաստանի վիճակագրական ծառայություն. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ Πίνακας αποτελεσμάτων Μόνιμου Πληθυσμού-Απογραφής 2011 (греч.). Ελληνική Στατιστική Αρχή (20 Μαρτίου 2014). Проверено 22 октября 2017.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռիոն (քաղաք)» հոդվածին։ |