Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան
Ադեմ Յաշերիի անվան Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան (ալբ․՝ Aeroporti Ndërkombëtar i Prishtinës "Adem Jashari"; (IATA: PRN, ICAO: BKPR)[a], Պրիշտինայից (Կոսովո) 15 կմ (9.3 մղոն) հարավ-արևմուտքում գտնվող միջազգային օդանավակայան։ Օդանավակայանը թռիչքներ ունի մի շարք եվրոպական ուղղություններով։
| IATA: none – ԻԿԱՕ: none | |||
|---|---|---|---|
| Ամփոփում | |||
| Օդակայանի տեսակ | {{{տեսակ}}} | ||
Օդանավակայանն ամեն տարի ավելի քան 2 միլիոն ուղևոր է փոխադրում[1] և միակ մուտքային պորտն է Կոսովո եկող օդային ուղևորների համար[2]։ Այն անվանվել է Կոսովոյի ազատագրման բանակի հիմնադիր Ադեմ Յաշերիի պատվին, որը 1990-ականների ընթացքում պայքարում էր Հարավսլավիայի Դաշնային Հանրապետության կազմից Կոսովոյի դուրս գալու համար։ Պրիշտինա միջազգային օդանավակայանը Սլովենիայի Adria Airways-ի համար ծառայում է որպես երկրորդային հանգույց[3]։
Պատմություն խմբագրել
1999 թվականի հունիսի 12-ից 26-ը ՆԱՏՕ-ի և Ռուսաստանի (Կոսովոյի ուժեր) միջև Պրիշտինայի օդանավակայում տեղի ունեցած իրադարձությունների արդյունքում ռուսական զորքերը գրավեցին օդանավակայանը։ Բոսնիա և Հերցեգովինայում տեղակայված 200 ռուսական զորքերի կազմավորումն[4] անցավ Կոսովո և գրավեց Կոսովոյի մայրաքաղաք Պրիշտինայի օդանավակայանը։
Ինքնաթիռների կայանատեղին և ուղևորատար տերմինալը վերանորոգվել և ընդլայնվել են 2002 թվականին և կրկին 2009 թվականին։ 2006 թվականի հունիսին Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայանն արժանացել է Airports Council International-ի (ACI) «2006 թվականի լավագույն միջազգային օդանավակայան» մրցանակին։ Հաղթող օդանավակայանները ընտրվել են մի շարք ոլորտներում գերազանցության և ձեռքբերումների համար, ներառյալ օդանավակայանի զարգացումը, գործառնությունները, սարքավորումները, անվտանգությունը և ապահովությունը, ինչպես նաև հաճախորդների սպասարկումը[5]։
2008 թվականի նոյեմբերի 12-ին Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայանն իր պատմության մեջ առաջին անգամ ունեցավ տարեկան մեկ միլիոն ուղևոր (բացառությամբ ռազմական)։ Օդանավակայանում տեղի է ունեցել հատուկ արարողություն, որտեղ մեկ միլիոներորդ ուղևորը ստացել է ետ վերադարձի անվճար տոմս դեպի օդանավակայանի կողմից սպասարկվող իր ընտրած վայրը[6]։
Սերբիայի և Կոսովոյի միջև ընթացող վեճի պատճառով, դեպի Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան ու Պրիշտինայի օդանավակայանից թռիչքները հարվածվում էին Սերբիայի օդային երթևեկության վերահսկողության կողմից (ATC), մասնավորապես, SMATSA -ի կողմից (Սերբիայի և Չեռնոգորիայի օդային երթևեկության ծառայությունների գործակալություն), թույլ չտալով թռիչքներ սերբական օդային տարածքով[7]։ Սա ի վերջո հանգեցնում է Սերբիայի տարածքը շրջանցող թռիչքային ուղիներով Պրիշտինայի թռիչքներին, որոնք մտնում են Ալբանիայի կամ Մակեդոնիայի օդային տարածք[8]։ Այս վեճը կարող է ընդհանուր առմամբ մինչև 30 րոպե ավելացնել թռիչքի տևողությանը, իսկ քննարկումները այդ վեճի հաղթահարման ուղղությամբ մինչ օրս ձախողվել են։ Լինելով ամենամերձավոր տարածաշրջանում միակ գործառութային օդանավակայանը, ցանկացած դիվերսիա, ի վերջո, կուղղվի Մակեդոնիային, Ալբանիային կամ Բուլղարիային՝ հաշվի առնելով, որ Ջյակովիցայի օդանավակայանը դեռ փակ է։
Վիճակագրություն խմբագրել
| Տարի | Ուղևորներ | Փոփոխություն | Օդային թռիչքներ | Փոփոխություն |
|---|---|---|---|---|
| 2004 | 910,797 | 9.1% | 4,716 | 13.3% |
| 2005 | 930,346 |  2.1%
|
4,983 | 5.7%
|
| 2006 | 882,731 |  5.1%
|
4,077 | 18.2%
|
| 2007 | 990,259 | 12.2%
|
4,316 | 5.9%
|
| 2008 | 1,130,639 | 14.2%
|
4,928 | 14.2%
|
| 2009 | 1,191,978 | 5.4%
|
5,709 | 15.9%
|
| 2010 | 1,305,532 | 9.5%
|
6,143 | 7.6%
|
| 2011 | 1,422,302 | 8.9%
|
6,738 | 9.7%
|
| 2012 | 1,527,134 | 7.4%
|
6,947 | 3.1%
|
| 2013 | 1,628,678 | 6.6%
|
7,305 | 5.2%
|
| 2014 | 1,404,775 | 13.7%
|
5,994 | 17.9%
|
| 2015 | 1,549,198 | 10.3%
|
6,773 | 13.0%
|
| 2016 | 1,744,202 | 12.6%
|
7,254 | 7.1%
|
| 2017 | 1,885,136 | 8.0%
|
7,508 | 3.5%
|
| 2018 | 2,165,749 | 14.7%
|
8,388 | 11.7%
|
| 2019 (1 հունվարի – 30 ապրիլի) |
668,229 | 12.1%
|
1,321 | 17.8%
|
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Aeroporti "Adem Jashari" shpërblen udhëtarin e 2 milionët». KOHAnet. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
- ↑ «Civil Aviation Authority of the Republic of Kosovo» (PDF). Caa-ks.org. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2023 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 20-ին.)
- ↑ «Slovenian Airline Adria Airways offers tickets to and from Ljubljana and will fly you to your final destination with a smile!». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 21-ին.
- ↑ «Singer James Blunt 'stopped World War 3'». BBC. 2010 թ․ նոյեմբերի 14. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 20-ին. «In an interview with BBC Radio 5Live, to be broadcast later on Sunday, he said: "I was given the direct command to overpower the 200 or so Russians who were there.»
- ↑ [1] Արխիվացված 9 Մայիս 2008 Wayback Machine
- ↑ «Prishtina airport hits 1 million passengers». New Kosova Report. 2008 թ․ նոյեմբերի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 8-ին.
- ↑ «Focus on Kosovo». The Controller. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ «Focus on Kosovo». The Controller. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ caa-ks.org - Statistics retrieved 16 February 2017
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան» հոդվածին։ |