Պողոս Յուսուֆյան Բեյ (արաբ․՝ بوغوص يوسفيان‎‎, արմտ. հայ.՝ Բողոս Յուսուֆեան, 1775, Իզմիր, Անատոլիայի էլայեթ, Օսմանյան կայսրություն - 1844, Եգիպտոս), Եգիպտոսի առևտրի և արտաքին գործերի նախարար, Մուհամմադ Ալի փաշայի քարտուղարը[1]։

Պողոս Յուսուֆյան
Դիմանկար
Ծնվել է1775
ԾննդավայրԻզմիր, Անատոլիայի էլայեթ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է1844
Մահվան վայրԵգիպտոս
Քաղաքացիություն Օսմանյան կայսրություն
Ազգությունհայ
Կրոնքրիստոնեություն
Մասնագիտությունպետական գործիչ, մաքսատան ծառայող և դիվանագետ
ԾնողներՄարտա և Հովսեթ
Զբաղեցրած պաշտոններEgyptian Minister of Foreign Affairs?

Կենսագրություն խմբագրել

Պողոս Յուսուֆյանի ծնողները՝ Հովսեփը և Մարտան, եղել են հայ վաճառականներ Մաժաք (նույն ինքը Կեսարիա) քաղաքից։ Ավելի ուշ նրանք բնակություն են հաստատում Սմիրնա քաղաքում։ Պողոսը դառնում է նրանց ընտանիքի առաջին երեխան, ով ծնվում է 1775 թվականին։

Երիտասարդ տարիքում Պողոսը օգնել է իր մորեղբորը՝ Առաքել Աբրոյանին, ապա Զմյուռնիայում բրիտանական հյուպատոսին։ Ապա, Պողոս Յուսուֆյանը եգիպտական առաջատար առևտրի կենտրոններում ձեռք է բերել առևտրային փորձ։

1790-ական թվականներին Պողոս Բեկ Յուսուֆյանը դառնում է Ռոսետտե քաղաքի մաքսային գործերի պետը։ Պողոս Յուսուֆյանը եղել է Մուհամմադ Ալի փաշայի թարգմանիչը, առաջին խորհրդականը, պաշտոնական ներկայացուցիչը, առևտրի և արտաքին գործերի նախարարը։ Տասնամյակների ընթացքում Պողոս Բեկը դառնում է Եգիպտոսի առաջատար պետական և քաղաքական գործիչներից մեկը։

Պողոս Յուսուֆյանը նաև համարվում է առաջին քրիստոնյան, ով Օսմանյան Եգիպտոսում ստացել է բեյի տիտղոս[2]։

Գրականություն խմբագրել

  • Թոփուզյան Հ., Եգիպտոսի հայկական գաղութի պատմություն (1805-1952), Երևան, 1978։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Որսորդ, Ֆ․ Ռոբերտ (1999). Օսմանյան Եգիպտոսը 1805-1879 թվականներին. Կահիրե, Եգիպտոս: Կահիրեի ամերիկյան համալսարան. էջ 283. ISBN 9789774245442.
  2. «Հայերը Եգիպտոսում». Հայաստանի Հանրապետության դեսպանատուն Եգիպտոսում.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 134