Պեդրո Ֆելիպե Մոնլաու
Պեդրո Ֆելիպե Մոնլաու ի Ռոկա (իսպ.՝ Pedro Felipe Monlau y Roca, հունիսի 29, 1808[1], Բարսելոնա, Իսպանիա - փետրվարի 16, 1871[1], Մադրիդ, Իսպանիա[1]), իսպանացի մարդասեր, գիտնական, գրող, լրագրող, բժիշկ, հիգիենիստ, փիլիսոփա, գրաքննադատ, դիվանագետ, քաղաքական գործիչ, Իսպանիայի թագավորական ակադեմիայի ակադեմիկոս։
| Պեդրո Ֆելիպե Մոնլաու իսպ.՝ Pedro Felipe Monlau y Pedra | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունիսի 29, 1808[1] |
| Ծննդավայր | Բարսելոնա, Իսպանիա |
| Մահացել է | փետրվարի 16, 1871[1] (62 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մադրիդ, Իսպանիա[1] |
| Գերեզման | Սան Խուստո գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Իսպանիա |
| Կրթություն | Բարսելոնայի համալսարան[1] |
| Երկեր | Q11903680? |
| Մասնագիտություն | գրող, լրագրող, բժիշկ, համալսարանի դասախոս, գրական քննադատ և մարդասեր |
| Աշխատանք | Ազգային հնագիտական թանգարանի տնօրեն |
| Գործունեություն | մարդասեր, գիտնական, գրող, լրագրող, բժիշկ, հիգիենիստ, փիլիսոփա, գրաքննադատ, դիվանագետ, քաղաքական գործիչ |
| Աշխատավայր | Բարսելոնայի համալսարան և Ազգային հնագիտական թանգարան |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | տնօրեն |
| Անդամություն | Իսպանիայի արքայական ակադեմիա, Royal Academy of Sciences and Arts of Barcelona?, Բարոյական և քաղաքական գիտությունների թագավորական ակադեմիա[2] և Cuerpo Facultativo de Archiveros, Bibliotecarios y Arqueólogos? |
| Երեխաներ | Josep Monlau i Sala? |
 Pedro Felipe Monlau y Roca Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրել
Պեդրո Ֆելիպե Մոնլաուն ծնվել է 1808 թվականի մայիսի 30-ին Իսպանիայի Բարսելոնա քաղաքում։ 1849 թվականից աշխատում է Բարսելոնայի համալսարանի Պատմության և գրականության ամբիոնում որպես պրոֆեսոր։ Դրանից առաջ՝ 1844 թվականին, Մադրիդում աշխատում էր որպես դոցենտ, Սան Իսիդրո ինստիտուտում և Էսկուելա նորմալում՝ որպես փիլիսոփայական գիտությունների պրոֆեսոր։ 1867 թվականի հունիսի 12-ին դաարձավ Իսպանիայի Ազգային հնագիտական թանգարանի տնօրենը[3]։ Պեդրո Ֆելիպե Մոնլաուն 1859 թվականի հունիսի 29-ին դարձավ Իսպանիայի թագավորական ակադեմիայի ակադեմիկոս և մնաց այնտեղ 12 տարի մինչ իր մահը՝ 1871 թվականի փետրվարի 18-ը։
Նրա աշխատություններն ընդգրկուն են և արծարծում են տարբեր թեմաներ։
Պեդրո Ֆելիպեն հայտնի է նաև որպես Իսպանիայի առաջին լուսանկարի հեղինակ։ Բարսելոնայի գիտությունների ակադեմիային դրդեց լուսանկարչական ապարատ գնել, որով էլ լուսանկարեց «Ramón Alabern y Casas»-ը։ Որդին՝ Խոսե Մոնլաուն հայտնի բուսաբան էր։
Աշխատություններ
խմբագրել- Tratado de medicina operatoria, vendajes y apésitos, por el doctor Sedillot, 1 tomo.
- El Libro de los libros ó ramillete de máximas
- De la instrucción pública en Francia, ensayo sobre su estado, 1838.
- Memoria para el establecimiento de un hospital de locos por A. Bierre de Bosmond, 184O.
- Abajo las murallas!!! Memoria sobre las ventajas que reportaría Barcelona y especialmente su industria de la demolición de las murallas que circuyen la ciudad, 184l.
- Elementos de cronología. Dos ediciones, 1841.
- De litterarum statu atque progressu Oratio. Barcelona, 1841.
- Elementos de literatura ó arte de componer en prosa y verso, 1842.
- La Medicina de las pasiones, ó las pasiones consideradas con respecto á las enfermedades, las leyes y la Religion, por Descurrel, 1842. Segunda edición, corregida, 1857.
- Discurso inaugural en la apertura del curso académico de 43 a 44 en la universidad de Barcelona.
- Del magnetismo animal.
- Elementos de higiene privada.
- Remedios del pauperismo. Memoria para optar al premio ofrecido por la Sociedad económica matritense en mayo de 1845.
- Elementos de higiene pública. Dos tomos.
- Memoria sobre la supresión de la mendicidad y organización de la junta de caridad. 1851.
- Memoria sobre la necesidad de establecer prados artificiales en España para los progresos de la agricultura y consecuente prosperidad de la nación. Barcelona.
- Higiene del matrimonio ó libros de los casados, en el cual se dan las reglas ó instrucciones necesarias para conservar la salud de los esposos, asegurar la paz conyugal y educar bien la familia. Un volúmen. Se han hecho dos ediciones, la 2ª. en 1858.
- Higiene industrial ó ¿qué medidas higiénicas puede dictar el gobierno á favor de las clases obreras? Memoria para optar al premio ofrecido acerca de esta cuestión por la Academia de medicina y cirugía de Barcelona en su programa de 1855, y distinguida por esta corporación con el premio de la medalla de oro y otras varias declaraciones honoríficas. Madrid, 1856.
- Discurso pronunciado en la solemne inauguración del año académico de 1853 e 54.
- Elementos de literatura ó Tratado de retórica y poética para uso de los institutos y colegios de segunda enseñanza. Madrid, 1856. Segunda edición.
- Higiene del alma ó arte de emplear las fuerzas del espíritu en beneficio de la salud. Obra escrita en alemán por el baron E. de Feuchtersleben, ministro que fue de Instrucción pública en Austria. Traducida de la 3ª. edición. Madrid, 1856.
- Curso de psicología. Madrid , 1858.
- Diccionario etimológico de la lengua castellana. Un tomo.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ http://www.racmyp.es/academicos/lista_historica.cfm
- ↑ «Pedro Felipe Monlau y Roca». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Dr. Pere Felip Monlau i Roca - Galeria de Metges Catalans del COMB
- El Colegio Imperial y el Instituto de San Isidro
- Diccionario etimológico de Monlau, versión digitalizada
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պեդրո Ֆելիպե Մոնլաու» հոդվածին։ |