Պարադիզ թատրոն (Նիկիտսկի և Ինտերնացիոնալ, թատրոնի այլ անվանումներն են[1]), Մոսկվայում գտնվող 19-րդ դարի երաժշտա-դրամատիկական թատրոնի շենքի պատմական անվանումը։ Գտնվում է Բոլշայա Նիկիտսկայա փողոց, տուն 19/13 հասցեում։ Ներկայումս թատրոնի շենքում տեղակայված է Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թատրոնը։ Երբեմն սխալմամբ նշվում է[2], թե Պարադիզ թատրոնը եղել է Գելիկոն-Օպերայի շենքում։

Պարադիզ թատրոն
Տեսակթատրոն
Երկիր Ռուսաստան
Գտնվելու վայրըՄոսկվա
Հիմնադրման ամսաթիվ1885
Անվանված էGeorg Paradies?
ՃարտարապետՖեոդոր Շեխտել
 Paradise Theater Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

18-րդ դարից թատրոնի շենքը պատկանել է Ստրեշնևների ընտանիքին։ 1880-ականների վերջին շենքի սեփականատերն է դարձել իշխանուհի Ե. Ֆ. Շախովսկայա-Գլեբովա-Ստրեշնևան, ումից 1885 թվականին շենքը վարձակալել է թատերական մասնավոր գործիչ Գեորգ Պարադիզն ու վերակառուցել է այն իր թատրոնի համար։ Վերակառուցումն իրականացվել է ճարտարապետ Կ. Վ. Տերսկու նախագծով, իսկ շենքի ճակատային մասը դեռևս երիտասարդ Ֆյոդոր Շեխտելի առաջին աշխատանքներից է։ Ճակատային մասը եզրագծված է նրբաճաշակ մետաղական ժապավեններով, որոնք խորհրդային տարիներին դուրս են եկել գործածությունից։ 1893 թվականին Յակով Շչուկինը վերաձակալել է շենքը Ռուսական օպերետի, ինչպես նաև` պետերբուրգյան և արտասահմանյան թատերախմբերի ներկայացումների համար։ Թատրոնը հայտնի է որպես «Վերազգային թատրոն»։ Թատրոնում ներկայացումներ էին խաղում Մեյնինգի և Մյունխենի թագավորական թատրոնների խմբերը, Միխայլովսկի թատրոնի ֆրանսիական խումբը, Վիեննական օպերետը, Մոսկովյան կատակերգական օպերան, Նիկոլայ Սադովսկու և Մ. Կ. Զանկովեցկու ուկրաինական խմբերը[3]։

Հետաքրքիր փաստեր խմբագրել

  • Թատրոնում ելույթ են ունեցել հայտնի արտասահմանյան դերասաններ Լյուդվիգ Բարնայը, Գաբրիել Ռեժանը, Ժան Մունե-Սյուլլին, Էռնեստո Ռոսսին, Էլեոնորա Դուզեն, Սառա Բեռնարը, Բենուա Կոկլենը և Էռնստ Պոսսարտը։
  • 1899 թվականի մայիսի 1-ին այստեղ հատուկ Ա. Պ. Չեխովի համար կրկնվում է «Ճայը», քանի որ հեղինակը չէր կարողացել դրա առաջնախաղին ներկա լինել։
  • Այստեղ է Ս. Վ. Ռախմանինովն առաջին անգամ ելույթ ունեցել որպես Ռուսական մասնավոր օպերայի դիրիժոր[4]։
  • 1922 թվականին թատրոնի շենքը հանձնվել է Մոսկվայի Հեղափոխության թատրոնին, որը մի քանի անվանումներ փոխելուց հետո այժմ կոչվում է Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թատրոն։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Театральная энциклопедия. Никитский театр. — М.: Сов. энцикл., 1963
  2. Ирина Муравьева, Петр Ненароков. Давайте создадим оперу. Вернется ли в свой дом театр «Геликон»?
  3. Театральная энциклопедия. Парадиз. — М.: Сов. энцикл., 1963
  4. Ալեքսանդր Գոլդենվեյզեր. Из личных воспоминаний о С. В. Рахманинове

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • Պարադիզ թատրոն։ Թատրոնն ու Յակով Շչուկինի «Էրմիտաժ» այգին դեմքերով ու պատմական փաստերով։