Շուշիի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Շուշիի շրջան)

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Այս հոդվածը ներկայացնում է Արցախի Հանրապետության Շուշիի շրջանի Շուշի քաղաքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը (կառավարության կողմից դեռևս չհաստատված)[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 197 հուշարձան (158 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ադամյան փողոց, կառուցապատման հատված XIX դ․ Տմբլաչի Խաչանի փող.

Ից Թևանի փող.

NK3/1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Աղոթարան թաղային XIX դ․ Ադամյան փող. 7 NK3/1.1 Տ մզկիթ «Մարդինլի», հետագայում՝ «Կինոթատրոն Վագիֆի», ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ադամյան և Տմբլաչի Խաչանի փող. խաչմերուկի աե կողմում NK3/1.2 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ադամյան 1 NK3/1.3 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ադամյան 3 NK3/1.4 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ադամյան 5 NK3/1.5 Հ եղել է ՀՅԴ բյուրոյի շենք, բակի կողմից մասամբ քանդված է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ադամյան փող., Ադամյան 5 տան դիմաց NK3/1.6 Տ խորհրդային շրջանում ճակատները և պատշգամբները աղավաղվել են Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Իվան Թևոսյան XIX դ․ Ադամյան փող. Ադամյան 9 տան դիմաց NK3/1.7 Հ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն (Միրզաջան Մահտեսի Հակոբյանի) XIX դ․ Ադամյան և Թևանի փող. խաչմերուկ NK3/1.8 Հ Մահտեսի Հակոբյանի տպարանի շենք, այս շենքում մինչև 1905-06 թթ. գործել է տպարան, ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Շենք հասարակական XIX դ․ Ադամյան փող. 9 NK3/1.9 Տ կիսավեր է Լուսանկար վերբեռնել


Շենք քաղաքային բաղնիքի XVIII դ․ Տմբլաչի Խաչան և Ադամյան փող. խաչմերուկի ամ կողմ NK3/1.10 Հ վերանորոգվում է Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր 1871 թ․ Ղազանչեցոց փող. 34 ա NK3/2 Հ «Ն. Ումցիևայի», կառուցող վարպետներ՝ Հ. Փիրյանց, Ա. Դանիելյանց և Ահուսեյն Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր 1873 թ․ «Ելիզավետապոլյան դարպասներ»–ի մոտ, հյուրանոցի տարածքում NK3/3 Տ կառուցվել է ի հիշատակ գեն. Հ. Լազարևի պապի՝ Ա. Քալանթարյանի Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր 1898 թ․ Մանդինյան փող. երկրագիտական թանգարանից հս NK3/4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Ագուլեցոց փող. հս եզրի խաչմերուկին NK3/5 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Լեոի 63 ա NK3/6 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Խաչանի փող 32/2, «Խոջա Միրջանլի» աղոթարանի մոտ NK3/7 Տ «Խոջա Միրջանլի», չի գործում Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ հյուսիսային պարսպապատից հարավ, թաղային աղոթարանի մոտ NK3/8 Տ վերին հատվածը քանդված է, չի գործում Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Ղազարյան փող., «Ներքին մզկիթից» հվ–աե NK3/9 Տ «Ներքին մզկիթի» Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Րաֆֆու փող. NK3/10 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Վարանդա և Մուսայելյան փող. խաչմերուկ NK3/11 Տ կառուցվել է Թ. Թամիրյանցի միջոցներով Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր XIX դ․ Փաշայանփող. 2ա NK3/12 Տ կառուցվել է Թ. Թամիրյանցի միջոցներով Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր 1900 թ․ Աթաբեկյան և Բեկորի փող. խաչմերուկ NK3/13 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր 1900 թ․ Ղազանչեցոց և Ազրյան փող. խաչմերուկ NK3/14 Հ «Մամահի», կառուցվել է ի հիշատակ Թադևոս Թամիրյանցի Լուսանկար վերբեռնել


Աղոթարան Թաղային XIX դ․ Լեոյի հրապարակ NK3/15 Տ մզկիթ «Չոլ ղալա», առաջին հարկում գործել է մեդրեսե, ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Աղոթարան Թաղային XIX դ․ Հողե հրապարակից աե NK3/16 Տ «Մեդրեսե», խորհրդային տարիներին այստեղ եղել է կահույքի խանութ, ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Աղոթարան Թաղային XIX դ․ Ղազանչեցոց փող. 22 NK3/17 Տ մզկիթ «Մամահի», այժմ բնակեցված է Լուսանկար վերբեռնել


Աղոթարան Թաղային XIX դ․ Մուրացանի փող. 50 NK3/18 Տ մզկիթ «Խոջա Միրջանլի», ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Աղոթարան Թաղային XIX-XX դդ․ հյուսիսային պարսպապատից հվ, Ազատամարտիկների փող. ամ NK3/19 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց Շուշի XVIII դ․ սկսում է Շուշիի սարահարթի հս-ամ ժայռազանգվածից, շրջանցում քաղաքը հյուսիսից և ավարտվում է հվ կողմի ուղղահայաց ժայռերով NK3/20 Հ այժմ պահպանված պարսպապատերը սկսել են կառուցել ավելի վաղ գոյություն ունեցած պաշտպանական համակարգի տեղում 1724 թ., 1850-ական թթ. կատարվել են հիմնական վերակառուցման աշխատանքները, իսկ XIX դարի սկզբին հիմնական վերանորոգման աշխատանքները։ Խորհրդային շրջանում որոշ հատվածներում կատարվել են վերականգնման աշխատանքներ Լուսանկար վերբեռնել


Բանտ 1860–ական թթ․ հս-աե կողմում է, ներքուստ կից է պարսպապատին NK3/20.1 Հ 1876 թ. այստեղ բացվել է 20 տեղանոց հիվանդանոց Լուսանկար վերբեռնել


Մուտք «Երևանյան դռներ» XVIII դ․ հվ-ամ կողմում NK3/20.2 Հ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Պարսպապատերի աե հատված 1848 թ․ աե կողմում NK3/20.3 Հ իր մեջ ընդգրկում է NN 21 և 22 աշտարակները, այս հատվածում գտնվել է Մխիթարաշենի դարպասները, այժմ չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Պարսպապատերի հս հատված XVIII դ․ հս կողմում NK3/20.4 Հ խորհրդային շրջանում կատարվել են վերականգնման աշխատանքներ Լուսանկար վերբեռնել


Մուտք «Ելիզավետապոլյան դարպասներ» XVIII դ․ հս պարսպապատի NN 10,11 աշտարակների միջև NK3/20.4.1 Հ «Ջրաբերդի», «Գանձակ–Ելիզավետապոլյան». խորհրդային շրջանում կատարվել են վերականգնման աշխատանքներ Լուսանկար վերբեռնել


Պարսպապատերի հս ամ հատված XIX դ․ հս-ամ կողմում, նախկին առողջարանային համալիրից հս-ամ NK3/20.5 Հ հիմնովին վերակառուցվել է ռուսական շրջանում, նախկին պաշտպանական կառույցների տեղում Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց - ապարանք Ավան Հայուրապետի XVIII դ․ Հունանյան փող. NK3/21 Հ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց - ապարանք Մելիք–Շահնազարյանների XVIII դ․ Փաշայան փող աե հատվածում, Հունոտի կիրճի ձախափնյա ժայռերին NK3/22 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Այգի Քաղաքային XIX դ․ Ղազանչեցոց փող. հս շրջադարձին, պարսպապատերի հս հատվածից հարավ NK3/23 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Արձան Նելսոն Ստեփանյանի 1972 թ․ Ն. Ստեփանյանի հրապարակ NK3/24 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ագուլեցոց փող․ հս․ հատված NK3/25 Տ 1887-1900 թթ․ այստեղ ապրել է ակադ․ Աշոտ Հովհաննիսյանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ագուլեցոց փող․ հս․ վերջավորության աղբյուրից 100 մ․ հս-ամ NK3/26 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ագուլեցոց փող․ հվ-աե հատված, Աբովյանի անվ․ դպրոցից 100 մ աե NK3/27 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ վերջ– XX դ․ սկիզբ Ազատամարտիկների փող․ հս․ հատվածից ամ NK3/28 Տ ազատագրումից հետո օգտագործվել է որպես Կաթոլիկ ընկերակցության առողջարան, «Վրեժանոց», հրդեհվելուց հետո լքված է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Աթարբեկյան փող., Վերին մզկիթից 40 մ հվ NK3/29 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Աթարբեկյան փող., Վերին մզկիթից 70 մ հվ NK3/30 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ վերջ– XX դ․ սկիզբ Աղաջանյան փող. 50 NK3/31 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Անդրանիկի փող., Թեմական դպրոցին կից հվ-ից NK3/32 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Գուրգեն Գաբրիելյանի XIX դ․ Անդրանիկի փող. միջնամաս NK3/33 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Արամ Մանուկյանի XIX դ․ Անդրանիկի փող. հվ–ամ հատված NK3/34 Հ այս տանը ապրել է Արամ Մանուկյանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Վաղարշ Վաղարշյանի XIX դ․ Անդրանիկի փող. միջնամաս, Գաբրիելյանի տան կողքին NK3/35 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Անդրանիկի փող. NK3/36 Հ «Սպայական տուն» Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Անդրանիկի և Նժդեհի փողոցները միացնող նրբանցքի կենտրոնական մասում NK3/37 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Բարխուդարյան փող. 36 NK3/38 Տ կիսաքանդ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Բարխուդարյան փող. NK3/39 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Բեկոր Աշոտի փող. 34 NK3/40 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Բեկոր Աշոտի փող. 43 NK3/41 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Երամիշյան փող. NK3/42 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Թևանի փող. 10 NK3/43 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ վերջ – XX դ․ սկիզբ Ժամհարյանների և Շանշյան փող․ միջև գտնվող նրբանցքում, Բալա Մելիքյանի տնից հվ․ NK3/44 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Լեոյի փող. 13 NK3/45 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Լեոյի XIX դ․ Լեոյի փող. հվ հատված NK3/46 Հ 1860-1881 թթ. այս տանը ապրել է Լեոն Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Հաջիբեկովների տնից աե NK3/47 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Հեքիմյան փող. 12 NK3/48 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Հեքիմյան փող. 16 NK3/49 Տ բաղկացած մեկ բակի մեջ գտնվող երկու շենքից, որից աե-ն ավերակ է, ամ–ի մի մասը բնակեցված է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ սկիզբ Հեքիմյան փող. 45 NK3/50 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Հեքիմյան փող., Բյուլ-բյուլի տնից հս NK3/51 Տ կիսաքանդ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Հեքիմյան փող., հյուսիսային շրջադարձի մոտ NK3/52 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Բյուլ-բյուլի XIX դ․ Հեքիմյան փող. NK3/53 Տ խորհրդային ժամանակ եղել է տուն թանգարան Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Հողի հրապարակից աե, թաղային աղոթարանից ամ NK3/54 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Զոհրաբբեկովի XIX դ․ Հունանյան փող. NK3/55 Հ պատկանել է քաղաքային դպրոցի ուսուցիչ, ազգությամբ պարսիկ Զոհրաբբեկովին, մասամբ քանդված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ղազանչեցոց փող. հս-աե հատվածում NK3/56 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ղազանչեցոց փող., Ղազանչեցոց և Լալայան փող. խաչմերուկից 50 մ հվ-աե NK3/57 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ղահրամանյան փող, կից Հողի հրապարակին NK3/58 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Բալա Մելիքյանի XIX դ․ Մանդինյան փող. NK3/59 Տ 1888-1933 թթ․ այստեղ ապրել է երաժիշտ, թառահար Բալա Մելիքյանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մաշտոցի փող․, Մուրացանի տնից մոտ 30 մ․ աե NK3/60 Տ առաջին հարկում եղել է արհեստանոց Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Մարգար Առուստամյանի XIX դ․ Մաշտոցի փող․ NK3/61 Հ 1854-1901 թթ․ այստեղ ապրել է համաճարակագետ, բ․գ․դ․ Մարգար Առուստամյանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Մարտիրոս Սարուխանյանի XIX դ․ Մաշտոցի փող․ 27 NK3/62 Հ 1873-1896 թթ․ այս տանը ապրել է 1886 թ․ Վանի ինքնապաշտպանության ղեկավարներից Մարտիրոս Սարուխանյանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Գուրգեն Քամալյանի XIX դ․ Մաշտոցի փող․ 32 NK3/63 Հ 1909-1973 թթ․ այստեղ ապրել է կենսաքիմիկոս, պրոֆեսոր Գուրգեն Քամալյանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մաշտոցի փող․– ի Մարգար Առուստամյանի տնից մոտ 25 մ հվ-ամ NK3/64 Տ վերանորոգման ընթացքում է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մաշտոցի և Մուրացան փող․ միացնող նրբանցքում NK3/65 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մաշտոցի և Մուրացան փող․ միացնող նրբանցքում NK3/66 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուսայելյան 5, Մուսայելյան և Բեկորի փող․ խաչմերուկ NK3/67 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուսայելյան փող․ NK3/68 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուսայելյան փող․–ի աղբյուրից 120 մ աե NK3/69 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուսայելյան փող․ հս հատված NK3/70 Տ մասամբ քանդված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մոաայելյան փող․–ի նրբանցք NK3/71 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մոաայելյան փող․–ի նրբանցք NK3/72 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուրացանի փող․, «Խոջա Միրջանլի» թաղային աղոթարանից հվ NK3/73 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուրացանի փող․, Նարեկացի կենտրոնից 80 մ հվ-աե NK3/74 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուրացանի փող․, Նարեկացի կենտրոնից 110 մ հվ-աե NK3/75 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Մուրացանի փող․, Նարեկացի կենտրոնից 90 մ հվ-ամ NK3/76 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ներքին մզկիթից հվ-աե NK3/77 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ներքին մզկիթից հվ-ամ NK3/78 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Նժդեհի փող․ աե․ հատված NK3/79 Տ լքված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Նժդեհի փող․, Թեմական դպրոցից ամ NK3/80 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Նժդեհի փող․ միջնամաս․ (մուտքի դռան վրա փակցված է N 17) NK3/81 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն 1820-ական թթ․ վերջ Սողոմոնյան փող․ 19 NK3/82 Տ խորհրդային շրջանում վերակառուցվել է, որպես նավաբի տուն-թանգարան․ այժմ բնակեցված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Թառումյանների XIX դ․ Սողոմոնյան և Ազրյան փող․ հարման խաչմերուկ NK3/83 Տ լքված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Սողոմոնյան փող․–ի հս փակուղի NK3/84 Տ Լազարյանների հայրական տունն է, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Հովհաննես Լազարևի XIX դ․ Սողոմոնյան փող․ պատմական շուկայից հս․ NK3/85 Հ այս տանը ծնվել և ապրել է գեներալ Հովհաննես Լազարևը (Լազարյան), ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Նելսոն Ստեփանյանի XIX դ․ Ստեփանյանի և Տեր–Գաբրիելյանի փող․ հատման խաչմերուկ NK3/86 Հ այս տանը ծնվել է Նելսոն Ստեփանյանը, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Տմբլաչի Խաչանի փող․ 25 NK3/87 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Տմբլաչի Խաչանի փող․ 27 NK3/88 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Տմբլաչի Խաչանի փող․ 30 NK3/89 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Տմբլաչի Խաչանի փող․ 71 NK3/90 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վաղարշյան և Սիսակյան փող․ խաչմերուկից 20 մ հվ NK3/91 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վարանդայի փող․ 28 NK3/92 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վարանդայի փող․ 51 NK3/93 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վարանդայի փող․ 80 NK3/94 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վարանդայի փող․ 82 NK3/95 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վարանդայի փող․-ի 51 տան դիմաց NK3/96 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Վարարակն փող․ 1 NK3/97 Տ մասամբ բնակեցված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Րաֆֆու փող․ NK3/98 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Րաֆֆու փող․ NK3/99 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Րաֆֆու փող․ (մուտքի դռան վրա գրված է N 47) NK3/100 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Րաֆֆու փող․, Նարեկացի կենտրոնից 30 մ ամ NK3/101 Տ ավերակ է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Րաֆֆու փող․, Նարեկացի կենտրոնից 30 մ ամ NK3/102 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Մուրացանի XIX դ․ Րաֆֆու փող․ (մուտքի դռան վրա գրված է N 16) NK3/103 Հ 1854-1878 թթ․ այստեղ ապրել է Մուրացանը Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Ուզարջուբեկովների տնից աե NK3/104 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Փաշյան փող․ 13 NK3/105 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Փաշյան փող․ NK3/106 Հ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ վերջ – XX դ․ սկիզբ Փաշյան փող․ 28 NK3/107 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ վերջ – XX դ․ սկիզբ Փաշյան փող․ 24 NK3/108 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Փաշյան և Սիսակյան փող․ խաչմերուկ NK3/109 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Փաշյան և Սիսակյան փող․ խաչմերուկից հվ-աե NK3/110 Տ լքված է Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Փաշյան և Սիսակյան փող․ խաչմերուկից 45 մ հվ-աե NK3/111 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Հաջիբեկովների XIX դ․ վերջ – XX դ․ սկիզբ հս մասում է, պալատական կառույցից աե NK3/112 Տ պատկանել է երգահան Հաջիբեկովների ընտանիքին, ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Արևելյան» XII-XIX դդ․ Շուշիից Հունոտ իջնող արահետից ձախ NK3/113 Հ «Հարամ ջրի» Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Երևանյան դռներ» XIX դ․ Երևան - Ստեփանակերտ - Շուշի խաչմերուկի ձախ կողմում NK3/114 Տ բավականաչափ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Հայ-ռուսական» XVIII-XIX դդ․ Երևան - Ստեփանակերտ - Շուշի խաչմերուկի հս-աե կողմում NK3/115 Տ բավականաչափ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Հյուսիսային» միջնա­դար, XIX դ Ստեփանակերտ-Երևան մայրուղուց ձախ, Շուշի բարձրացող ճանապարհի երկու կողմերում NK3/116 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Հյուսիս-արևմտյան պարսպապատի» XVIII– XIX դդ. հս-ամ պարսպապատի կենտրոնական հատվածից հս NK3/117 Տ «Հյուսիսային պարսպապատի» Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Ղազանչեցոց» XVIII– XIX դդ. Ղազանչեցոց եկ. հվ-աե, Ղոնդաշսարյան փող. հս հատվածի ամ կողմում NK3/118 Հ «Հին հանգստարան», հիմնականում ավերված է, պահպանվել է մի փոքր հատված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Պարսկական» XVIII– XIX դդ. պարսպապատերից դուրս, հս-աե NK3/119 Տ «Շահ-Կաջարների». այստեղ թաղված են նաև Սաշադիներ և Օշարներ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Ռուսական» XIX դդ. հս պարսպապատի կենտրոնական հատվածի հս կողմում NK3/120 Տ հիմնականում ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «1905-1906 թթ․ զոհերի» XX դ․ սկիզբ հվ եզրին, Ժամհարյանների հիվանդանոցից հվ NK3/121 Հ գործող գերեզմանոց Լուսանկար վերբեռնել


Դարպաս-շքամուտք բնակելի տան XIX դ․ Հախումյան փող․ 26 NK3/122 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Դարպաս - շքամուտք բնակելի տան XIX դ․ Հեքիմյան փող․, Լեոյի տնից 50 մ հս աե NK3/123 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Դուշմանի փողոցի կառուցապատման հատված XIX դ․ փող․ հս հատվածը՝ Տմբլաչի Խաչանի փող․ մինչև Թևանի փող․ NK3/124 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Դարպաս - շքամուտք բնակելի տան XIX դ․ Դուշմանի փող․ նշված հատվածի միջնամասի ամ կողմում NK3/124․1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Դարպաս - շքամուտք բնակելի տան XIX դ․ Դուշմանի և Թևանի փող․ հվ խաչմերուկից աե NK3/124․2 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Դուշմանի և Թևանի փող․ հս խաչմերուկի աե կողմում NK3/124․3 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Դուշմանի փող․ նշված հատվածի միջնամասի աե կողմում NK3/124․4 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Դուշմանի և Թևանի փող․ հվ խաչմերուկի աե կողմում NK3/124․5 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ․ Թևանի փող․ 2 NK3/124․6 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Ամենափրկիչ, Ղազանչեցոց 1868–1887 թթ․ կենտրոնական մասում, Ղազանչեցոց փող. հարավային հատվածին կից NK3/125 Հ ճարտ.՝ Սիմոն Տեր-Հակոբյանց, քարագործ վարպետ՝ Ավետիս Երամիշյանց, վերանորոգվել է 1998 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Զանգակատուն 1858 թ. եկեղեցուց արևմուտք NK3/125.1 Հ կառուցվել է Աբրահամ Խանդամիրյանցի միջոցներով ի հիշատակ հանգուցյալ Գաբրիել Հովսեփյան -Բաթիրյանցի և բոլոր ղազանչեցիների, վերանորոգվել է 1998 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Ամենափրկիչ, «Մեղրեցոց» 1833 թ. Մանդինյան, Տեր Գաբրիելյան փող. NK3/126 Հ կառուցվել է Մահտեսի միջոցներով, ավերվել է 1960-ական թթ., պահպանվել է միայն արևելյան՝ խորանի և ավանդատների հատվածը, որը վերածվել էր ամառային համերգասրահի բեմի Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Հովհաննես Մկրտիչ, «Կանաչ ժամ» 1847 թ. հս.-ամ. բարձրադիր կողմում NK3/127 Հ Ղարաբաղցոց, Վերին կամ Նոր թաղի եկեղեցի, կառուցվել է Ստեփանոս Բաբայանի միջոցներով, ի հիշատակ հանգուցյալ եղբոր՝ Մկրտչի Լուսանկար վերբեռնել


Հենապատ XIX դ․ Լեոյի տնից մոտ 100 մ աե NK3/128 Տ ինժենարական կառույցի լավագույն օրինակ է Լուսանկար վերբեռնել


Հովսեփյան փողոցի կառուցապատում XVIII դ․ վերջ, XIX դ․ սկիզբ Վարանդայի և Բեկորի փող. միջև NK3/129 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Հովսեփյան փող. հս հատված, Պատկերասրահից հս NK3/129.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Հովսեփյան փող. 8 NK3/129.2 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Հովսեփյան փող. 10 NK3/129.3 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XVIII դ. վերջ, XIX դ. սկիզբ Հովսեփյան փող. միջնամաս NK3/129.4 Հ այստեղ է ծնվել Ստեփան Աղաջանյանը. ազատագրվելուց հետո՝ պատկերասրահ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XVIII դ. վերջ, XIX դ. սկիզբ Հովսեփյան փող. 27 NK3/129.5 Հ լքված է, մասամբ քանդված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Հովսեփյան և Գյուրջյան փող. խաչմերուկ, Գյուրջյան փող. 5 NK3/129.6 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Հովսեփյան և Գյուրջյան փող. խաչմերուկ, Գյուրջյան փող. 6 NK3/129.7 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Հովսեփյան և Բեկոր Աշոտի փող. խաչմերուկ NK3/129.8 Հ բաղկացած է երկու մասնաշենքից, այժմ Շուշիի շրջանի դատախազության շենք Լուսանկար վերբեռնել


Մեդրեսե Վագիֆի XIX դ. Ղազանչեցոց փող. NK3/130 Տ վերակառուցված Լուսանկար վերբեռնել


Լորիս Մելիքովի փողոցի կառուցապատում NK3/131 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Աղբյուր վերին XIX դ. Լորիս Մելիքովի փող․ Ռեալական ուսումնարանից հյուսիս NK3/131.1 Տ կառուցվել է Միրզա և Սամսոն եղբայրների միջոցներով, ի հիշատակ ծնողների՝ Առաքելի և Եղիսաբեթի Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն XIX դ. Լորիս Մելիքովի փող․, Օրիորդաց դպրոցից հարավ NK3/131.2 Տ այս տանը 1874 թ.-ից ապրել են Պավել և Արշակ Ղուկասյան եղբայրները Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Ժամհարյանների հիվանդանոցի 1902 թ․ Լորիս Մելիքովի փողոցի հարավային հատված NK3/131.3 Հ կառուցվել է Ժամհարյանների միջոցներով. Խորհրդային ժամ. N 2 գիշերօթիկ դպրոցի հանրակացարան, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի տուն Ժամհարյանների 1852 թ․ Ժամհարյանների փող․ NK3/131.3.1 Հ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Մարիամ Ղուկասյան օրիորդաց դպրոցի 1894 թ․ Լորիս Մելիքովի և Հախումյան փող․ խաչմերուկ NK3/131.4 Հ կառուցվել է Ժամհարյանների միջոցներով. Խորհրդային ժամ. N 2 գիշերօթիկ դպրոցի հանրակացարան, լքված, ավերակ է, կառուցվել է Ղուկասյան եղբայրների միջոցներով, ի հիշատակ հանգուցյալ քրոջ՝ Մարիամի, 1917 թ. Համալսարան, խորհրդային ժամ.՝ N 1 գիշերօթիկ դպրոց. ազատագրումից հետո Գր. Մագիստրոս համալսարան, վերակառուցվում է Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Ռեալական ուսումնարանի Լորիս Մելիքովի փող․ հարավային հատված NK3/141.5 Հ կառուցվել է Գրիգոր Առաքելյանի միջոցներով, 1939-1946 թթ. Երկամյա մանկավարժական ինստիտուտ, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Մզկիթ Ներքին Թևանի փող․ NK3/132 Հ կառուցվել է Գևհար Աղայի միջոցներով, ճարտ.՝ Քերբալա Սեֆի Խան, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Մզկիթ Վերին (Մեծ) շուկայի հրապարակի հր կողմում NK3/133 Հ ճարտ.՝ Քերբալա Սեֆի Խան, խորհրդային տարիներին վերականգնվել է, այստեղ գործում էր քաղաքի թանգարանը, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք «Առևտրային շենք» 1832 թ․ Գաբրիելյան փող․ 1 NK3/134 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Արհեստագործական ընկերության XIX դ. Ագուլեցոց և Նժդեհի փող․ խաչմերուկ NK3/135 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք խանութ-արհեստանոցների XIX դ. կից ամ կողմից NK3/135.1 Տ լքված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք արհեստանոցների XIX դ. Ղազանչեցոց և Սողոմոնյան փող․ խաչմերուկ NK3/136 Տ երկրորդ հարկը հավ. եղել է բնակելի, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք արհեստանոցների XIX դ. Մուրացանի փող., բազմաբնակարանոց շենքի բակում NK3/137 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք արտադրական XIX դ.– XX դ. սկիզբ Տեր-Գաբրիելյան փող. NK3/138 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Գորգագործական ֆաբրիկայի 1906 – 1907 թթ. Մուրացանի փող. NK3/139 Տ կառուցել են Շուշիի բարեգործ կանայք. վերակառուցվել է 2004 թ. այժմ այստեղ գործում է Նարեկացի մշակութային կենտրոնը Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Թեմական դպրոցի 1838 թ. Նժդեհի և Անդրանիկի փող. խաչմերուկ NK3/140 Տ հիմնադրվել է 1838 թ. Արցախի թեմական առաջնորդարանին կից և գործել է մինչև 1917 թ, ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք N 2 Թեմական դպրոցի XIX դ. Վաղարշյան և Մաշտոցի փող. խաչմերուկ NK3/141 Հ «Գրողների միության» շենք, կանգուն, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք N 3 Թեմական դպրոցի XIX դ. Նժդեհի փող. NK3/142 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Իջևանատան 1832 թ․ Ղազանչեցոց փող․ 30 NK3/143 Տ հրապարակին հարող հատվածը ծառայել է որպես առևտրային շարք, վերակառուցվում է որպես պատկերասրահ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Հասարակական XIX դ. Թևանի փող 29 NK3/144 Տ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Հասարակական XIX դ. Հեքիմյան փող. 66 NK3/145 Հ խորհրդային շրջանում այստեղ եղել է սարքաշինական գործարան, կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Հոգևոր տեսչության տպարանի 1827–1828 թթ. Ղազանչեցոց փող., դպրոցի դիմաց NK3/146 Հ «Բազելի քարոզչական ընկերության» տպարան. 1836 թ. Ղարաբաղի թեմի տպարան, 1864-ից կոչվում էր «Հոգևոր տեսչության տպարան», 1848-1871 թթ.–ից երկրորդ հարկում գործում էր Հայոց հոգևոր թեմական դպրոցը, 1898 թ.–ից Մ. Հախումյան օրիորդաց դպրոցը, վերակառուցվում է Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Մանկատան 1900–ական Մաշտոցի փող. կենտրոնական հատված NK3/147 Հ երկամյա մանկավարժական ինստիտուտի շենք, այս շենքում ինստիտուտը գործել է 1945 թ.-ից հետո, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Շուկա-իջևանատան XIX դ. Վարանդայի և Դումանի փող․ հատման հրապարակի ամ կողմում NK3/148 Տ «Թաթարական շուկա», «Շեյթան բազար», վերակառուցվել է 2010 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Պատմա-երկրագիտական թանգարանի XIX դ. Մադինյան և Շամշյան փող. խաչմերուկ NK3/149 Հ եղել է ցարական գեներալ Մեհմանդարովի տունը, խորհրդային ժամանակ եղել է գորգերի թանգարան, 1993 թ.–ից պատմա-երկրագիտական թանգարան Լուսանկար վերբեռնել


Պատմա-երկրագիտական թանգարանի մասնաշենք 1860-ական թթ․ թանգարանից հս-ամ NK3/149.1 Հ «Կանաչ դեղատուն» եղել է հասարակական շենք, հետագայում վերակառուցվել է որպես թաղային աղոթարան. խորհրդային ժամ. եղել է դեղատուն, 2000 թթ. վերջին վերանորոգվել է Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Ցարական հյուրատան XIX դ. Ադամյան փող․ NK3/150 Հ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Ցարական փոստատան 1810 թ. Ղազանչեցոց և Սողոմոնյան փող. խաչմերուկից մոտ 30 մ. հս NK3/151 Տ հիմնովին վերակառուցված Լուսանկար վերբեռնել


Շենք Քաղաքային դպրոցի XIX դ. Բեկոր Աշոտի փող. կենտրոնական հատված NK3/152 Հ 1830-1831 թթ. այստեղ գործել է գավառական դպրոցը, 1875 թ. քաղաքային դպրոց, լքված Լուսանկար վերբեռնել


Պալատ Պարսկական թագաժառանգ Աբաս Միրզայի XVIII– XIX դդ. Մադաթովի փող. NK3/153 Հ հետագայում այստեղ ապրել են Սաֆար և Ռոստոմ Թարխանյանները, խորհրդային տարիներին մանկական առողջարան, հիմա կոմունալ տնտ. շենք Լուսանկար վերբեռնել


Պալատ Ումցիևի 1872 թ. Ղազանչեցոց փող. հս հատվածում NK3/154 Հ հետագայում Լունյակինի, կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Պալատական կառույց XVIII դ. Հեքիմյան փող. աե հատված NK3/155 Հ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Պալատական կառույց XIX դ. սկիզբ Մադաթովի փող. NK3/156 Հ պատկանել է Ուզարջուբեկովին Լուսանկար վերբեռնել


Պալատական կառույց XIX դ. սկիզբ Ումցիևի պալատից աե NK3/157 Հ ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Ջրամբար Թամիրյանցի 1893– 1901 թթ. Երևանյան փող. NK3/158 Հ կառուցվել է Թադևոս Բաբայան-Թամիրյանցի միջոցներով, գործող Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Ցանկը տրամադրել է Արցախի կառավարությանն առընթեր զբոսաշրջության և պատմական միջավայրի պահպանության վարչությունը (նախնական տարբերակը)