Նիկոլայ Նիկոլայևիչ Յուդենիչ (ռուս.՝ Николай Николаевич Юденич, հուլիսի 18 (30), 1862[2], Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[3][2] - հոկտեմբերի 5, 1933(1933-10-05)[3][4][5][…], Կանն[6][2]), ռուս ռազմական գործիչ, հետևազորի գեներալ (1915)։ Ռուսական ամենահաջող գեներալներից մեկն Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։ Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ ղեկավարել է հակաբոլշևիկյան զորքերը հյուսիսարևմտյան ուղղության վրա ու Հյուսիսարևմտյան հանրապետության պաշտպանության նախարար։ Սբ. Գեորգիի 2-րդ դասի շքանշանի վերջին ասպետ։

Նիկոլայ Յուդենիչ
ռուս.՝ Николай Николаевич Юденич[1]
հուլիսի 18 (30), 1862[2] - հոկտեմբերի 5, 1933(1933-10-05)[3][4][5][…] (71 տարեկան)
ԾննդավայրՄոսկվա, Ռուսական կայսրություն[3][2]
Մահվան վայրԿանն[6][2]
ԳերեզմանRussian Orthodox Cemetery in Nice և St. Michael the Archangel Church
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Զորատեսակհետևազոր
ԿոչումՀետևազորի գեներալ[2]
Հրամանատարն էր18th riflemen regiment?, Կովկասի բանակ (Ռուսական կայսրություն, 1914-1918) և Northwestern Army?
Մարտեր/
պատերազմներ
Ռուս-ճապոնական պատերազմ[2], Առաջին համաշխարհային պատերազմ[2], Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ[1], Q4342940?, Battle of Sandepu?, Մուկդենի ճակատամարտ, Russian involvement in the Persian Constitutional Revolution?, Սարիղամիշի ճակատամարտ, Մանազկերտի ճակատամարտ (1915), Ալաշկերտի ռազմագործողություն, Battle of Koprukoy?, Էրզրումի ճակատամարտ, Trebizond Campaign?, Երզնկայի ճակատամարտ, Բիթլիսի ճակատամարտ, Էստոնիայի անկախության պատերազմ և Offensive of the North-Western Army in Autumn 1919?[1]
ԿրթությունԳենշտաբի ակադեմիա[2] և Ալեքսանդրովյան ռազմական ուսումնարան[2]
Պարգևներ
Սբ. Միքայելի և Սբ. Գևորգի շքանշան Սուրբ Գևորգի 2-րդ աստիճանի շքանշան[2] Սուրբ Գեորգիի 3-րդ աստիճանի շքանշան[2] Սուրբ Գեւորգի 4-րդ դասի շքանշան[2] Order of St. Alexander Nevsky with swords Սուրբ Ալեքսանդր Նևսկու ասպետական շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի շքանշան Սուրբ Ալեքսանդր Նևսկու շքանշան Order of the White Eagle with swords Սպիտակ արծվի շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 2-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Աննայի Առաջին Փառքի շքանշան Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի թրերով շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի թրերով շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Ստանիսլավի 2-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Աննայի 3-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան Մարտական խաչ (Ֆրանսիա) Պատվո լեգեոնի շքանշանի մեծ սրահ Ոսկե զենք «Քաջության համար» Order of noble Bukhara և Սուրբ Ստանիսլավի շքանշան
ՍտորագրությունИзображение автографа

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է 1862 թվականի հուլիսի 30-ին Մոսկվայում։ Առաջին համաշխարհային պատերազմում զբաղեցրել է Կովկասյան ռազմաճակատի շտաբի պետի պաշտոնը։ 1915 թվականին ջախջախել է Էնվեր փաշայի զորքը Սարիղամիշում։ Նույն թվականին լուրջ մարտեր է վարել Վան քաղաքի համար, որը մի քանի անգամ անցել է ձեռքից ձեռք։ 1916 թվականին գրավել է Էրզրումը, իսկ այնուհետև Տրապիզոնը։ Նույն թվականի վերջում ռուսական զորքերի հսկողության տակ էր անցել Արևմտյան Հայաստանի մեծ մասը[7]։

Բոլշևիկյան հեղափոխությունից հետո նա գլխավորել է Հյուսիս-արևմտյան հանրապետության նախարարի պաշտոնը՝ Ստեփան Գևորգի Լիանոսյանի կառավարության ներքո[8], իսկ հանրապետության կործանումից հետո տեղափոխվել է Ֆրանսիա։

Յուդենիչը մահացել է 1933 թվականի հոկտեմբերի 5-ին Փարիզում։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 Юденич, Николай Николаевич (ռուս.) // Малая советская энциклопедия / под ред. Н. Л. Мещеряков — 2 — Советская энциклопедия, 1936.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 Большая российская энциклопедия (ռուս.)М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Юденич Николай Николаевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. 4,0 4,1 4,2 Encyclopædia Britannica
  5. 5,0 5,1 5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  6. 6,0 6,1 6,2 Կրուգոսվետ (ռուս.) — 2000.
  7. Керсновский А. А. История Русской армии. Борьба на Кавказе.
  8. «Лианозовы. Короли серого и черного золота». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 20-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Յուդենիչ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 129