Նարնջագույն, գույն տեսանելի լույսի ճառագայթման մեջ՝ դեղինի և կարմիրի միջև։ Մարդու աչքը ընկալում է նարնջագույնը էլեկտրամագնիսական ճառագայթման 585-620 (590-630) նանոմետր երկարությամբ ալիքների տիրույթում[1]։ Նկարչության և գույների ավանդական տեսության մեջ այն գունանյութերի երկրորդական տեսակ է, ստեղծվում է դեղինի և կարմիրի խառնուրդից։ Անվանված է այդ գույնն ունեցող նարինջ մրգի անունով։ MS Windows գունային համակարգում (հաշվարկման տասնվեցական համակարգ՝ hex) նարնջագույնին համապատասխանում է 20 երանգը։ RGB համակարգում (կարմիր, կանաչ, կապույտ՝ լույսի երեք հիմնական գույները) 3-րդ շարքի գույն է (կարմիրի և դեղինի միջև), այն կարելի է բնութագրել որպես դեղնակարմիր։

Նարնջագույն
Սպեկտրալ կոորդինատներ
Ալիքի երկարություն590–620 նմ
Հաճախականություն505–480 ՏՀց
Գունային կոորդինատներ
Hex եռյակ#FF8000
sRGBB  (rgb)(255, 128, 0)
CMYKH   (c, m, y, k)(0, 50, 100, 0)
HSV       (h, s, v)(30°, 100%, 100%)
B: Նորմալիզացված՝ [0–255] (բայթ)
H: Նորմալիզացված՝ [0–100] (հարյուր)

Գազարի, դդումի, բաթաթի, նարնջի և շատ այլ մրգերի ու բանջարեղենների նարնջագույն երանգը գալիս է կարոտիններից, որը ֆոտոսինթետիկ դեղնանարնջագույն գունանյութի տեսակ է։ Արևից կլանած լույսի էներգիան այդ պիգմենտները փոխակերպում են բույսերի աճի համար քիմիական էներգիայի։ Նույն կերպ աշնանային տերևների երանգները նույն գունանյութից են՝ քլորոֆիլի հեռացվելուց հետո։

Եվրոպայում և Ամերիկայում անցկացված հարցումները ցույց են տվել, որ նարնջագույնը այնպիսի գույն է, որն առավելագույնս կապված է զվարճանքի, էքստրավերտների, ջերմության, կրակի, էներգիայի, գործունեության, վտանգի, համի և բույրի, աշնան և հելոուինյան եղանակի հետ, ինչպես նաև վաղուց Նիդեռլանդների և Նարնջի դինաստիայի ազգային գույնն է։ Այն նաև քրիստոնեական ժողովրդավարության քաղաքական գաղափարախոսության և բազմաթիվ քրիստոնեա-դեմոկրատական քաղաքական կուսակցությունների գույնն է[2]։ Ասիայում այն բուդդայականության և հինդուիզմի կարևոր խորհրդանշական գույնն է[3]։

Բնության մեջ և արվեստում

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Հովհաննես Այվազյան (գլխավոր խմբագիր-տնօրեն) և ուրիշներ, Հայաստանի բնաշխարհ (հանրագիտարան), Երևան, «Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն», 2006, էջ Ֆիզիկական էնցիկլոպեդիա — 692 էջ. — 3500 հատ, ISBN 5-89700-029-8։
  2. Reuchamps, Min (2014 թ․ դեկտեմբերի 17). Minority Nations in Multinational Federations: A Comparative Study of Quebec and Wallonia (English). Routledge. էջ 140. ISBN 9781317634720.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. Eva Heller, Psychologie de la couleur: effets et symboliques, pp. 149–158
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նարնջագույն» հոդվածին։