Մանուշակագույն, գույն տեսանելի լույսի առավել կարճ ճառագայթման վերջում՝ կապույտի և տեսանելի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների միջև։ Այն Իսահակ Նյուտոնի առանձնացրած յոթ գույներից մեկն է, երբ նա 1672 թվականին բաժանել է տեսանելի լույսի ճառագայթումը։ Գտնվում է էլեկտրամագնիսական ճառագայթման 380-450 նանոմետր երկարությամբ ալիքների տիրույթում[1]։ Գույնի անունն առաջացել է մանուշակ ծաղկի անունից[2][3][4] ։ MS Windows գունային համակարգում (հաշվարկման տասնվեցական համակարգ՝ hex) մանուշակագույնին համապատասխանում է 180 երանգը՝ կոդ 8000FF։ RGB համակարգում (կարմիր, կանաչ, կապույտ՝ լույսի երեք հիմնական գույները) 3-րդ շարքի գույն է (կապույտի և ծիրանագույնի (պուրպուր) միջև), այն կարելի է բնութագրել որպես կապտակարմրակապույտ։ Մետամերիզմի շնորհիվ մանուշակագույնը RGB համակարգում ստացվում է որպես կարմիր և կապույտ լույսերի խառնուրդ (ավելի շատ կապույտ, քան կարմիր), կիրառվում է համակարգիչների և հեռուստատեսային էկրաններին։ CMYK համակարգը կիրառվել է տպագրության մեջ, մանուշակագույնն ստեղծվել է մաջենտա (վարդագույն, ֆուքսին) և ցիան (կապտականաչ գույն) գունանյութերի խառնուրդից, որտեղ գերակշռում է ցիանը։

Մանուշակագույն
Սպեկտրալ կոորդինատներ
Ալիքի երկարություն380–450 նմ
Հաճախականություն790–666 ՏՀց
Գունային կոորդինատներ
Hex եռյակ#8000FF
sRGBB  (rgb)(128, 0, 255)
CMYKH   (c, m, y, k)(50, 100, 0, 0)
HSV       (h, s, v)(270°, 100%, 100%)
B: Նորմալիզացված՝ [0–255] (բայթ)
H: Նորմալիզացված՝ [0–100] (հարյուր)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Georgia State University Department of Physics and Astronomy. «Spectral Colors». HyperPhysics site. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.
  2. «Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Էդուարդ Բագրատի Աղայան - ՄԱՆՈՒՇԱԿԱԳՈՒՅՆ». nayiri.com. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 24-ին.
  3. «violet, n.1». OED Online. Oxford University Press. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 6-ին.
  4. «Violet». Webster's Third New International Dictionary, Unabridged. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 6-ին.