Նատրիումի հիդրոսուլֆիտ

քիմիական միացություն

Նատրիումի հիդրոսուլֆիտ, նատրիումի թթվային աղի և ծծմբային թթվի քիմիական միացություն է, որի քիմիական բանաձևն է՝ , հակաօքսիդանտ միջոց է[2][3]։

Նատրիումի հիդրոսուլֆիտ
Изображение химической структуры
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումնատրիումի հիդրոսուլֆիտ
Այլ անվանումներնատրիումի հիդրոսուլֆիտ
Ավանդական անվանումնատրիումի հիդրոսուլֆիտ
Քիմիական բանաձևNaHSO3
Ռացիոնալ բանաձևNaHSO3
Մոլային զանգված1,7E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն1,34 ± 0,01 գ/սմ³[1] գ/սմ³
Հալման ջերմաստիճան150 °C °C
Քիմիական հատկություններ
Լուծելիությունը {{{նյութ1}}}-ում39.77 (22.8°C) գ/100 մլ
Լուծելիությունը ջր-ում49.06 (97.2°C) գ/100 մլ
Դասակարգում
CAS համար7631-90-5
PubChem656672
EINECS համար231-548-0
SMILES[Na+].[O-]S(=O)O
ЕС231-548-0
RTECSVZ2000000
ChEBI571016
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Հատկություններ

խմբագրել
  • Օժտված է սպիտակեցնող հատկություններով, ջրում լավ լուծվում է[4][5]։
  • Փոխազդում է կալիումի քլորիդի հետ (ավտոկատալիզ), բուռն կերպով անջատվում է ծծմբի երկօքսիդ[6][7]։

 

 

Ստացում

խմբագրել

Նատրիումի հիդրոսուլֆիտ կարելի է ստանալ՝

  •  (ավելցուկ)  
  •   
  •  (ավելցուկ) , սենյակային ջերմաստիճանում
  •  (տաք) 
  •  (ավելցուկ) 
  •  

Կիրառութուն

խմբագրել

Նատրիումի հիդրոսուլֆիտը կիրառվւմ է թեթև, քիմիական և այլ արդյունաբերության ոլորտներում։ Սննդի արդյունաբերության մեջ կիրառվում է, որպես կոնսերվանտ և հակաօքսիդանտ[8]։ Նատրիումի հիդրոսուլֆիտը օգտագործվում է գրեթե բոլոր արտահանվող գինիներոմ, գինիների օքսիդացումը կանխելու և համը պահպանելու նպատակով[9]։ Օգտագործվում է մրգերի պահածոյացման ժամանակ, որպես պայքարի միջոց մանրէների դեմ[10]։ Շատ բարձր կոնցենտրացիաների դեպքում կարող է առաջացնել սուր ալերգիկ ռեակցիաներ[11]։ Օգտագործվում է, որպես պահպանող միջոց գործվածքների սպիտակեցման և ներկման ժամանակ[12]։ 1980-ական թվականներից Ամերիայի Միացյալ Նահանգներում արգելված է նատրիումի հիդրոսուլֆիտի օգտագործումը, հում բանջարեղենների և մրգերի մշակման ժամանակ, քանի որ գրանցվել էին մի շարք մահեր[13]։ Առաջացնում է աղեստամոքսային տրակտի մի շարք հիվանդություններ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0561.html
  2. OrgSynth | collvol = 7 | collvolpages = 381 | year = 1990 | title = 2-Methyl-2-(Trimethylsiloxy)pentan-3-one | author = Steven D. Young, Charles T. Buse, and Clayton H. Heathcock | prep = cv7p0381
  3. Albertson, Timothy Eugene (2006). Bronchial Asthma: A Guide for Practical Understanding and Treatment (Current Clinical Practice) (fifth ed.). Totowa, NJ: Humana Press. էջեր 260–266. ISBN 1-58829-872-8. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
  4. OrgSynth | collvol = 7 | collvolpages = 361 | year = 1990 | title = 2-Methyl-3-phenylpropanal | author = S. A. Buntin and Richard F. Heck | prep = cv7p0361
  5. Frommer, M.; McDonald, L. E.; Millar, D. S.; Collis, C.M.; Watt, F.; Grigg, G.W.; Molloy P.L.; Paul, C.L. (1992). «A genomic sequencing protocol that yields a positive display of 5-methylcytosine residues in individual DNA strands» (free full text). PNAS. 89 (5): 1827–31. doi:10.1073/pnas.89.5.1827. PMC 48546. PMID 1542678.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  6. OrgSynth | title = α-(N,N-Dimethylamino)phenylacetonitrile | author = Harold M. Taylor and Charles R. Hauser | collvol = 5 | collvolpages = 437 | year = 1973 | prep = cv5p0437}}
  7. Molotsky, Irvin (1986 թ․ հուլիսի 9). «U.S. ISSUES BAN ON SULFITES' USE IN CERTAIN FOODS». The New York Times. Վերցված է January 2015-ին.
  8. OrgSynth | title = β-Tetralone | author = M. D. Soffer, M. P. Bellis, Hilda E. Gellerson, and Roberta A. Stewart | collvol = 4 | collvolpages = 903 | year = 1963 | prep = cv4p0903
  9. OrgSynth | prep = cv4p0221 | title = Cycloheptanone | author = Hyp J. Dauben, Jr., Howard J. Ringold, Robert H. Wade, David L. Pearson, and Arthur G. Anderson, Jr. | collvol = 4 | collvolpages = 221 }}
  10. OrgSynth | title = Pseudoionone | author = Alfred Russell and R. L. Kenyon | collvol = 3 | collvolpages = 747 | prep = cv3p0747 | year = 1955
  11. The Many Uses Of Sodium Bisulfite
  12. OrgSynth | author = Anthony R. Ronzio and T. D. Waugh | title = Glyoxal Bisulfite | collvol = 3 | collvolpages = 438 | prep = cv3p0438 | year = 1955
  13. OrgSynth | title = Ethyl Pyruvate | author = J. W. Cornforth | year = 1963 | collvol = 4 | collvolpages = 467 | prep = cv4p0467
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նատրիումի հիդրոսուլֆիտ» հոդվածին։