Նամակ (լատին․՝ brevis - «կարճ»), մեկ կամ երկու թերթից կազմված անձնական կամ պաշտոնական բնույթ կրող գրավոր ուղերձ։ Սովորաբար նամակը հասցեատիրոջն է հասնում փոստային ծառայության միջոցով։

Նամակ

Նամակագրությունների քանակը ժամանակակից հեռահաղորդակցման միջոցների (հեռախոս, ֆաքս, էլ. փոստ) հայտնագործությունից հետո զգալիորեն նվազել է։

Նամակների տեսակներ խմբագրել

Նամակ գրելու պատմությունը խմբագրել

Պատմականորեն նամակները սկիզբ են առել Հին Հնդկաստանից, Հին Եգիպտոսից, Հռոմից, Հունաստանից ու Չինաստանից և այն գոյություն ունի մինչև այսօր։ 17-18-րդ դարերում նամակները օգտագործվում էին ինքնակրթության համար։ Նամակի հիմնական նպատակը տեղեկատվություններ, նորություններ և ողջույներ ուղարկելու համար։ Ոմանց համար նամակները միջոց էին քննադատական ընթերցանության, ինքնարտահայտման, վիճաբանության, ինչպես նաև համախոհների հետ մտքեր փոխանակելու համար։ Իսկ որոշ մարդկանց համար էլ նամակները դիտվում էին որպես գրավոր կատարում։ Նամակները կազմում են Աստվածաշնչի մի քանի գրքեր։ Նամակագրության արխիվները պատմաբանների համար ծառայում էին որպես պատմական աղբյուրներ։ Կար նաև ժամանակ, երբ նամակներ գրելը համարվում էր արվեստի ձև և գրականության ժանր։

Հին աշխարհում նամակները գրվում էին տարբեր նյութերի վրա, այդ թվում՝ մետաղի, կապարի, մոմապատ փայտե տախտակների, խեցեղենի բեկորների, կենդանիների մաշկի և պապիրուսի վրա։ Օվիդիուսից մենք իմանում ենք, որ Ակոնտիոսը խնձոր է օգտագործել Կիդիպպեին ուղղված իր նամակի համար։ Բոլորովին վերջերս նամակները հիմնականում գրվում էին թղթի վրա՝ ձեռագիր, իսկ այսօր նամակները տպագրում են։

Պատմության ընթացքում նամակագրության վերաբերյալ բազմաթիվ նամակներ և ուսուցողական նյութեր կան։ Նամակագրության ուսումնասիրությունը սովորաբար ներառում է և՛ հռետորության, և՛ քերականության ուսումնասիրություն։

Միջնադարի պատմաբանները հաճախ ուսումնասիրում են ընտանեկան նամակների հավաքածուները, որոնք հավաքում են մի խումբ հարազատների անձնական և գործնական նամակագրությունը և լույս սփռում նրանց առօրյայի վրա։ Պաստոնի նամակները լայնորեն ուսումնասիրվում է սպիտակ և կարմիր վարդերի պատերազմի ժամանակ Բրիտանիայի կյանքի մասին պատկերացում կազմելու համար։

Նամակները հաղորդակցության հիմնական ձևն էին, ինչպես անձնական, այնպես էլ գործնական հաղորդակցության մեջ, շատ դարեր առաջ, մինչ հեռագրական կապը, հեռախոսը և ինտերնետ կապը նվազեցրին նամակագրության առաջնահերթությունը։ Նույնիսկ այն ժամանակներում և վայրերում, որտեղ գրագիտությունն ավելի ցածր էր, անգրագետները կարող էին վճարել գրագետներին՝ նամակներ գրելու և նամակները կարդալու համար։ Նույնիսկ հեռագրերի և հեռախոսների դարաշրջանում, նամակները բավականին կարևոր մնացին այնքան ժամանակ,մինչև էլեկտրոնային նամակները էլ ավելի են քայքայել իրենց առաջնահերթությունը, հատկապես 21-րդ դարի սկզբից սկսած։ Քանի որ հեռահաղորդակցությունը զարգացել է նորագույն պատմության մեջ, թղթի վրա գրված նամակները դարձել են ավելի քիչ կարևոր։