Յոթ Առաքյալներ
Յոթ Առաքյալներ (բուլղար․՝ Свети Седмочисленици ), յոթ սրբեր, որոնք մեծարվում են Բուլղարիայի ուղղափառ եկեղեցու կողմից 10-րդ դարից[1]։
Պատմություն խմբագրել
.jpg)
Յոթ Առաքյալները նաև հարգված և ընդունված են այլ եկեղեցիներում՝ որպես գլագոլիցա և կիրիլիցա գրերի ստեղծողներ և տարածողներ։ Այս սրբերն են Սուրբ Կյուրեղն ու Մեթոդիոսը, որոնք ստեղծել են կյուրեղագիրը, և նրանց հինգ աշակերտները՝ Գորազդը, Կլիմենտ Օհրիդացին, Նաումը, Անգելարը և Սավան[2]։
Թեև Կոնստանտին Պրեսլավացին համարվում է Մեթոդիոսի անմիջական աշակերտը, Եկեղեցին ավանդաբար չի ներառել նրան, քանի որ նա սրբերի շարքին չի դասվել[3]։ Ռուս ուղղափառ եկեղեցում Կյուրեղն ու Մեթոդիոսը հիշվում են առանձին, իսկ նրանց աշակերտները ճանաչվում են որպես առաքյալներ հավասարապես։
Գործունեություն խմբագրել
886 թվականին բուլղարացի տիրակալ Բորիս I-ը ողջունել է դպիրներին, քաջալերել և պետական աջակցություն ցուցաբերել նրանց սուրբ գործին։ Ստեղծվել են 2 հիմնական կրթական կենտրոններ՝ ուսումնական դպրոցներով և գրագրություններով՝ հունարենից հին բուլղարերեն քրիստոնեական գրականության թարգմանության և տարածման, ինչպես նաև երիտասարդ բուլղարական քրիստոնեական եկեղեցու համար քահանաների պատրաստման համար։
Նաումը ղեկավարել է Պլիսկայի դպրոցը, որը տեղափոխվել է Պրեսլավ (893) և հայտնի է դարձել որպես Պրեսլավի գրական դպրոց։
Կլեմենտը (886) ուղարկվել է Բուլղարիայի հարավ-արևմտյան մասում դպրոց հիմնելու։ Հայտնի է որպես Օխրիդի գրադպրոց), տեղական վարչական և ռազմական իշխանությունները դրվել են նրա հրամանատարության տակ։ 7 տարվա ընթացքում նա անձամբ պատրաստել է ավելի քան 3500 քահանա և ուսուցիչ։ Նրան միացել է Նաումը 893 թվականին։ Այսպիսով ստեղծվել են անհրաժեշտ պայմանները և կարճ ժամանակում հունարենը պաշտամունքի և կառավարման մեջ փոխարինվեց ազգային բուլղարերենով, որը հասկանալի էր այն ժամանակ գրեթե բոլոր բուլղարացիներին։
Բուլղարական ուղղափառ եկեղեցին հուլիսի 27-ը սահմանել է որպես Կլիմենտ Օհրիդի Վերափոխման օր և Յոթ Սրբերի օր[4]։
|
Венцы хваления увенчаим седмочисленники славныя, / Кирилла со Мефодием, Климента, Наума со Саввою / и Горазда со Ангеларием, / яко светила возсиявшия / и Триединаго Бога нам благовестившия, / столпы незыблемыя Церкве Болгарския / и богодухновенныя поборники слова нашего, / бесовское идолом поклонение упразднившия / и Христу Богу молящияся, / Церковь нашу утвердити / и душам нашим даровати / мир и велию милость - Յոթ Առաքյալների հիշատակի աղոթքը ռուսերեն[5]
|
|
Տես նաև խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ David Farmer, The Oxford Dictionary of Saints, Fifth Edition Revised, OUP Oxford, 2011, 0191036730, p. 94.
- ↑ Alban Butler, Lives of the Saints: Edited, Rev, Volume 3, Herbert Thurston as ed., Burns & Oates, 1956, p. 130.
- ↑ «Свети Седмочисленици». Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
- ↑ Matthew Bunson et al., Our Sunday Visitor's Encyclopedia of Saints, Our Sunday Visitor, 1998, 0879735880, p. 551.
- ↑ «Собор Святых Болгарских Равноапостольных Просветителей». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 3-ին.